Ferrero Tüccarın fiyatlarını pahalı buldu... Üretici fiyat bekliyor
Fındık sezonu açılırken üretici fiyat bekliyor. Büyük fındık alıcısı İtalyan çikolata devi Ferrero, tüccarda fiyatı çok bulunca TMO’dan alıyor. Bu yüzden TMO’nun açıkladığı fiyat taban değil, tavan fiyat oluyor.
Doğu Karadeniz'de fındık hasadı yavaş yavaş başladı. Fındık üretiminin en çok olduğu il Ordu’da üretici fiyat konusunda endişeli.
Geçen yıl sonbaharda 7 liraya kadar düşen fındık fiyatı nedeniyle birçok üretici masraflarını dahi karşılayamadı. Fındık fiyatı düşük olunca kur artmasına rağmen ihracat gelirimiz de az oldu.
Türkiye Ziraat Odaları Biriği’nin yaptığı açıklamaya göre, 2015-2016 sezonunda 2.3 milyar dolar, 2016-2017 sezonunda 1.9 milyar dolar, 2017-2018 sezonunun 1 Eylül-15 Temmuz arası döneminde ise 1.65 milyar dolarlık fındık ihraç edildi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun ikinci rekolte tahmin verilerine baktığımızda 2015 sezonu için 646 bin ton, 2016 için 420 bin ton, 2017 için 675 bin ton fındık rekoltesi tahmin edilmiş.
2015’te fındık bol olduğu halde ihracat gelirimiz fazla olmuş. Çünkü artan döviz fiyatları ve bir sonraki yıl rekolte düşük olacağı beklentisiyle fiyat hızla yükselmiş. 2016’da rekolte ciddi oranda düşse de fiyat arttığından 2 milyar dolara yakın bir gelir elde edilmiş. 2017’de ise ihracat geliri dibe inmiş. Çünkü rekolte yüksek olduğundan fiyat da sert düştü. Dışarıya dövizle satılan fındıkta, satış miktarı ciddi oranda gerilemediği ve döviz fiyatları yükseldiği halde neden böyle oldu?
Aydınlık’tan Recep Erçin’in haberine göre; Ordulu üreticiler, İtalyan çikolata devi Ferrero’nun Oltan Gıda’yı 2014’te satın alması sonrası yavaş yavaş iç pazarı kontrol altına aldığını söyledi. Doğu Karadeniz’deki üretici ve Batı Karadeniz’deki tüccarlardan edindiğimiz bilgilere göre ise, özellikle geçen yıl ilginç bir durum ortaya çıktı.
Toprak Mahsülleri Ofisi (TMO) fındık alım fiyatını Levant kalite için 10 TL, Giresun kalite için 10.50 TL olarak belirledi. En büyük alıcılardan olan Ferrero ise fındığı piyasadan bu fiyatların yaklaşık 1 lira altından aldı. Böylece TMO’nun belirlediği fiyat taban değil tavan fiyat işlevi gördü. Oysa TMO döviz fiyatlarını da dikkate alarak alım fiyatını 12 ve üzerinden açıklamış olsaydı üreticinin fındığı 7 TL gibi maliyetin altı bir fiyata inmeyecekti. Çünkü şimdilerde TMO’nun elindeki iyi randımanlı kaliteli fındığın fiyatı 12.25 TL. Bu yıl ise fındık fiyatının piyasada 11.50 TL’den açılması bekleniyor. İhracatçı, üretici ve tüccarlardan edindiğimiz bilgilere göre TÜİK’in bu yıl için öngördüğü ilk tahmini olan 580 bin tonun altında bir rekolte oluşacak. Çünkü özellikle Doğu Karadeniz’de birçok bölgede rekolte tahminleri sonrası fındıkta dökülmeler yaşandı.