TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu’ndan çağrı: Özel bankalar faizleri yeterince hızlı indirmiyor

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Merkez Bankası’nın bir dizi cesur ve kararlı adımla 3 ayda politika faizini 10 puan düşürdüğünü ve yüzde 14 seviyesine çektiğini hatırlatarak, şu ifadeleri kullandı:

“Piyasaları kilitleyen yüksek faizler uzun süredir ülkemizin önemli bir sorunuydu. Bütün dünyada merkez bankalarının faiz indirdiği bir dönemde bizim yüksek faizde ısrar etmemiz zaten doğru değildi. İş dünyası olarak faiz indirim taleplerimizi her ortamda dile getirdik ve savunduk. Merkez Bankası’nın para politikasını şekillendirirken Türkiye iş dünyasına kulak vermesinden memnuniyet duyduk. Merkez Bankası’nın faiz indirimleri iş dünyamıza moral veriyor. Faiz indirimlerinin de etkisiyle yurtiçi iktisadi faaliyette ılımlı bir toparlanma görülüyor. Ama bu süreci güçlendirecek adımlara ihtiyaç var”

“Faizleri yeterince hızlı indirmiyorlar”

Krediye erişim maliyetinin bekledikleri ölçüde azalmadığına dikkat çeken Hisarcıklıoğlu, şöyle konuştu:

“Malumuz ilk iki faiz indiriminin sonrasında da Merkez Bankası görevini yaptı, sıra bankalarda demiştim. Sağolsun, kamu bankalarımız bu çağrımıza olumlu cevap verdi ve faizleri hızla indirdiler.  Özel bankalarda ise hala bir atalet var. Faizleri yeterince hızlı indirmiyorlar, kredi musluklarını gerektiği kadar açmıyorlar. Buradan, sizin aracılığınız ile çağrımı yenilemek istiyorum. Ekonominin büyümesine bir destek de bankalardan gelmesini bekliyoruz.”

Özel bankaların da ellerini taşın altına koymasını ve bu indirimi kredi faizlerine daha fazla yansıtmalarını isteyen Hisarcıklıoğlu, “Bankalar kredi faizlerini bebek adımları ile değil reel sektörün ihtiyacına uygun adımlarla indirsin ki, yatırım iştahı artsın, istihdam artsın, ticaretin bereketi olsun” diye konuştu.

“Şimdi artık ihracat ve büyüme dönemidir”

Hisarcıklıoğlu, ayrıca reel sektörün kredi taleplerinde ve kullanımlarında bankalar tarafından faiz dışında giderek artan şekilde masraf ve komisyon adı altında çok yüksek ilave maliyetler çıkarıldığına dikkat çekerek, şunları söyledi: “Bu da reel sektörün üzerindeki yükü artırıyor. Bankalarımız bu politikalarını da mutlaka gözden geçirmeli. Herkesin fedakarlık yapması gereken bu dönemde, feda’yı reel sektöre bırakıp, kâr’ı kendilerine ayırmasınlar. Şimdi artık yatırım, istihdam, ihracat ve büyüme dönemidir. Bankalar da bu adıma eşlik etsinler ki, büyümenin bereketi ülke geneline yayılsın.”

“Özel bankalar faiz indiriminde kaplumbağa hızında”

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, Merkez Bankası’nın 10 puanlık faiz indiriminin ticari kredi faiz ortalamasına yüzde 5 mertebesinde yansımasının iş dünyasında ‘bankalar indirimi sözde mi bırakıyor’ sorusuna sebep olduğunu belirtti.

Avdagiç, şöyle konuştu:

 “Üç kamu bankamız bu dönemde çok olumlu ve öncü bir yaklaşım sergiledi. Özel bankaların da ellerini taşın altına koymalarının zamanı geldi. İzan sahibi hiç kimse, Merkez’in indiriminin piyasaya yarısı kadar yansımasını makul ve yeterli bulamaz. Özel bankalar faiz indiriminde adeta kaplumbağa hızıyla gidiyor. Bankalar ile reel sektör ekonominin iki kanadı gibidir, bankalar kârlılık adına reel sektörü desteklemekten imtina ederlerse, faiz indiriminde ayak direrlerse, bu iş dünyasının dengesini bozacaktır. Reel sektörün yalnız kaldığı bir ortamda, bankalar da yalnız kalacak, sıkıntıya düşecek. Bankalar, Türkiye ekonomisinin aktörü olduklarını unutmadan, piyasa şartlarının gereğini yerine getirmeli ve faiz indirimine özden destek vermelidir. TCMB 4 ayda 3 kez faiz indirdi. Politika faizi seviyesi yüzde 24’den yüzde 14’e gerilemesine karşın ticari kredi faizlerinin ağırlıklı ortalamalarına bakıldığında indirimin çok sınırlı kaldığını görüyoruz.”

Avdagiç, Merkez’in faiz indirimi serisine başladığı 26 Temmuz’da, bankaların ticari kredilere uyguladığı ağırlıklı ortalama faizin yüzde 20.08 olduğunu hatırlatarak, “18 Ekim haftasına geliyoruz, bu oran yüzde 16.33. Kaldı ki ortalaması yüzde 16.33 ise bazı ticari kredi müşterilerine daha yüksek faiz uygulanıyor da demektir. Oysa yapılan bu indirimlerin asıl hedef kitlesi iş dünyasıdır, yatırımlardır. Bankaların, Merkez’in 10 puanlık faiz indirimini ticari kredi faizlerine 5 puan mertebesinde yansıtmaları, yatırımlara yol vermez, istihdamın, ihracatın, üretimin önünü açmaz. Başta özel bankalarımızın öncülük edeceği bir indirimle bu hafta ticari kredi faizlerinde göreceğimiz en yüksek seviye yüzde 14 olmalı” dedi.