Kirayı ev sahibine verirken dikkat: Bankadan para gönderirken 'kira' yazılmalı mı?

Ekonomi yönetimi kira kayıp kaçaklarını önlemek ve vergi gelirlerini artırmak adına birçok yeni adım attı.

Bu süreçte kira kontratı olmayan, parayı elden ödeyen kiracılar, mülk sahipleri ile kontrat yapma, ödemeyi resmi yollarla yapma talebinde bulunduklarında vergi ödemek istemeyen ev sahiplerinden ‘ya kira zam yaparım ya da evi boşaltırsın’ şeklinde geri dönüşler gelmeye başladı.

'Yazılı kontrat şart'

Konuyla ilgili merak edilenleri Milliyet'e açıklayan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı:

“Kira kontratı yapılmadan kiraya verilen evler aslında çok az sayıda. Bunlar ancak adres beyanında bulunma ihtiyacı olmayan, bazen öğrenciler için ya da kısa dönemli kiralamalar için yapılıyor. Kira kontratlarının hukuk sistemimizde yazılı olma şartı yok. Kiracı ve mal sahibinin kendi aralarındaki ilişkiyi ispat edebilmeleri, kira artışlarının takip edilebilmesi, aboneliklerin üzerine alınması gibi birçok farklı nedenlerle kira kontratları yapılıyor. Her durumda kiracılar mutlaka yazılı bir kira kontratı ile kiralama yapmayı istiyor olmalıdır. Bu onların en doğal hakkı ve yasal olarak haklarını ispat edebilmeleri açısından elzem bir husustur."

Kira ödemesi bankadan yatmazsa ne olur?

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın bir düzenlemesi vardı. Kira ödemelerinde yapılan ödemelerin belgelendirilmesine ilişkin bir taslak hazırlandı. Mevcut düzenlemede konutlarda her bir kira için aylık 500 TL ve üzerindeyse bu ödeme banka veya PTT üzerinden yatmak zorunda. Kısa süreli kiralamalarda tutara bakılmadan tüm bedeller bankadan yatmak zorunda. İş yerlerinde miktar sınırı olmadan tüm ödemeler bankadan yapılmak zorunda. Bunlara uyulmaması halinde her bir işleme konu tutarın yüzde 5’i nispetinde öze usulsüzlük cezası kesilebiliyor. Diyelim ki kira 10 bin TL seviyesinde. Bankadan yatırılmadı, bu durumda 500 TL’lik bir ceza tahakkuk ettiriliyor. Yeni dönemde ise elden ödeme yapıldığında ceza tutarı yüzde 10’a yükseltilecek. Yani 10 bin TL’lik bir kira ödemesini elden yaptığınızda bin TL gibi bir ceza durumu ortaya çıkacak.

Daireyi kiralayan kişi gerçek sahibi mi?

Mal sahibi siz elden ödeme yapsanız dahi ‘ben ödeme almadım’ diye dava açabiliyor. Ödediğiniz tutarlar için de yükümlü olabiliyorsunuz. Hatta şuna da dikkat etmek lazım. Daireyi kiraladığınız kişi gerçekten mal sahibi mi? Annesi, babası veya çocuğuna yaptığınız bir ödeme kontratta kiraya veren kişi değilse, kiralar ödenmedi diye dava açılabiliyor.

Bankadan para gönderirken kira yazılmalı mı?

Kiranın illa ‘kira bedeli’ olarak yatırılması icap etmiyor. Aslında kiracıdan mal sahibine bir para akışı var. Ancak tabi ki para transferleri ‘kira ödemesi’ şeklinde yapılsa bu iyi olur. Çünkü bunlar işaretlendiği zaman hazır beyan sisteminde de bu görüntüleniyor. Mal sahipleri de bunlar üzerinde kira vergisi ödüyor.