Nagehan Alçı yazdı! Bekir Pakdemirli haksız mı?

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin yangın söndürme uçakları hakkında yaptığı açıklamalar, tartışmaları da beraberinde getirmişti. Yazar Nagehan Alçı, Bakan Pakdemili’nin konuşması hakkında bir yazı kaleme aldı.

 Alçı’nın yazısı şöyle;

“Herkes Tarım Bakanı Bekir Pakdemirli’ye yüklendi ama kimse Bakan’ın yangın uçakları ile ilgili söylediklerinin arka planını merak etmedi. Mesela bahsettiği uçakların teknik özellikleri neler? Bugüne kadar hep sorunsuz uçmuşlar da şimdi mi sorun çıkmış?

Ya da baktım mevcutta kullanılan helikopterleri küçümseyen yazılar kaleme alınıyor. Hakikaten helikopterin kapasitesi yetersiz mi? Tamam, Bakan’ın THK’nın muhalefetin maşası olduğunu söylemesi  konuyu otomatik olarak siyasileştirip bağlamından koparıyor ve bence yanlış ama ya biz köşe yazarı milleti neden hemen mevzileniyoruz?

Ben, Pakdemirli’nin çıkışına kadar ilgi alanıma girmeyen "yangın söndürme uçağı" meselesini ilk kez bu vesile ile merak ettim. Bakan ben aradığımda Slovenya uçağında olduğu için kendisiyle konuşamadım ama Tarım Bakanlığı ve Orman Genel Müdürlüğü’nün en yetkili isimlerine ulaşıp birçok önemli ve meseleyi açıklığa kavuşturur mahiyette bilgi aldım. Size Türk Hava Kurumu’ndan yangın uçağı kiralama kronolojisi ve teknik detaylarını anlatayım...

Bakanlık geçen yıl uyarmış

2008 yılına kadar yangın söndürme uçakları diye Türk Hava Kuvvetleri’nin elindeki bazı uçaklar, içlerine tanker konup modifiye edilerek kullanılıyormuş. Ancak sorunlar çıkıyormuş.

 2008’den beri Orman Bakanlığı Türk Hava Kurumu’ndan kiralıyor. Kiralama belli aralıklarla yapılıyor. En son 2018 sonunda kontrat bitmiş. Bakanlık, THK’ya "Bu uçaklar sık sık arıza yapıyor, yenileyin" demiş. THK ise bütçe yetersizliğini gerekçe göstererek bu talebi reddetmiş.

Mevzubahis 5 uçak olduğu yazıldı. Bunlardan biri zaten "out of order". Yani çalışmıyor. İkisi çalışıyor, ikisi ise sorunlu parçaları nedeniyle aksıyor. O parçaların yerine hurdadaki uçaklardan parçalar takılmış ama yine de uçaklar riskli…

Bu uçakların yeri THK değil, müze!

Bu bahsettiğimiz 4 uçak bana kalırsa THK’da değil, müzede olmalı zaten. En yenisi 1983 yapımıymış sevgili okurlar! Geri kalan 4’ü 60, 70 yapımı. Yani neredeyse 60 yaşında! Bunların yakıtları bile eski dönemin yakıtıymış ve zor bulunuyormuş. Koskoca Türkiye’ye yakışır mı böyle bir tablo? Onca gürültü koparanlar 60 yapımı bir uçağa kendileri binerler mi?

THK'ya ödenen 131 milyon dolar

Üstelik bu büyükanne-büyükbaba yaşına yaklaşan uçaklar için Orman Bakanlığı 2008’den beri THK’ya kaç lira ödeme yapmış, biliyor musunuz? Tam 131 milyon dolar!

Konuştuğum yetkililere "Neden yurt dışından uçak kiralamıyorsunuz?" diye sordum. "Bugüne kadar hep milli menfaatlerimizi düşündük. Para içeriye gitsin, THK’ya destek olalım dedik ama Bakanlığın boşa harcamaya hakkı yok. Bakın zaten parasını ödediğimiz halde hiçbir zaman 5 uçağın tamamını kullanamadık. Hep bir ya da daha fazlası arızalı idi. THK’ya destek olacağız diye bu milletin parasını çöpe mi atalım?"

Helikopter için THK yüksek fiyat vermiş

Helikopter meselesini de sordum. Şu bilgileri öğrendim:

Uçaklar konusunda sıkıntı yaşanınca Bakanlık helikopter kiralama yoluna gitmiş. İhale açmış. O ihaleye THK da girmiş ancak helikoptere saat başına 36 bin TL teklif vermiş. Orman Bakanlığı saati 26 bin TL teklif veren şirketi seçmiş.

Geçen yıl 12 , bu yıl 18 toplam kullanılan 30 helikopter var.

Helikopterlerin küçümsendiğine bakmayın. THK’nın elindeki uçaklara göre ciddi avantajları var. Her şeyden önce uçaklar hantal oldukları için inişlerine 2200 metrelik bir alan gerekiyormuş. Üstelik suyu yalnızca denizlerden, göletlerden ya da büyük barajlardan çekebiliyorlar. Halbuki helikopter için 4’e 4 metre bir havuz bile yeterli.

Uçak 4 ton su çekebiliyor, helikopter ise 2,5 ton. Ancak bahsedilen eski uçaklardan çok daha seri ve kullanışlı.

Kısacası esasen THK’nın maddi sıkıntılarının kurbanı olmuş bir uçak envanteri ve bunun üzerinden siyasi polemiklere çekilmek istenen teknik bir konu var. Şu detayı hatırlatayım: THK, içinde bulunduğu para sıkıntısı nedeniyle bundan 1 ay önce kayyum talep etmiş bir kurum. Bu kuruma destek olmak için birçok yol, yöntem üzerinde konuşulabilir ancak Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı’nı sırf bu kurum yaşasın diye uçan hayaletlere mahkum etmek hem o uçakların pilotlarına büyük haksızlık hem de bu ülkeye hiç yakışmayan bir tablo!”