Çin Dışişleri Bakanı Vang'dan Vietnam'a "komünist idealleri sürdürme" mesajı

Çin Dışişlerinden yapılan açıklamada, Vang ile Quang, Çin-Güney Asya Fuarı'nın düzenlendiği Yünnan eyaletinin merkezi Kunming şehrinde bir araya geldi.

Vang, görüşmede Çin ve Vietnam'ın benzer ideolojilere sahip iki komşu ülke olarak üst düzey ilişkileri yeni bir seviyeye çıkarması gerektiğini vurgulayarak, "Rejimin ve kurumların güvenliğini birlikte korumalı, Komünist Partinin fikir ve idealleri ile sosyalist doğrultusunu birlikte sürdürmeliyiz." dedi.

Çin'in, Vietnam'ın da üyesi olduğu Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) ülkeleriyle işbirliği içinde bölgede ve Güney Çin Denizi'nde barış ve istikrarın korunması için çalışacağını ifade eden Vang, "dış güçlerin proaktif müdahalelerine karşı koyacağını" vurguladı.

Vietnamlı Bakan Quang da, Çin ile ilişkilerin Vietnam açısından "benzersiz bir önemi ve özel bir doğası olduğunu" vurgulayarak, üst düzey ilişkileri güçlendireceği ve her alanda pratik işbirliğini derinleştireceğini belirtti.

Quang, ülkesinin "yabancı müdahalesine" karşı çıktığını ve bu konuda Çin ile aynı hassasiyeti paylaştığını sözlerine ekledi.

Vietnam Komünist Partisi (VKP) Genel Sekreteri Nguyen Phu Trong, Çin Komünist Partisinin (ÇKP) Ekim 2022'de düzenlediği 20. Ulusal Kongresi'nin ardından ülkeyi ziyaret eden ilk yabancı ülke lideri olmuştu.

Çin ve Vietnam, Küba, Laos ve Kuzey Kore ile dünyada komünist rejimle yönetilen 5 ülke arasında yer alıyor.

Aynı siyasal rejime sahip iki komşu ülke, Güney Çin Denizi'ndeki egemenlik ihtilafı nedeniyle zaman zaman karşı karşıya gelse de ikili ilişkilerin istikrarlı seyir izlediği görülüyor.

- Triton Adası'nda yapılaşma iddiası

Çin ile bölge ülkeleri arasında egemenlik ihtilafına konu olan Güney Çin Denizi'nde bu ay, bir sahil güvenlik gemisinin 6 Ağustos'ta Filipin ikmal gemisine tazyikli suyla müdahale etmesi ve Çin'in Vietnam'ın da hak iddia ettiği bir adaya uçak pisti ve askeri tesisler inşa ettiği iddiası nedeniyle gerginlikler yaşanmıştı.

Paracel Adaları'nın güneybatı ucunda yer alan Çin'in kontrolündeki Triton Adası'nda ağustos başından itibaren yapılaşma izleri gözlendiğine dair uydu fotoğraflarıyla desteklenen iddiaların uluslararası basında yer alması üzerine Vietnam Dışişleri Bakanlığı, iddiaya konu olan istihkam çalışmasının izinsiz yapılmasının "egemenlik ihlali" olduğunu açıklamıştı.

İki ülke, Vietnam Başbakanı Pham Minh Chinh'in haziranda Pekin'e yaptığı ziyaretin ardından yayımlanan ortak bildiride, deniz bağlantılı ihtilafların çözümüne yönelik ortak zemin bulunması için karşılıklı çaba göstereceklerini vurgulanmıştı.

- Güney Çin Denizi anlaşmazlığı

Güney Çin Denizi, kıyıdaş ülkelerin İkinci Dünya Savaşı'nın ardından bağımsızlıklarını kazanmasından bu yana egemenlik ihtilaflarına konu oluyor.

Çin, ilk kez 1947'de yayımladığı haritayla Güney Çin Denizi'nin yüzde 80'inde egemenlik iddiasında bulunuyor. Filipinler, Vietnam, Brunei ve Malezya gibi kıyı komşusu ülkeler de bölgede hak iddia ediyor.

Başta Paracel ve Spratly Adaları olmak üzere bölgedeki adacık, resif, kayalık ve deniz bentleri üzerindeki egemenlik ihtilafları zaman zaman ülkeler arasında gerginliklere yol açıyor.

Çin'in ihtilaflı adalarda askeri üsler inşa etmesi ve sivil gemi filolarını uzun süreli bulundurmasına bölge ülkelerinin yanı sıra ABD de karşı çıkıyor.

Çin ile 10 ASEAN üyesi ülke, Güney Çin Denizi'nde davranış kuralları belgesi üzerinde yürüttükleri müzakereleri gelecek hafta Filipinler'in başkenti Manila'da düzenlenecek toplantıda sürdürecek.