Şentop: Dünyada yeni bir uluslararası düzen kurulacak

TBMM Başkanı Mustafa Şentop, daha adil bir dünyanın, barışı sağlamak bakımından daha etkili uluslararası kurumların ve ekonomik anlamda bütün insanların asgari bir refah seviyesinde yaşayacağı hayat standardının oluşması için büyük bir arayış olduğunu belirterek, "Bu arayıştan görüyoruz ki, belki önümüzdeki çeyrek asır içerisinde dünyada yeni bir uluslararası düzen kurulacak. Türkiye, kurulacak olan bu yeni dünya düzeninin kurucu aktörlerinden birisi olacak." dedi.

Şentop, İstanbul Üniversitesi (İÜ) Hukuk Fakültesi Hukuk Atölyesi Kulübü'nün "Meclis Simülasyonu" etkinliği kapsamında düzenlenen Farazi Yasama Yılı Açılış Töreni'nde, fakültede özlemle andığı üniversite öğrencilik yıllarının geçtiğini ifade ederek, anılarını öğrencilerle paylaştı.

Öğrencilere üniversite yıllarında İngilizce öğrenmeleri ve hukuk felsefesi alanında okumalar yapmaları önerisinde bulunan Şentop, hukuk okumanın üniversite öğrenimi içerisinde çok özel bir alan olduğunu belirterek, hukukun hayatın her alanı kapsadığını anlattı.

Hukuk fakültelerinde eğitimin nasıl olması gerektiğine ilişkin tartışmalara değinen Şentop, hukuk fakültelerinde teorik bilginin verildiğini fakat uygulamaya ihtiyaç duyulduğunu, "Meclis Simülasyonu" etkinliğinin öğrencilere uygulama açısından bir fikir vereceğini belirterek, Genel Kurulu ve grup toplantılarını gerçek ortamında görmeleri için öğrencileri Meclis'e davet etti.

TBMM Başkanı Şentop, Türkiye'nin parlamento tarihi açısından dünyanın en tecrübeli ülkelerden biri olduğunu, 1876 yılında Meclisi Mebusan'ın kurulduğunu, 23 Nisan 2020'de Meclis'in açılışının 100. yılını kutlayacaklarını söyledi.

Türkiye'deki sistem değişikliğine değinen Şentop, şöyle devam etti:

"Başkanlık sistemine yönelik tartışmalar 1960'lı yılların sonlarında var. Türkiye'deki temel problem, darbe sonrası oluşturulan 1961 Anayasası'yla ortaya çıkan vesayetçi sistemdir. Parlamenter sistemin bu sistemle olan bir ilişkisi var. Parlamenter sistem, vesayetçi sistemin işleyişine zemin teşkil ediyor. Vesayetçi sistem, seçilmişlerin üzerinde atanmışların baskısının olduğu bir sistem. 1961 Anayasası'nın hazırlanmasında çalışılmış bir çok metin var. İncelendiğinde çok daha ağır vesayetçi bir yapının öngörüldüğünü görüyoruz. Tamamen hukukun, ekonominin ve siyasetin, oluşturulan bazı kurumlar eliyle yönetilmesi var. Parlamenter sistem şöyle bir zemin hazırlıyor. Bürokratik oligarşi dediğimiz kayıt dışı siyaset yapan güçler, parlamenter sistemin bazı zaaflarından yararlanarak ülkeyi yönetiyorlar. Eğer parlamento içindeki sayısal dengelerle oynarsanız hükümetleri düşürüp kurdurabilirsiniz. Bunun benzerlerini 1971'de ve 28 Şubat sürecinde yaşadık."

"Dışarıdan müdahalelerle hükümetlerin değiştirilmesi mümkün olmaktan çıktı"
Türkiye'nin vesayetçi anlayışı tamamen tasfiye edecek bir güce gelerek anayasa değişikliğiyle parlamenter sistemi terk ettiğini ve 16 Nisan 2017'de yapılan bir referandumla hükümetin doğrudan halk tarafından seçildiği başkanlık sistemine geçtiğini anımsatan Şentop, "Türkiye'de halk tarafından doğrudan seçilen bir hükümet ve yürütme gücünü belirlemek hedefimizdi. Bu olduğu takdirde dışarıdan müdahalelerle hükümetlerin değiştirilmesi, düşürülmesi ve yönlendirilmesi mümkün olmaktan çıkacaktır. Anayasa değişikliğiyle bu sağlanmış oldu. Bundan sonra da bazı teamüller değiştirilerek önümüzdeki dönemde daha güçlü hükümetler ve meclislerle yoluna devam edeceğini düşünüyorum." değerlendirmesini yaptı.

Şentop, Meclis'in güçsüzleştiği yönündeki eleştirilere değinerek, "Bunu Meclisimize karşı bir haksızlık olarak görüyorum. Meclis'in itibarıyla ilgili hususlar konusunda konuşurken bilhassa bütün milletvekili arkadaşlarımız dikkat etmesi gerektiğini düşünüyorum. Meclisin itibarına, gücüne hepimizin büyük bir hassasiyet göstermesi lazım. Sistem ne olursa olsun Meclisimiz, nihayetinde milletimizin başvuracağı son merci. Siyasetin de devletin de en önemli merkezidir." dedi.

"Dünya uluslararası sistem anlamında bir arayış içerisinde"

TBMM Başkanı Mustafa Şentop, insanlık tarihinin akışının hızlandığı bir süreçten geçildiğini dile getirerek, şunları kaydetti:

"Dünya uluslararası sistem anlamında bir arayış içerisinde. Birleşmiş Milletler de (BM) bir arayışta. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan bir sloganla bunu kolaylaştırarak ifade ediyor, 'Dünya beşten büyüktür' diyor. Eskiden iki kutuplu bir dünya vardı, şimdi çok kutup ya da hiç kutuplu bir dünyaya doğru geldiğimizi düşünüyoruz. Daha adil bir dünya, barışı sağlamak bakımından daha etkili uluslararası kurumların ve ekonomik anlamda bütün insanların asgari bir refah seviyesinde yaşayacağı hayat standardının oluşması için büyük bir arayış var. Bu arayıştan görüyoruz ki, belki önümüzdeki çeyrek asır içerisinde dünyada yeni bir uluslararası düzen kurulacak. Türkiye, kurulacak olan bu yeni dünya düzeninin kurucu aktörlerinden birisi olacak. Bunu geçmişe geçmişe bakıp geleceğe doğru projeksiyon yaparak söylüyoruz."

Konuşmasının ardından Hukuk Atölyesi Kulübü öğrencileri adına bir plaket ve tablo takdim edilen Şentop, öğrencilere Meclis ambleminin bulunduğu plaket hediye etti, öğrencilerle fotoğraf çektirdi.

Programa katılan İÜ Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak da TBMM Başkanı Şentop'a hukuk fakültesine kayıt olurken doldurduğu formun yer aldığı tabloyu takdim etti.

Etkinliğe, İÜ Hukuk Fakültesi Dekanı Abuzer Kendigelen, İÜ Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cüneyt Yüksel ve Hukuk Atölyesi Kulübü öğrencileri katıldı.