Et ve Süt Kurumu'ndan 'Şarbon' açıklaması - Şarbon nedir, tedavisi, insanlara bulaşır mı?

Gölbaşı ilçesine bağlı Günalan ve Ahiboz mahalleleri yakınlarındaki çiftlikte bulunan büyükbaş hayvanlar, geçen günlerde telef olmaya başladı. Çiftlikte araştırma yapan Gölbaşı Tarım ve Orman Müdürlüğü ekipleri, telef olan yaklaşık 50 büyükbaş hayvandan örnek alarak incelemeye gönderdi. İncelemenin ardından çiftlik ve çevresi, şarbon hastalığı şüphesiyle karantinaya alındı. Çiftliğin girişine ise Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından, ‘Bu mahallede şarbon hastalığı vardır’ yazılı levha asıldı. Bu olaydan sonra maske ile çiftlik bölgesinde çalışan görevliler de hastalık olduğunu belirterek olay yerine gelen basın mensuplarını bölgeden uzaklaştırdı. Peki ama Şarbon nedir, tedavisi, insanlara bulaşır mı?

Etlerin Piyasaya Sürülmesi Söz Konusu Değil

Kesimi yapılan söz konusu hayvanların veteriner hekimler tarafından muayenesinin yapıldığının ifade edildiği açıklamada, "Yapılan muayene sonucu numune alınarak Etlik Veteriner Kontrol Merkez Araştırma Enstitüsüne gönderilmiş ve sonuç anthrax (şarbon) yönünden pozitif çıkmıştır. Kesilen hayvanlara ait karkas etler Tarım ve Orman İlçe Müdürlüğü elemanları gözetiminde imha edilmiş, işletmeye karantina uygulanarak tüm giriş ve çıkışlar yasaklanmış, geriye kalan hayvanların aşılama işlemleri tamamlanmıştır. Söz konusu etlerin piyasaya sürülmesi gibi bir durum söz konusu değildir. Hastalığın çiftlik dışındaki başka hayvanlara bulaşmaması için de gerekli bütün tedbirler alınmış olup, endişe edecek bir durum bulunmamaktadır." bilgilerine yer verildi.

Brezilya'dan Kurbanlık Olarak Getirildiği İddia Edildi

Et ve Süt Kurumu’na ait olduğu belirtilen yaklaşık 4 bin büyükbaş hayvanın Brezilya’dan kurbanlık olarak Türkiye’ye getirildiği ve Gölbaşı´ndaki bir özel çiftliğe kira ödeyerek yediemine bıraktığı öğrenildi.

Olayla ilgili Gölbaşı Kaymakamı Tülay Baydar Bilgihan, kendisinin konuyla ilgili açıklama yetkisinin bulunmadığını belirtti.

Şarbon nedir?

Şarbon Bacillus anthracis isimli bakterinin sebep olduğu bir hastalıktır. Antraks ismiyle bilinen şarbon özellikle sığır, koyun, keçi ve deve gibi otçul memeli hayvanların bir hastalığı olmakla beraber insanlarda, diğer memelilerde ve bazı kuşlarda da görülebilmektedir.

Şarbon İnsanlara Bulaşır mı?

Şarbon insanlara 3 şekilde bulaşmakta ve bulaşma şekline göre isimlendirilmektedir.

a) Hasta hayvanlara, bunların dokularına, bu hayvanların kirlenmiş olduğu yerlere ve malzemelere temas sonucunda bakterinin bütünlüğü bozulmuş deriden girmesiyle deri şarbonu;
b) Şarbon mikrobuyla bulaşmış gıdaların özelliklede şarbonlu hayvanların etlerinin yenmesiyle veya ihtimal dahilinde de olsa şarbon sporları bulaşmış suların içilmesiyle bağırsak şarbonu;
c) Şarbon sporlarıyla bulaşık tozların veya hayvan tüylerinde ve kıllarında bulunabilen sporların solunması sonucunda da akciğer şarbonu oluşmaktadır.

Şarbon hastalığında insandan insana bulaşma yoktur.

Şarbon Hastalığı Kimlerde Görülür?

Hastalığa herkes yakalanabilir. Ancak hayvancılıkla uğraşanlar, kasaplar, deri yün endüstrisinde çalışanlar, veteriner sağlık teknisyenleri ile veteriner hekimlerin hastalığa yakalanma ihtimali daha yüksektir.

Şarbon Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Şarbon hastalığı, etkenin vücuda girmesinden itibaren yaklaşık 2-7 gün sonra ortaya çıkar. Belirtiler hastalığın klinik şekline göre değişir.

-Deri Şarbonu: Şarbon sporlarının deriden girdiği yerde, ilk önce böcek ısırığına benzer biçimde kabarık, kaşıntılı bir şişlik oluşur. Bu şişlik 1-2 gün içinde içi su dolu kabarcığa dönüşür ve daha sonra da ağrısız genellikle 1-3 santimetre genişliğinde, ortasında karakteristik siyah renkte ölü dokunun yer aldığı bir yara meydana gelir. Bundan ötürü deri şarbonu kara kabarcık olarak da adlandırılır. Çoban çıbanı ismiyle de anılan deri şarbonunda ayrıca, yaranın bulunduğu bölgedeki lenf bezlerinde şişmeler görülebilir. Tedavi edilmeyen deri şarbonu vakalarının % 10-20 si ölümle sonuçlanabilir.

-Bağırsak şarbonu: Bulantı kusma, iştahsızlık, ateş gibi belirtilerle başlar bunu karın ağrısı, kanlı kusma ve kanlı ishal izler. Daha sonra kan zehirlenmesi ve şok gelişerek ölüm meydana gelebilir. Bu tip şarbonda tedaviye başlansa dahi ölüm % 50 civarındadir.

-Akciğer şarbonu: Soğuk algınlığına benzeyen belirtilerle başlar. Yüksek ateş ve titremeler görülür. Birkaç gün sonra ağır solunum güçlüğü ve şok gelişir. Hastalık genel olarak ölümle sonuçlanır

Şarbon Tedavisi Nasıl Olmalı?

Şarbonun tedavisi için etkili antibiyotikler vardır. Tedavinin başarılı olabilmesi için mümkün olan en kısa sürede tedaviye başlamak gerekir. Bu sebeple şarbonla ilgili yukarıda bahsedilen belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması hayati öneme sahiptir.

Şarbon Hastalığından Korunmak İçin Ne Yapılmalı?

-Şarbonlu olduğundan şüphelenilen veya şarbondan ölen hayvanlar asla kesilmemeli ve yüzülmemelidir.
-Şarbondan ölen hayvanlar mümkünse yakılarak imha edilmeli veya 2 metre derinliğinde çukurlar açılarak üzerine sönmemiş kireç dökülüp gömülmelidir.
-Hasta hayvanların bulundukları yerler ve taşındıkları nakil vasıtaları temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
-Hasta hayvanların temas ettiği yem maddeleri, altlıklar ve gübre gibi bulaşık materyaller yakılarak imha edilmelidir.
-Hastalık şüphesiyle yetkili birimler tarafından konulan müşahade ve karantina süresi sona ermeden hayvanlar kesilmemeli ve etleri tüketilmemelidir.
-Riskli bölgelerde, hayvanlar şarbona karşı aşılattırılmalıdır.