Kaçakçıları TÜRKSAT uyduları yakalayacak

Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci ve bakanlığa bağlı Reklam Kurulu Başkanı Ahmet Erdal ile Ankara’daki TOBB binasında bir araya geldi. Ticari hayatta yapılan düzenlemeleri anlatan Bakan Tüfenkci öncelikle 2017 yılında kaçakçılıkta yakalama oranının olay bazında bir önceki yıla göre yüzde 30 arttığına dikkat çekiyor.

Dakikada 4 bin 115 TL’lik kaçak mal yakalandığını söyleyen Tüfenkci, “Bakanlığın 1 milyar 200 milyon TL’lik bütçesinden fazla kaçakçılık yapılmış. Aralarında eroinin de olduğu; sigara, ceviz ve tekstil ürünleri dahil olmak üzere 2 milyar 500 milyon TL’lik kaçak mal yakalanarak 3.5 milyar liralık vergi kaybı önlendi. Son bir yılda bir önceki yıla göre yalnızca gümrüklerde 8 kat artışla 26.4 milyon ton uyuşturucu yakalandı” diyor.

2017’de merkezi yönetim vergi gelirlerinin yüzde 21.5’ine tekabül eden 92 milyar 651 milyon TL gümrükler aracılığıyla tahsil edildi.

TÜRKSAT ile gümrüklerde 2019’da devreye girecek yeni bir yazılım üzerine çalıştıklarını söyleyen Tüfenkci, şirketler için yeni bir veri tabanı oluşturulduğunu belirtiyor. Halihazırda 163 gümrük müdürlüğü bulunuyor. Karada 29 gümrük kapısından 22’si faal durumda. Hava ulaşımın noktalarında 53, denizde 56, demiryolu ulaşımında ise 3’ü faal 8 gümrük kapısı bulunuyor. 2018 yılı itibarıyla, “Konteyner ve Liman Takip Sistemi” nin tüm limanlarda işler hale getirilmesi hedefleniyor.

GIDA VE SAĞLIK REKLAMLARINA UYARI YAĞIYOR

Tüketici haklarının ticari reklamlar vasıtasıyla zedelenmesini önlemek üzere denetim ve yaptırım yetkileri bulunan “Reklam Kurulu”nda; kamudan 10, sivil toplum kuruluşlarından ise 9 üye yer alıyor. Reklam Kurulu’na 2007 yılında bin 834 başvuru yapılmışken, 2017 yılında bu sayının 5 bin 20’ye çıktığını belirten Erdal, bunun 3 bin 669’u sırasıyla gıda, sağlık ve kozmetik-temizlik ürünleri alanında yapıldı.

Yanıltıcı ve endişe yayan reklamlar konusunda yapılan başvuruların, yüzde 60’ı kurumlar, yüzde 34’ü tüketiciler, yüzde 5’i de rakip firmalar kanalıyla yapıldı. Bu başvuru dosyalarının 3 bin 609’u karara bağlandı.

Barolar Birliği’nin tüketici davaları için yüzde 12 bedel belirlediğini de söyleyen Tüfenkci, 2007 yılında 291 reklam durdurulurken, 2017 yılında bu sayının 614’e çıktığını belirtiyor.

Son 10 yılda 776 durdurma kararı ile zirve yapan 2012 yılının, 2011 finansal krizi sonrasına denk gelmesi dikkat çekiyor. Verilen toplam 182 adet idari para cezalası içinde de başı sağlık, gıda ve kozmetik-temizlik ürünleri çekiyor.

SAADET ZİNCİRİ ‘BANK’ ADI ALAMAYACAK

Son 10 yılda verilen toplam idari para cezaları ele alındığında 2013 yılı 26 milyar 715 milyon lira ile zirve yapıyor. Geçtiğimiz yıl da verilen toplam 11.7 milyar lira para cezasının, 5.7 milyar lirası gıda ve sağlık ürün ve hizmet alanında ortaya çıktı. Durdurma ve idari para cezası içinde, toplumda endişeye neden olduğu gerekçesiyle Ülker’in “1 Nisan Şakası” temalı reklamına verilen 301 bin 766 TL ’lik para cezası dikkat çekmişti. Reklamın tekrarlanması halinde de bu cezanın 10 katına kadar artırılması karara bağlanmıştı.

Tüfenkci tüketicileri Sermaye Piyasası Kurulu tarafından soruşturma açılan “Çiftlikbank” türü saadet zinciri kuran yapılara karşı uyarıyor. Sayıları 11’e ulaşan sanal oyunlardan finansal kârlılık vaat eden bu şirketlerin, “bank” ismini kullanması BDDK yasaları uyarınca da yasaklandı.

PTT ile de proje geliştiren bakanlık, kadın kooperatiflerinin ürünleri başta olmak üzere kargo hizmeti teşviki de vererek ePTTAVM ticaret sitesini KOBİ’lere açıyor. Elektronik ticaret sitelerine kurulduktan sonra en geç 30 gün içinde bakanlığa bağlı elektronik bilgi sistemine 4 Aralık 2017 tarihi itibarıyla başvuru zorunluluğu geldi. Bugüne kadar sahibi, hukuki sorumlusu, adresi gibi bilgilerin de yer aldığı başvuruların sayısı 14 bine ulaştı. e-ticaret sitelerinin yıllık hacminin 20 milyar lira civarında olduğu varsayılıyor. Bu sitelerin, Ocak 2018 itibarıyla TOBB tarafından verilecek güven sertifikası alarak, tüketiciye marka güvencesi vermesinin de yolu açıldı.

İŞYERİ AÇMAK İÇİN TEK KAPIDAN GEÇİLECEK

İşyeri açma süreçlerinde birçok farklı kurumla muhatap olmayı önlemek ve karmaşık süreçleri ortadan kaldırmak için bakanlık bünyesinde kurulan “Tek Kapı”dan hizmet vermek üzere, “Perakende Bilgi Sistemi” (PERPİS) kuruldu.

Mevzuatta olmamasına rağmen 37 belgenin istendiği eski sistemin yerine inşa edilen PERPİS’in analiz ve tasarım süreci tamamlandı.

Bu yıl içinde uygulanacak sistem şunu öngörüyor:

Daha önce noterler, sicil memurluğu ve bankalar gibi 20 ayrı kuruma bizzat gidiş zorunluluğu ortadan kalkıyor.

Ortalama 5 bin 700 - 10 bin 200 TL olan kuruluş maliyetinden tasarruf edilerek ekonomiye 1.7 milyar liralık fayda sağlanacak.

Ruhsat ve özel izinlere harcanan ortalama 26-45 günlük süre bu sistemin devreye girmesiyle 6 güne çekiliyor.

Kırtasiyecilik azalıyor, işlemlerde takip edilen 317 belgede kullanılan yılda 195 bin sayfa için bin 400 ağacın kesilmesi önleniyor.

Kayıt dışılıkla mücadeleyi de içeren sistem sayesinde kaçak işletmeler takip edilerek, ruhsatsız ve kaçak perakende işletmelerin önüne geçilecek.

İşgücü ve kırtasiye tasarrufu, süreci kolaylaştırmadan kaynaklı işletme kuruluşunu teşvik edeceği gibi, zamandan kamuda 4.3 milyon, başvurularda ise asgari 7.9 milyon adam-gün tasarruf sağlanacak.