Kimyasal silah nedir? Kimyasal silah olarak bilinen gazlar nelerdir?

Son dönemlerde Suriye’nin sık sık kullandığı kimyasal silah saldırılarının ardından kimyasal silahların ne olduğu ve kimyasal silah olarak kullanılan gazların ne olduğu merak edilmeye başladı. İnsanlar için son derece tehlikeli olan kimyasal silahların ne olduğunu yakından inceleyelim.

Esad’ın Suriye’nin İdlib kentinde kullandığı kimyasal silah ile yaptığı saldırı sonucunda 100 kişi yaşamını yitirdi 500 civarında kişi de kimyasal silah gazından zehirlendi. Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (OPCW), araştırma ve deneyler sonucu 4 Nisan 2017'de Suriye'nin İdlib kentinde kimyasal silah kullanıldığını doğruladı. Daha sonra Suriye ordusunun Şam’ın kırsal bölgesindeki Doğu Guta’da kimyasal silah saldırılarında bulunduğu iddiaları gündem oldu. Suriye resmi haber ajansı SANA, Suriye ordusunun, kimyasal silah yapımında kullanılan bir laboratuvarı ortaya çıkardığını duyurdu. Şimdi de Esad rejiminin Suriye Duma’da kimyasal silah kullanıp kullanmadığı belirsizliğini koruyor.

Kimyasal silah nedir?

Kimyasal silah kimya alanında kullanılan ve zehirli maddelerle yapılan öldürücü etkisi olan silahtır. Kimyasal silahlar isminden de belli olduğu gibi kimyasal maddelerin birleşimi ile oluşturulmuş ve insan sağlığını şiddetli bir şekilde tehdit eden; zehirleyici etkilerinin insanda hem fiziksel tahriplere hem de psikolojik etkilere neden olan tehlikeli silahlardandır. Kimyasal silahlar uygulandığı çevrede uzun süre etkili olsa da çoğalması söz konusu değildir.

Kimyasal silah olarak bilinen gazlar nelerdir?

Boğucu gazlar ve Özellikleri: Boğucu gazlar solunum sistemini etkileyerek kanda bulunan oksijen miktarını azaltarak ölüme neden olan gazlardır.

1-Fosgen:

Renksiz bir gaz olan Fosgen ot veya yeşil mısır kokusuna benziyor. Etkisi 2-3 saat içinde gösterir. Karbonil klorir olarak bilinen bu gazı etki süresi oldukça kısadır.  Bu gaz 1.Dünya Savaşı’nda kullanılmış olup birçok kişinin ölümüne neden olmuştur.

2-Difosgen:

Kokusuz olan bu gaz etkisini yavaş yavaş gösterir. Gözlerden yaş gelmesi ile birlikte kendisin belli eder ve etkisi fosgene yakındır.

Sinir gazlar ve özellikleri

Son derece tehlikeli kimyasal silahlardan biri olan sinir gazları felç ve ölüme neden olur. Sinir sitemini etkileyerek dengeyi bozar. Küçük bir miktarı bile insanları etkileme yetiyor.

1-Tabun:

Kokusuz olan bu gaz buharlaşma ile birlikte meyve kokusu salmaya başlar. Oldukça hızlı etkiler ve fazla miktarda alındığında 10 dakika içinde öldürür. Bu gaz ilk olarak göğüs sıkışması ve burun akıntısı ile başlar, nefes almak güçleşir, kasların kasılması sonucunda omurga kemiklerinde kırılma ile seyreder. Kusma yaşanmasının yanı sıra görme bulanıklığı yaşanır, uyuşma, çırpınma başlar ve ölüm gerçekleşir.

2-Sarin:

İsmi en çok duyulan kimyasal gazlardan biri olan sarin gazı öldürücü etkiye sahiptir. Renksiz ve sıvı halde bulunan sarin gazının buharı da renksizdir. Renksiz ve kokusuz olmasından dolayı zor fark edilir ve çok hızlı etki gösterir.

3-Soman:

Etkileri diğer gazlara benzemekle birlikte kokusu meyveye benzer.

4-V Maddeleri:

Oldukça etkili ve zehirli gazlardan biridir. Renksiz ve kokusuz olan bu gaz kolay kolay buharlaşmadığından dolayı etkisi günlerce sürebilir. Çevreyi kirletir ve direk çıplak tenden alındığında sinir gazları etkisini gösterir.

5-Kan zehirleyici gazlar:

Solunum yolu ile alınan bu gaz oksijenin kandaki hemoglobin birleşmesini önler. Kötü kokusu ile kendini belli eder ve insanı 15 dakika içinde öldürebilir.

6-Hidrojen siyanür

Siyanitrik asit olarak bilinen kimyasal gazdır.

Yakıcı gazlar ve özellikleri

En temel özellikleri yakıcı olmalarıdır. Solunum sisteminde bulunan organları, cildi ve gözleri etkileyerek yanma ve derin yaralara neden olur. Kabarcık gazlar olarak bilinen bu gazlar kötü kokulu olması nedeniyle çabuk fark edilir. Yakıcı gazlardan bazıları şunlardır; levzit, iperit, fosgen oksim, finildiklorarsin, edildiklorarsin, metildiklorarsin…

1. D) Kusturucu gazlar ve özellikleri:

Kusturucu gazla savaşlar için değil toplumsal olaylar için kullanılan gazlardır. Açık yerlerde kullanılır, kapalı yerlerde kullanıldığında ölüme neden olur.

1-Difenilklorarasin

Renksiz ve kokusuz olan bu gaz 2-3 dakika içinde insanı etkiler. İlk olarak gözleri tahriş eder, burunda sıvı boşalmasına neden olur, hapşırma, şiddetli baş ağrısı, mide bulantısı ve kusmaya neden olur.

2-Adamzit

3-5 dakika içinde etkisi gösteren gaz renksiz ve kokusuzdur. Etki süresi 30 dakika ve 3 saat arasında kalabilir.

3-Difenilsiyanoarsin

Uzun süreli etkiye sahip olan bu gaz renksiz ve kokusuzdur. İnsanı etkileme hızı 3-5 dakikadır.

E) Karışıklık bastırıcı gazlar ve özellikleri

Bu gazların temel özelliği gözleri yaşartmak be cildin tahriş olmasına sebebiyet vermek.

1-Kloroasetofenon :

Etkisi süresi kısadır ve üst solunum yollarını etkiler. Gözlerden yaş getirir ve kokusu elma çiçeğine benzer.

2-CNC: Kloroform kokusunda olup çok hızlı şekilde etki eder.

3-CNS: Etkisi hızlıdır, göz yaşartıcı etkisinin yanında akciğerlere de etki eder ve etkisi günlerce sürebilir.

4-CNB:

5-BBC: Ani etkili bir gazdır. Bibere benzer bir kokusu bulunmaktadır.

6-CS: Biber gazı: Toplumsal olaylarda en çok kullanılan gazlardan biridir. Kokusu biber kokusuna benzer. Burun akması, hapşırma, öksürme, gözün yaşlanması gibi etkisi bulunmakta olup etkisi yaklaşık olarak 10 dakikadır.

F) Uyuşturucu gazlar ve özellikleri

Uyuşturucu gaz geçici körlük, sağırlık ve felç meydana getirir. Renksiz ve kokusuzdur.

Kimyasal silahlar ilk olarak ne zaman kullanıldı?

Kimyasal silahlar ilk olarak 1914-1918 yılları arasında 1.Dünya Savaşı’nda kullanıldı. Kimyasal silahı ilk kullanan ülke Almanlar olup, ilk kullanılan kimyasal silah “Klorin” gazıdır. Kimyasal silahı ikinci olarak 1915 yılında Fransızlar tarafından kullanıldı. Savaşta “Kusturucu gazlar ve hardal gazı” kullanıldı. 1925 yılında imzalanan Cenevre Antlaşması ile bu gazların kullanılmasına yasak getirildi. Bu karardan sonra bazı ülkeler kendilerine karşı kimyasal silah kullanıldığında aynı şekilde cevap vereceklerine ilişkin şerh koymuşlardır. Kimyasal gazların yasaklanmasının ardından çeşitli kimyasal gazlar üretilmiş ve geliştirilmiştir. Bazı ülkelere yasak olmasına rağmen Esad Suriye örneğindeki gibi kullanmaya devam etmiştir.