Elektrik faturalarında sistem değişiyor: Maliyete uygun tarife dönemi

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar geçtiğimiz günlerde elektrik faturalarında yeni dönemin şifrelerini açıkladı. Bayraktar, Türkiye’de doğal gaz ve elektrik faturalarında çok ciddi devlet desteği verildiğini belirterek, desteğe ihtiyaç duymayan, yüksek tüketim yapanlarla ilgili yeni bir düzenlemeye gidileceğini belirtti. Bakan Bayraktar, ayda 417 kilovatsaat tüketimi olan kişiler elektriğin gerçek maliyeti neyse şubat ayı itibarıyla onu ödemeye başlayacaklarını söyledi.

Si̇stem nasıl i̇şleyecek?
Peki elektrik faturalarında yeni sistem nasıl işleyecek? Aylık kaç liranın üzerinde tüketimi olanlar için sübvansiyon olmayacak? Konuyla ilgili merak edilenleri Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Yönetim Kurulu Üyesi Altuğ Karataş milliyet.com.tr’ye açıkladı. Karataş konuşmasında şu ifadeleri kullandı:

“Serbest tüketici diye bir kavram var. Şu anda aylık olarak ortalama 950 kilowattın üzerinde tüketimi olanlar serbest tüketici oluyor. Serbest tüketiciler maliyet olarak piyasa şartlarından elektriği satın alabiliyor. Burada devletin bir sübvansiyonu yok. Yeni düzenleme ile birlikte aylık 950 kilowattlık limit 417 kilowatta indirilecek."

Yıllık 5 bi̇n kilovatlık tüketi̇me di̇kkat

Burada aylık tüketimden ziyade yıllık tüketime bakılacak. Yani 12 ayda 5 bin kilowattın altında elektrik tüketenler sübvansiyonlu kullanmaya devam edecek. 5 bin kilowattı 12 aya böldüğümüzde aylık ortalama 417 kilowatta tekabül ediyor. Geçtiğimiz 1 yılda 5 bin kilowattın üzerinde tüketim varsa serbest tüketime geçilecek. Eğer haneler yıllık 5 bin kilowattın altında elektrik tüketiyorsa yeniden sübvansiyonlu fiyattan elektrik kullanmaya devam edecekler.

‘Haneleri̇n sadece yüzde 3’ü 417 ki̇lovatı aşıyor’

Aylık bazda bakıldığı zaman konutlarda tüketilen elektriğin yüzde 95-96'sı 417 kilowattın altında kalıyor. Hanelerde yüzde 3’lük kısım 417 kilowattın üzerinde tüketiyor.

Bi̇r hane ortalama ne kadar elektri̇k tüketi̇yor?

İstatistiklere göre hanelerde 200-230 kilowattlık bir elektrik tüketimi oluyor. 417 kilowattın üzerinde bir tüketim lüks tüketim oluyor. Bu tüketimi yapan evler ya büyük bir evdir ya da evde 4 tane klima vardır. Elektrikli ekipman sayısı yüksektir. Aslında enerji tüketimi yüksek olan meskenler artık serbest piyasadan elektrik dağıtım şirketini seçecekler. Onlar da elektriği pahalıdan almayacaklar, sadece devlet sübvansiyonundan faydalanamayacaklar. Yüksek elektrik tüketenler istedikleri elektrik dağıtım firması ile anlaşıp ucuz elektriği kim veriyorsa onunla bir uzlaşma sağlayabilecekler. Şu anda Türkiye’de konutlarda tahmini olarak 1 kilowatt elektriğin bedeli 3.5-4 TL arasında değişiyor.

Yeni̇ tari̇feni̇n ne faydası olacak?

Elektrik fiyatının ucuz olması insanları enerji tasarrufu yapmaktan alıkoyuyor. Fiyatların yükselmesi, gerçek rakamlara yaklaşmasıyla insanların enerji tasarrufu refleksleri güçleniyor. Aslında devlet 417 kilowattın üzerindeki tüketimi piyasa şartlarına, serbest tüketici şartlarına soktuğu zaman gereksiz tüketimi sübvanse etmeyecek, oradan bir tasarruf sağlayıp kar edecek. Tabi ki sosyal kesimler sübvanse edilmeli, 417 kilowattın üzerinde tüketim yapan sivil toplum örgütleri, cemevleri sübvanse edilmeye devam edilecek.

Aylık ortalama kaç li̇ranin üzeri̇nde faturası çıkanlara sübvansi̇yon olmayacak?

Şu anki fiyatlarda aylık ortalama 1050 TL’yi geçen haneler artık sübvanse edilen fiyattan değil, aslında gerçek maliyetinden, yani devletin üstlendiği gerçek maliyetten piyasada enerji firmaları ile anlaşıp o şekilde elektriği temin edecek. Burada tabi yıllık tüketime bakılacak. 5 bin kilowattın üzerinde tüketenler, ortalama aylıkta 1050 TL faturayı aşanlar devlet sübvansiyonu almayacak. Sadece 1 aylık fatura bedeline değil 1 yıllık tüketime bakılacak.

‘Elektri̇kli̇ aracını evden şarj edeni̇n tüketi̇mi̇ 417 kilovattı aşacak’

Şu anda elektrikli araç sayısı çok artmaya başladı. Devlet, sosyal devlet olarak meskenlerin yüzde 90’ından fazlasında destekleme sağlıyor. Bunun içerisine girmeyen, elektrikli araç kullanıp evinden şarj edenler de var. Dolayısıyla aslında evde şu anda 2-2.5 liraya aracını şarj edip kar eden elektrikli araç tüketicileri var. Onlar da şimdi sürekli arabalarını kendi evlerinden şarj ettikleri için elektrik tüketimi artacak. Aylık 417 kilowattın üzerine çıkacak. Araç kullanırken artık gerçek fiyattan da elektrik tüketmeye başlayacak. Devlet artık elektrikli araç kullanıcısını sübvanse etmeyecek diyebilirim.

‘Hem vatandaş hem devlet kazanır’

Gerçek fiyatlara yaklaştığı zaman insanların enerji tasarrufu refleksi artıyor. Burada hem vatandaş hem de devlet kazanır. Piyasada rekabeti de artırıyor. Birçok mesken işin içine girip uygun fiyatı araştırmaya başladığı zaman enerji firmaları da müşteri kapmak için rekabet edecektir. Kesinlikle bu fiyat zamlı fiyat değildir, gerçek maliyettir.

ELEKTRİK VE DOĞAL GAZ FİYATLARI ARTACAK MI?

Ben yıl sonuna kadar herhangi bir artış beklemiyorum. Tabi bu dövize bağlı olacak. Dövizin artış oranı kadar da her zaman petrolde, doğal gazda, elektrikte piyasa fiyatlarına göre revize olacaktır. Ben bu yıl bir artış beklemiyorum. Gelecek yıl bununla ilgili Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın açıklamalarını takip etmek lazım.”