Nevruz ne zaman 2018, Nevruz ne demek, nasıl kutlanır?

Nevruz ne zaman, Nevruz ne demek, nasıl kutlanır? Soruları baharın gelmesiyle merak konusu oldu. Baharın müjdecisi Nevruz ne zaman, Nevruz ne demek, nasıl kutlanır? Sorularının cevaplarını sizler için derledik. İşte Nevruz ne zaman, Nevruz ne demek, nasıl kutlanır? Sorularının yanıtı...

Nevruz ne zaman?

Nevruz her yıl olduğu gibi bu yılda 21 Mart'ta kutlanacak. Nevruz'un her yıl bu tarihte kutlanmasının ise bir nedeni var. Güneş 21 Mart’a kadar güney yarımküreye daha çok ısı ve ışık verirken, bu denge 21 Mart’ta eşitlenip, daha sonra kuzey yarımküre lehine bozuluyor. Bu nedenle kuzey yarımkürede yaşayan bazı halklar, 21 Mart’ı bütün varlıklar için uyanış ve yaradılış günü olarak kabul edip kutluyor. Anadolu ve Orta Asya Türk halklarında da Göktürklerin Ergenekon'dan çıkışı anlamıyla ve baharın gelişi olarak kutlanır.

Nevruz nedir?

M.S. 2. YY'dan bu yana çeşitli etkinliklerle ve coşkuyla kutlanan Nevruz, Farsça ‘yeni gün’ anlamına gelmektedir. Orta Asya'dan Balkanlara kadar uçsuz bucaksız bir coğrafyada insanlar tarafından farklı şekillerde kutlanmaktadır. Nevruz, her ulusun kendi kültür değerleriyle özdeşleştirip sembolleştirdiği, özü itibariyle baharın gelişinin kutlandığı coşkuyla karşılandığı bir gündür.

Türklerin (Göktürklerin) Ergenekon'dan demirden dağı eritip çıkmalarını, baharın gelişini, doğanın uyanışını temsil eder. Doğu Türkistan'dan Balkanlara kadar tüm Türk kavimleri ve toplulukları tarafından, MÖ 8. yüzyıldan günümüze kadar her yıl kutlanır.

Nevruz nasıl kutlanır?

Türkiye’den Kırgızistan’a, Özbekistan’dan Azerbaycan’a kadar Türklerin yaşadığı geniş coğrafyada Nevruz Bayramı coşkuyla kutlanıyor. Kazaklar, Nevruz törenlerinde ev duvarlarında kil kapları kırıyorlar, Kırgızlar “Nevruz Köcü” denilen özel yemekle Nevruz’u kutluyorlar. Özbekistan’da “Seyil Eğlenceleri” ile Nevruz coşkusu yaşanırken, Türkmenler yılın bereketli geçmesi için değişik yemekler hazırlıyor. Türkiye’de de Nevruz kutlamaları yörelere göre farklılık gösteriyor.

Bu bayram Azerbaycan'da Novruz, Kazakistan'da Nawrız meyramı, Kırgızistan'da Nooruz, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Mart dokuzu, Kırım Türklerinde Navrez, Batı Trakya Türkleri'nde ise Mevris adları biliniyor ve coşkuyla kutlanıyor.

Nevruz ne demek?

Kelimenin aslı eski Farsçadan gelir: Yeni anlamındaki nava ve gün ışığı ve gün anlamındaki rəzaŋh birleşerek oluşturmuşlardır. Anlamı "yeni gün/günışığı"dır ve günümüzün Farsçasında da hâlâ aynı anlamda kullanılmaktadır.

Tükler'de Nevruz

Orta Asya'da Nevruz bayramlarında geleneksel olarak pişirilen sümelek buğdaydan yapılan bir çeşit tatlıdır.
Türklerin (Göktürklerin) Ergenekon'dan demirden dağı eritip çıkmalarını, baharın gelişini, doğanın uyanışını temsil eder. Doğu Türkistan'dan Balkanlara kadar tüm Türk kavimleri ve toplulukları tarafından, MÖ 8. yüzyıldan günümüze kadar her yıl 21 Mart'ta kutlanır.

Türkiye'de bir gelenek, Türk Cumhuriyetleri'nde ise resmî bayram olarak kutlanırken, 1995 yılından itibaren Türkiye Cumhuriyeti tarafından Bayram olarak kabul edilen bir gün haline gelmiştir.

Türk Takvimi'nde bir gün 12 bölüme ayrılır, her bölüme Çağ adı verilirdi. Bir çağ iki saat, dolayısıyla bir gün de 24 saattir. Her bir çağ ise sekiz Keh ten ibarettir. Yılbaşı olarak gece-gündüz eşitliğinin yaşandığı 21 Mart, Nevruz günü olarak kutlanır. Bu güne ve yeni yılın başladığı âna Yılgayak denir.

Oniki Hayvanlı Takvim ve Melikşah'ın Celali Takvimi'nde yılbaşı olarak belirlenen 21 mart, Divânu Lügati't-Türk'te de ilkbaharın gelişi olarak belirtilir. Türk edebiyatı ve musikisine de Nevruz; Nevruz-ı Asl, Nevruz-ı Arap, Nevruz-ı Bayati, Nevruz-ı Hicaz, Nevruz-ı Acem ve Nevruz-ı Seba olarak girmiştir. Tarihte pek çok devlet tarafından bayram ve gelenek olarak kutlanmıştır. Bunların başında Anadolu beylikleri, Eski Mısır, İran, Safavi, Sasani, Moğollar, Selçuklu ve Osmanlı gelir.

Trump'tan Nevruz kutlaması

ABD Başkanı Donald Trump, İran'a sert eleştirilerde bulunduğu nevruzaçıklamasında, "Baharın gelişini kutlayan dünya genelindeki milyonlarca insanın nevruzunu kutluyorum." ifadesini kullandı.

Kıdırali, Nevruz’un geçmişte olduğu gibi bütün Türk devletlerinde ve onlara komşu ülkelerde bahar bayramı, Ergenekon, yeni gün ve taze yıl olarak kutlandığını söyledi.

Azerbaycan’ın Astana Büyükelçisi Mamadov, her halkın adet ve geleneklerine uygun olarak Nevruz’u koruyarak yaşatmaya devam ettiğini belirterek Nevruz’un bahar, yenilenme ve birbirine yardım etme bayramı olduğunu sözlerine ekledi.

Günümüzde Nevruz gelenekleri

Mersin-Silifke bölgesindeki Toras Türkmenleri’nde “Mart İpliği” adıyla bilinen Nevruz’da ağaçlara bez bağlanıp, yaylalara çıkılıyor. O yıl 20 kuzu veya oğlağı olan sürü sahibi bir kurban kesip konuklara ikram ediyor. Tahtacı Türkmenlerinde ise Nevruz “Sultan Nevruz” adıyla anılıyor. “Mart dokuzundan sonra dağlar misafir alır” inancıyla yaylalara çıkılıyor, mezarlıklar ziyaret ediliyor.

Gaziantep ve çevresinde Nevruz’a “Sultan Navruz” adı veriliyor. Halk arasındaki inanca göre, Sultan Navruz, güzel bir kızdır ve 21 Mart’ı 22 Mart’a bağlayan gece batıdan doğuya doğru göç eder, bir başka inanca göre ise kuş kılığında uçan bir derviştir. Nevruz gecesi Sultan Navruz’un geçtiği saatte uyanık olanların bütün dileklerinin gerçekleştiğine inanılır.

Malatya’nın Arguvan ilçesinin bazı köylerinde halk Nevruz’u “Kış bitti bayramı” olarak kutluyor.

Kars civarında bir evde toplanan genç kız ve erkekler, küçük bir çocuğu su almaya gönderirler. Çocuk hiç konuşmadan ve arkasına bakmadan bir kova su getirir. Kovanın içerisine orada bulunanlarca renkli iplikler ve iğneler atılır. Birbiriyle birleşen iplik ve iğnelerin sahiplerinin birbiriyle evleneceğine inanılır.

Tunceli çevresinde Nevruz günü erkekler alınlarına kara sürerek su kaynaklarına giderler. Bu karaları kaynak suyuyla yıkayanların dileklerinin kabul olacağına inanılır. Edirne’de Sultan Nevruz adı verilen eğlencelerde, eski hasırlar yakılıp “Mart içeri, pire dışarı” diyerek üzerinden atlanır.

Kırklareli’nde ise Nevruz, Mart 9’u olarak kutlanır, halk üzeri boyanmış yumurta, börek, lokma gibi yiyeceklerle kırlara giderek eğlenir. Giresun’da ise Nevruzda sabah erkenden kalkılarak çevredeki akarsulardan getirilen sular hayvanların üzerine serpiliyor.

Uluslararası Türk Akademisi (UTA) Nevruz'u kutladı

Uluslararası Türk Akademisi (UTA), Kazakistan'ın başkenti Astana'da Nevruz'u kutladı.

UTA Başkanı Darhan Kıdırali’nin ev sahipliğinde Barış ve Uyum Sarayı'nda düzenlenen Nevruz kutlama törenine, Azerbaycan’ın Astana Büyükelçisi Raşad Mamadov, Macaristan Büyükelçisi Andraş Barani’ni, Türkiye’nin Astana Büyükelçiliği Müsteşarı Özlem Hersan ve ünlü Kazak ve Kırgız Türkologların yanı sıra çok sayıda davetli katıldı.

Kutlama çerçevesinde ilk kez Ergenekon’dan çıkışı simgeleyen “demir dövme” töreni gerçekleştirildi, Türk cumhuriyetlerine özgü yemekler ikram edildi ve kültürü tanıtıldı.

UTA Başkanı Kıdırali, yaptığı konuşmada, Nevruz’un tarihin derinliklerinden günümüze kadar yaşatılan Türk dünyasının milli bayramı olduğunu belirterek “Nevruz ayrıca birlik, dirlik, huzur, bolluk ve bereket bayramıdır.” dedi.