Tomahawk füzesi nedir? Tomahawk füzesinin özellikleri nelerdir?

ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye'ye vurma emri vermesinin ardından Suriye operasyonunda kullanılan Tomahawk füzesinin ne olduğu ve hangi özelliklere sahip olduğu araştırılmaya başladı. ABD Suriye operasyonu kapsamında Tomahawk füzesi ile saldırılara başladı.

Tomahawk füzesi nedir?

'Kızılderili baltası' anlamına gelen Tomahawk füzeleri daha önce Irak, Libya ve Afganistan'da kullanıldı. Kızılderililerin kullandığı savaş baltası anlamına gelen Tomahawk füzelerinin ABD Ordusu'ndaki anlamı ise; hava şartları ne olursa olsun, gece ve gündüz kullanılabilen, denizaltı, deniz ve hava platformlarından atılabilen 1104 km menzilli “cruise” (seyir) füzesi anlamına geliyor. Hedefe atıldığında menzilli etkisinden dolayı büyük zararlar verebilen Tomahawk füzeleri zırh delici, parça tesirli veya nükleer başlık seçenekleriyle de donatılabiliyor. Tomahawk füzelerinin her biri 1.59 milyon dolar (Yaklaşık 6 milyon lira) maliyette ve 1,100 kilometre menzil kat edebiliyor.

Tomahawk füzesinin özellikleri nelerdir?

Tomahawk füzeleri karşısına çıkan engellerin çevresinden dolaşabilme, hareketli hedefleri takip edebilme, radara yakalanmama gibi özellikleri bulunuyor. Bu özellikleri nedeniyle ABD'nin savaşlarda ve saldırılarda kullandığı en güçlü ve en kapsamlı silahlarından birisi. Nokta atışı yapabilen Tomahawk füzeleri seyir füzesi sınıfındaki Tomahawk’lar gemi, denizaltı veya karada konuşlu fırlatıcılardan (launcher) atılabiliyor. Toplam 1600 kilogram ağırlığındaki füze, 450 kilogramlık savaş başlığı taşıyor. Tomahawk’lar hedeflerini askeri uyduların hassas verilerini kullanarak buluyor. Amerikan Raytheon firmasının üretimi olan Tomahawk füzeleri akıllı füze olarak biliniyor. Çünkü alçak irtifadan yeryüzüne paralel hareket edebiliyor. “Cruise” sınıfı olan bu füzeler ses hızının altında uçuyor ve çok uzun menzillere ulaşabiliyor. Tomahawklar, küresel konumlama sistemi (GPS), dijital arazi eşleme ve karşılaştırma sistemi (DSMAC), varış zamanı kontrol ünitesi ve geliştirilmiş turbo motordan oluşuyor. Savaşlarda kara hedefleri için kullanılan Tomahawk füzeleri genellikle hava savunma ve haberleşme tesislerine karşı kullanılıyor.

Donanmanın uzun menzilli saldırı ihtiyaçlarına tek başına cevap veren Tomahawk’ların, yer aldığı operasyonel çevre ve görev tanımı da gelişen teknolojiye paralel olarak hızla değişiyor. Önceleri, yeri belirlenmiş ve hareketsiz hedeflere karşı kullanılan füzeler, hızla değişen harekat ihtiyaçları çerçevesinde, bölgesel krizler patlak verdiğinde, ordunun her biriminden kuvvetlerin ilk etapta kullandığı silahlar olarak öne çıkıyor. Düşman hava savunmasının bastırılması dışında, elektrik santralleri, komuta-kontrol binaları ve silah üretim tesisleri gibi birincil öneme sahip hedeflere karşı kullanılmaya da başlanan Tomahawklar, maliyetine oranla etkin olmaları sebebiyle de tercih ediliyor. Amerikan stratejik çıkarları doğrultusunda Birleştirilmiş Kumanda Merkezi’nde geliştirilen harekat planına uygun olarak belirlenen görev, Ulusal Görüntüleme ve Haritalama Teşkilatı (NIMA) tarafından sağlanan verilerin desteğiyle analiz ediliyor ve hedef tespiti yapılıyor.

Tomahawk füzesinin çeşitli tipleri bulunmaktadır:

-Denizden karaya

-Denizaltıdan karaya

-Karadan karaya

Denizden denize (farklı bir aktif radar güdüm alt sistemi ile) kullanımlara göre değişiklik göstermektedir.

Tomahawk füzesi ilk ne zaman kullanıldı?

İlk defa yoğun olarak 1991 Körfez Savaşı’nda kullanılmıştır. ABD Deniz Kuvvetleri’nin yaptığı atışlarda 297 fırlatma görevi verilmiş, atış için yüklenen füzelerin 7’si teknik sorunlar sebebiyle fırlatıcıyı terk edememiştir. 1991’deki Çöl Fırtınası Operasyonu’nda oldukça yoğun olarak kullanılan füzeler, Ocak ve Haziran 1993’te Irak’ta tekrar, 1995’te Bosna’da ve bir yıl sonra yine Irak’ta olmak üzere birçok defa kullanıldı. Bu beş harekatta toplam 400 füze atıldı. Fırlatılan 290 füzenin 242’si hedefi vurmuştur. 1993, 1996, 1998 ve 2003 yıllarında da Irak’a karşı kullanılan Tomahawk füzeleri, Sırp Cumhuriyeti’ne (1995 Kararlı Güç Harekatı), Yugoslavya Federal Cumhuriyeti’ne (1999 Müttefik Gücü Harekatı) ve Afganistan’a (2001 Sonsuz Özgürlük Harekatı) yönelik bombardımanlarda da kullanıldı. ABD bu füzeleri sadece İngiltere'ye satıyor.