Yeni askerlik sistemi yasa teklifi kabul edildi

AK Parti İstanbul Milletvekili Şirin Ünal ve arkadaşlarının imzasını taşıyan Askeralma Kanunu Teklifi, TBMM Milli Savunma Komisyonu'nda kabul edildi.

Teklife göre Askerlik hizmeti yedek subay, yedek astsubay, erbaş ve er olarak yerine getirilecek. Hizmet süresi, erbaş ve erler için 6 ay, yedek subay ve yedek astsubaylar için 12 ay olacak.

Teklifle, yükümlülük esasına göre silah altına alınacakların yoklama, sınıflandırma, celp, sevk, erteleme, muafiyet, muvazzaflık, cezalı yükümlülere yapılacak işlemler, Türk Silahlı Kuvvetlerinden (TSK) çeşitli statülerde görev yaparken ayrılan personel dahil olmak üzere yedeklik dönemleriyle TSK'ye çeşitli statülerde katılan personelin askerlik yükümlülüğünü yerine getirmiş sayılması ve bunlardan askerlik hizmetini tamamlamamış bulunanların işlemlerine ilişkin esas ve usuller düzenleniyor.

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan her erkek için uygulanacak düzenlemeye göre, askerlik çağı, nüfus kayıtlarına göre her erkeğin 20 yaşına girdiği yılın ocak ayının birinci gününden başlayan ve 41 yaşına girdiği yılın ocak ayının birinci gününde sona eren süreyi içeriyor.

Yeni askerlik sisteminde "yedek astsubay" olacak. Yedek astsubay adaylarından öğreniminin ardından "astsubay astçavuş" nasbedilenler, yedek astsubay olarak görev yapacak.

Yedek astsubay adayı, yapılan seçim ve sınıflandırma sonucu, yedek astsubay statüsüne ayrılanlardan, astsubay astçavuş nasbedilinceye kadar geçen dönemde bulunan yükümlüleri tanımlıyor.

Yedek astsubay aday adayı, 2 veya 3 yıl süreli yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar ve bunların yetkili makamlarca dengi olduğu kabul edilen yurt dışı öğrenim kurumu mezunları ile 4 yıl ve daha fazla süreli yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar ve bunların yetkili makamlarca dengi olduğu kabul edilen yurt dışı öğrenim kurumu mezunlarından istekli olan yükümlüleri ifade ediyor.

Askerlik çağı ve hizmet süresi

Teklife göre, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan her erkek askerlik hizmeti yapmaya mecbur olacak, askerlik hizmeti yedek subay, yedek astsubay, erbaş ve er olarak yerine getirilecek.

Savaş veya savaşı gerektirecek bir durumun baş göstermesi halinde, bu kanuna tabi yükümlülerin askerlik hizmetini yerine getirmek üzere silah altına alınmalarının esasları Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek.

Hizmet süresi, erbaş ve erler için 6 ay, yedek subay ve yedek astsubaylar için 12 ay olacak.

Askerlik hizmet sürelerini, ihtiyaca göre bir katına kadar artırmaya veya yarısına kadar azaltmaya Cumhurbaşkanınca karar verilebilecek.

Erbaş ve erlerden istekli olanlar, sıralı disiplin amirlerinin olumlu değerlendirmesiyle terhise hak kazandığı tarihten itibaren Milli Savunma Bakanlığınca uygun görülecek sayıda ve 6 ay süreyle sınırlı olmak üzere askerlik hizmetine devam edecek, bu sürenin sonunda terhis edilecek.

Bu şekilde askerlik hizmetine devam edenlerin vazgeçme talepleri kabul edilmeyecek. Bu yükümlüler hakkında ilk 6 aylık hizmet süresi için ayrı, diğer 6 aylık hizmet süresi için ayrı terhis belgesi tanzim edilecek.

Bu kapsamda askerlik hizmetine devam edenlerin sayı, istek, tercih durumları ve özlük hakları, ilgili kuvvet komutanlıkları tarafından yürütülecek.

Bu kapsamda askerlik hizmetine devam edenlere, görevlerinin devamı süresince, net asgari ücretten az olmamak üzere Er ve Erbaş Harçlıkları Kanunu hükümlerine göre harçlık ödenecek.

Yedek subay ve yedek astsubay yetiştirme süreleri Milli Savunma Bakanlığınca belirlenecek.

Askerlik çağı, Cumhurbaşkanınca 5 yıla kadar uzatılabilecek veya kısaltılabilecek.

Kanunda tespit edilen esaslar dışında muvazzaflık hizmetini yapmadıkça veya yapmış sayılmadıkça hiçbir yükümlü askerlik çağı dışına çıkarılamayacak.

Genelkurmay Başkanlığı, TSK'nin ihtiyaç miktarını ve tahsis oranını Milli Savunma Bakanlığına bildirecek. Bakanlıkça ihtiyaç miktarı ve oranlarına göre tahsis yapılacak.

Yedek subay seçimi

4 yıl veya daha fazla süreli yükseköğretim kumrularından mezun olanlarla yetkili makamlarca dengi olduğu kabul edilen yurt dışı öğrenim kurumu mezunu olanlardan, TSK'nin ihtiyaç miktarı yedek subay adayı olarak ayrılacak.

TSK'nin ihtiyaç duyduğu yedek subay miktarından fazla olan yükümlülerden, istekli olanlardan ihtiyaç miktarı kadarı askerlik hizmetini yedek astsubay, diğerleri erbaş ve er olarak yerine getirecek.

Yükümlülerin yedek subay adayı statüsüne ayrılmasında öncelikle TSK'nin ihtiyacı olmak üzere yükümlülerin istekleri de dikkate alınacak.

Yedek astsubay seçimi

TSK'nin ihtiyacı kadar yedek astsubay adayları, 2 veya 3 yıl süreli yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar ile yetkili makamlarca dengi olduğu kabul edilen yurt dışı öğrenim kurumu mezunu olanlar, 4 yıl ve daha fazla süreli yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar ile yetkili makamlarca dengi olduğu kabul edilen yurt dışı öğrenim kurumu mezunlarından istekli olanlar arasından seçilecek.

TSK'nin ihtiyaç duyduğu yedek astsubay miktarından fazla olan yükümlüler askerlik hizmetini erbaş ve er olarak yerine getirecek.

Yükümlülerin yedek astsubay adayı statüsüne ayrılmasında öncelikle TSK'nin ihtiyacı olmak üzere yükümlülerin istekleri de dikkate alınacak.

Vazgeçenlere yeni bir hak verilmeyecek

Teklife göre, istekli olanlardan Bakanlıkça belirlenecek sayıda yükümlü, 240 bin gösterge rakamının memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak bedel miktarını silah altına alınmadan önce Milli Savunma Bakanlığınca belirlenecek sürede peşin ödemeleri ve bir aylık temel askerlik eğitimini tamamlamaları halinde askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılacak.

İstekli miktarının bedelli askerlikten yararlandırılacak miktardan fazla olması halinde, bedel ödemeye istekli olanlar kurayla seçilecek. İstekli miktarının yararlandırılacak miktardan az olması durumunda, kura çekimi yapılmadan tüm istekliler bedelli askerlik hizmeti için seçilecek. Yararlanma şartlarına haiz olanlar yasal erteleme hakları devam ettiği sürece seçime tabi tutulacak. Bedelli askerlikten yararlanma hakkı elde edip de vazgeçenlere yeni bir hak verilmeyecek.

Bu uygulama kapsamında tahsil edilen tutarlar, genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere Bakanlık merkez muhasebe birimi hesabına yatırılacak.

Bu kapsamda sevke tabi olanlardan katılmayarak bakaya kalanlar ile aynı celpte sevke tabi tutulan emsallerinin terhise hak kazanacağı tarihe kadar katılmayanlar, kapsam dışına çıkarılarak erbaş ve er statüsünde askerlik hizmetleri tamamlatılacak. Kapsam dışına çıkartılanlara talepleri halinde geri ödeme yapılacak.

Bedelli askerlik hizmetinden, fiili askerlik hizmetine başlayanlar, bakaya durumunda bulunanlar ve yoklamasının yapıldığı tarihte yoklama kaçağı veya saklı olanlar yararlanamayacak. Seferberlik ve savaş halinde bu hükümler uygulanmayacak.

Öğretmen yükümlülere milli eğitim bakanlığı ödeme yapacak

Milli Eğitim Bakanlığının ihtiyaç göstermesi ve Milli Savunma Bakanlığının uygun görmesi üzerine yedek subay aday adayı olarak silah altına alınacaklardan, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından öğretmen mesleğini fiilen icra edenler arasından bildirilenler temel askerlik eğitimini takiben Milli Eğitim Bakanlığı emrine verilecek.

Bu düzenleme uyarınca öğretmen olarak ayrılan ve göreve başlayan yükümlülere, Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununda asteğmenler için tespit edilen aylık, ödenek, yardım ve tazminatlar Milli Eğitim Bakanlığınca ödenecek. Bu yükümlüler; öğretmenlik görevleri sırasında resmi elbise giyemeyecek, emsali yedek subaylar kadar hizmet yapacak, hizmetleri askerlik şubelerinden sevk tarihinde başlayacak ve görev yerleri Milli Eğitim Bakanlığınca belirlenecek.

Bu kişiler hizmetleri sonunda asteğmen olarak terhis edilecek, bu görevleri sırasında usulüne göre öğretmenlik mesleğiyle ilişkileri kesilenler, kalan hizmetlerini er olarak tamamlamak üzere kıtalara sevk edilecek, ayrıca Milli Eğitim Bakanlığı ile de ilişikleri kesilecek.

Milli Eğitim Bakanlığı emrine verilenler hakkında firar, hava değişimi/izin tecavüzü, yoklama kaçağı, bakaya ve geç iltihak suretiyle bakaya kalmak suçlarına ilişkin kanun ile kısa süreli kaçma ve izin süresini geçirme disiplinsizliklerine ilişkin Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu hükümleri uygulanacak. Seferberlik ve savaş halinde bu hükümler uygulanmayacak.

Emniyet ve jandarma için silahaltına alma işlemleri

Emniyet Teşkilatı kadrolarında kadro veya rütbeleriyle ilişkisi devam eden Emniyet Hizmetleri Sınıfına mensup personel ile polis eğitim ve öğretim kurumlarında öğrenim görenler veya bu kurumların giriş sınavlarını kazananlardan askerlik hizmetini yapmamış olanların her türlü askerlik işlemleri ertelenecek. Emniyet Hizmetleri Sınıfında 10 yıllık hizmet süresini, kamu görevinden sayılmayacak haller hariç olmak üzere tamamlayanlar ise askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılacak.

Geçici süreli görevlendirmeler, yurt dışı misyon koruma, yurt dışında eğitim ve diğer görevler sebebiyle geçirilen süreler de 10 yıllık hizmet süresinin hesabında dikkate alınacak.

10 yıllık süre, ilgili eğitim ve öğretim kurumlarından mezun olarak fiilen göreve başlanılan tarihte başlayacak. 10 yıllık süreyi tamamlamadan herhangi bir nedenle Emniyet Hizmetleri Sınıfından ayrılan, başka kuruma nakledilen veya bu süre içinde meslekten ilişiği kesilen personel, bu düzenleme hükümlerine göre askerlik hizmetini yerine getirecek.

Fiili askerlik hizmeti başladıktan sonra eğitim ve öğretim kurumlarında öğrenim hakkı elde edenlerin tabi oldukları askerlik hizmet süresini tamamlamaları gerekecek.

Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisinde veya Jandarma Genel Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığı adına üniversite, fakülte veya yüksekokullar ile meslek yüksekokullarında öğrenim görenler veya bu kurumların giriş sınavlarını kazananlardan askerlik hizmetini yapmamış olanların da her türlü askerlik işlemleri ertelenecek.

Görevlerinden ayrılan veya ilişikleri kesilen uzman jandarmaların hizmette geçirdikleri sürelerin tamamı askerlik hizmetinden sayılacak. Sayılan hizmet süresi, erbaş ve erlerin tabi olduğu hizmet süresini karşılayanlar askerlik hizmetini yerine getirmiş olacak. Hizmet süresini karşılamayanların eksik kalan süreleri, erbaş ve erlerin tabi olduğu hizmet süresi esas alınarak bu düzenleme hükümlerine göre erbaş ve er olarak tamamlatılacak.

Tabip sayısı iki bakanlıkça müşterek belirlenecek

Milli Savunma Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığınca her celp veya atama döneminde müşterek belirlenen yer ve miktarda yedek subay aday adayı olarak silah altına alınacak tabipler, temel askerlik eğitimini takiben devlet hizmeti yükümlülüğünü yapmak üzere Sağlık Bakanlığı emrine verilecek ve bu yükümlülüğü yerine getirinceye kadar geçici terhis edilecek.

Bu kişilerin her türlü özlük işleri devlet hizmeti yükümlülüğünün devamı süresince Sağlık Bakanlığınca yürütülecek. Bunlardan usulüne uygun olarak devlet hizmeti yükümlülüğünü yerine getirdikleri Sağlık Bakanlığınca, Milli Savunma Bakanlığına bildirilenler askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılacak ve asteğmen olarak terhis edilecek. Sağlık Bakanlığındaki bu görevleri sırasında usulüne göre tabiplik mesleği ile ilişkileri kesilenler kalan hizmetlerini er olarak tamamlamak üzere Sağlık Bakanlığı ile ilişikleri kesilerek Milli Savunma Bakanlığına bildirilecek.

Muayenelerden ücret veya katkı payı alınmayacak

Askerlik çağına gireceklerin kimlik bilgileri elektronik ortamda İçişleri Bakanlığından alınacak. Askerlik çağına girenlerle bunlarla işleme tabi daha yaşlı doğumluların yoklaması, her yıl 1 Ocak günü başlayacak ve o yılın 31 Aralık (dahil) gününe kadar devam edecek. Askerlik çağına girmeden önce yaşları değişenlerin yoklamaları değişen yaşlarına göre yapılacak.

Askerlik çağına girdikten sonra yapılan yaş değişiklikleri, askerlik işlemlerinde dikkate alınmayacak. Ancak kendi isteği dışındaki mahkeme kararına istinaden resen yapılan yaş değişiklikleri kabul edilecek.

Yükümlülerin sağlık muayeneleri Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esaslara göre yapılacak. Bu muayeneler, öncelikle yükümlünün kayıtlı olduğu aile hekimi, yoksa müracaat ettiği askerlik şubesine en yakın resmi sağlık kuruluşundaki hekim tarafından yapılacak. Aile hekimlerince veya resmi sağlık kuruluşunca hakkında karar verilmeyenler, Sağlık Bakanlığınca belirlenen en yakın yetkili sağlık kurullarına sevk edilecek.

Yapılacak sağlık muayenelerinden herhangi bir ücret veya katkı payı alınmayacak. Yükümlüler hakkında verilecek ertesi yıla bırakma, sevk geciktirmesi veya "askerliğe elverişli değildir" kararlı sağlık raporlarını tanzim etmeye yetkili makam, Sağlık Bakanlığınca belirlenen yetkili sağlık kuruluşunun sağlık kurulu olacak. "Askerliğe elverişli değildir" kararlı sağlık kurulu raporları, Milli Savunma Bakanlığının onayını müteakip kesinleşecek.

Yurt dışında yaşayan yükümlülerin sağlık muayeneleri de söz konusu yönetmelikte belirtilen esaslara göre yapılacak.

Askerlik şubelerince engel durumunu bildirir geçerli sağlık raporu olanların raporları, askerliğe elverişli olup olmadıklarının tespiti için Bakanlığa gönderilecek.

Yoklaması yapılanlar, askerliğe elverişli olanlar, geçici rahatsızlığı bulunanlar ve askerliğe elverişli olmayanlar olarak ayrılacak. Askerliğe elverişli olmayanlar silah altına alınmayacak.

Haklarında verilen sağlık kararına itiraz edenler yeniden muayeneye gönderilecek.

Sağlık durumlarını yurt dışında dışişleri bakanlığı araştıracak

Muayeneleri sonucunda tanzim edilen askerlik yükümlülüğü ile ilgili sağlık raporları hakkında şikayet veya ihbar edilen yükümlülerin sağlık durumları yurt içinde Sağlık Bakanlığı, yurt dışında Dışişleri Bakanlığı tarafından araştırılacak. Araştırma sonucunda raporun gerçeği yansıtmadığına kanaat getirilenler Sağlık Bakanlığınca belirlenen yetkili sağlık kurullarına sevk edilecek. Sağlık kurulları tarafından verilen raporlara göre kesin işlem yapılacak.

Muayeneleri sonucunda tanzim edilen raporlar hakkında idarece yeniden muayenesine lüzum görülenler, Sağlık Bakanlığınca belirlenen yetkili sağlık kurullarına sevk edilecek. Sağlık kurulları tarafından verilen raporlara göre kesin işlem yapılacak.

Yoklamaya tabi yükümlüler, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası bulunan kimliği, öğrenim durumlarını, varsa meslek ve niteliklerini gösterir belgeler ile birlikte yurt içinde askerlik şubelerinde, yurt dışında elçilik veya konsolosluklarda bizzat hazır bulunmak veya e-Devlet üzerinden bu işlemleri tamamlamak zorunda olacak.

Yoklamaya tabi yükümlülerden yoklamada bulunamayacak derecede hastalığı bulunanlarla tutuklu/hükümlü olanların, usulüne uygun rapor göndermeleri ve hükümlülük veya tutukluluklarını bildirmeleri gerekecek.

Sevke tabi tutulan yükümlüler bizzat askerlik şubesinden veya e-Devlet üzerinden sevk belgelerini alacak ve kendilerine tebliğ edilen tarihte birliklerine katılacak.

Yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar iki yıl erteleyebilecek

Milli Savunma Komisyonunda kabul edilen Askeralma Kanunu Teklifi ile yükümlülerin, lise veya dengi okullarda öğrenim görenler için 22 yaşını, fakülte ve yüksekokullar ile meslek yüksekokullarında öğrenim görenler için 28 yaşını tamamladıkları yılın sonunu geçmemek kaydıyla askerlikleri mezun oluncaya veya ilişikleri kesilinceye kadar ertelenecek.

Kanun teklifine göre, bitirdiği okulun dengi veya daha alt seviyedeki bir öğretim kurumuna kayıt yaptıranların askerlikleri ertelenmeyecek.

Kabul edilen teklifle çift ana dal programına kayıtlı yükümlülerin bir programdan mezun olmaları halinde askerlik erteleme işlemleri, diğer ana dal programındaki öğrenciliğine göre yürütülecek. Yoklama kaçağı veya bakaya kaldıktan sonra ya da yoklama kaçağı olarak muayenesi yapılarak sınıflandırma kaynağına alınacaklardan; sevke tabi tutulacağı celp tarihine kadar okula kayıt yaptıranların askerlikleri ertelenmeyecek. Yurt dışında yükseköğretim kurumlarında öğrenim görenlerin askerlikleri, öğrenciliklerinin yetkili Türk makamlarınca tanınmasınının ardından ertelenecek.

Yoklama kaçağı, saklı, bakaya ve geç iltihak bakayalar

Teklif, yoklama kaçağı, saklı, bakaya ve geç iltihak bakayası kalanların belirtilen mazeretleri yoksa statülerine uygun olarak silah altına alınma tarihleriyle ilgili düzenlemeler de içeriyor.

Belirtilen yazılı mazereti bulunduğuna dair belge ibraz etmeyenlerden, tabi olduğu yoklama yılı içerisinde yoklamasını yaptırmayanlar yoklama kaçağı; 20 yaşına girdiği halde isimlerini nüfus kayıtlarına geçirmemiş bulunanlar saklı; tabi olduğu halde sevke katılmayanlar ile sevk edildiği birliğine katılmayanlar bakaya; sevkini yaptırdığı halde kendisine tanınan yol süresi dışında birliğine katılanlar geç iltihak bakayası olacak.

Yoklama kaçağı ve saklılardan erteleme hakkı bulunanların talepleri halinde yoklamaları yapılmadan ertelenecek, erteleme hakkı bulunmayanlardan muayeneleri neticesinde askerliğe elverişli olduğu anlaşılanlar ilk sınıflandırma kaynağına alınacak.

Yoklama kaçağı ve saklılardan sınıflandırıldıktan sonra, belirtilen yazılı bir mazeret nedeniyle ertelemesi yapılanlar, ertelemelerinin bitiminin ardından ilk celp döneminde sevk edilecek.

Er statüsündeki bakayalar cezaevinden tahliye olanlar hariç ele geçirilmesini müteakip, yedek subay ve yedek astsubay adayı statüsündeki bakayalar ele geçirildikten sonra, düzenlemede belirtilen yazılı bir mazeret nedeniyle ertelemesi yapılanlar erteleme bitimini müteakip ilk celp döneminde sevk işlemi yapılacak.

Yoklamaları sonucunda askerliğe elverişli oldukları tespit edilenler, bakanlıkça belirlenecek esaslara göre askere sevk edilecek.

Barışta ve seferde silah altına alınanlara yol ve iaşe bedeli ödenecek.

Ölüm, doğum, hastalık, evlilikte cezai yaptırım olmayacak

Teklif, yükümlülerin ölüm, doğum, hastalık, evlilik, tutukluluk gibi hallerde bakaya durumuna düşerek, cezai yaptırıma maruz kalmadan sevklerinin geriye bırakılmasını sağlıyor.

Tutukluluğu veya hükümlülüğü, herhangi bir sağlık kurumu raporuyla belgelendirilmiş istirahat gerektiren hastalığı, eşi veya ikinci derece dahil kan veya kayın hısımlarından birinin sağlık kurumu heyet raporuyla belgelendirilmiş hayati tehlike içinde olduklarını gösteren hastalığı, sevkten önceki veya sonraki 15 gün içinde eşinin, ikinci derece dahil kan veya kayın hısımlarından birinin ölümü, sevkten önceki veya sonraki 15 gün içinde kendisi veya ikinci derece dahil kan veya kayın hısımlarından birinin evlenmesi, sevkten önceki veya sonraki 2 ay içinde çocuğunun doğması nedeniyle sevkini yaptırmayanlar, bu mazeretlerini kanıtlayan belgeleri askerlik şubesine teslim edecekler. Bu kişilere, idari para cezası uygulanmayacak.

Seferberlik ve savaş halinde bu hükümler uygulanmayacak.

Yoklama kaçağı, saklı ve bakayalara verilecek cezalar

Barışta kabul edilebilir bir özrü olmaksızın yoklama kaçakları ve saklılar için yoklama kaçağı kaldıkları tarihten; bakayalar için bakaya kaldıkları tarihten; geç iltihak bakayaları için kendilerine tanınan yol süresinin bitiminden; yedeklerden çağrılanlar için birlikte işleme tabi olanların en son gönderilme tarihinden itibaren kaçak kaldıkları gün süresi kadar idari para cezası uygulanacak. Bunlardan kendiliğinden gelenlere her gün karşılığı 5, yakalananlara ise her gün karşılığı 10 lira idari para cezası verilecek.

Yapılan muayenelerinde askerliğe elverişli olmadıkları anlaşılanlar, askerlikten muafiyet hakkı olanlar, düzenlemede belirtilen nedenlerle erteleme hakkı olduğu halde süresi içerisinde işlem yaptırmayanlara, idari para cezası uygulanmayacak.

Askerlik şubesi başkanlıkları, idari para cezası vermeye yetkili olacak.

Terör örgütlerine veya MGK'ce devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti, iltisakı, bunlarla irtibatı olan ve askerliğe elverişli oldukları anlaşılan yükümlülerden, yoklama kaçağı ve bakayalar dahil bu düzenlemede yazılı geçerli mazereti olmayanlar, bakanlıkça belirlenecek celp ve sevk esaslarına göre silah altına alınacak.

Yoklama kaçakları ve bakayalar, askerlik ödevlerini yerine getirmek amacıyla yakalanmaları için Milli Savunma Bakanlığınca, İçişleri Bakanlığına bildirilecek. Yakalanarak muhafaza altına alınanlar, mesai saatleri içerisinde en yakın askerlik şubesine getirilecek. Mesai saatleri dışında veya askerlik şubesinin bulunmadığı yerlerde ilgili kolluk kuvveti tarafından hazırlanan tutanağa istinaden derhal serbest bırakılacak.

Yoklama, celp ve sevk ile ilgili hususlar, Milli Savunma Bakanlığınca TRT ve diğer ulusal yayın yapan televizyon, radyo kanalları aracılığıyla zorunlu yayın kapsamında duyurulacak, bakanlığın internet sitesinde ve e-Devlet sisteminde ilan edilecek.

Her ay için bir gün izin

Teklife göre, erbaş ve erlere muvazzaflık hizmetinin her ayı için bir gün izin verilecek.

Askerlik hizmetinin gerektirdiği görev ile yükümlülükleri yerine getirme konusunda gayret ve çalışmaları sonucu emsalleri arasında üstün başarı gösteren erbaş ve erlerden, muvazzaf askerlik hizmetleri boyunca, herhangi bir ceza almamış olanlara, azami üç güne kadar ek izin verilebilecek.

Radyoaktif ışınla çalışan erbaş ve erler, her ay için iki gün ilave izin kullanabilecek. Muvazzaflık hizmeti sırasında eşi doğum yapan ya da eşi veya ikinci derece dahil kan veya kayın hısımlarından biri vefat eden erbaş ve erler, talepleri üzerine ilave 10 gün izin kullanabilecek. Askerlik hizmetini yedek subay ve yedek astsubay olarak yerine getirecek yükümlülerin izinleri, Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'ndaki sürelere oranlanarak uygulanacak. Bu kapsamda verilen izinler askerlik hizmet süresinden sayılacak. Bu kapsamdaki yazılı izinlerin dışında izin vermeye cumhurbaşkanı yetkili olacak.

Erbaş ve erlerin hava değişimi ile istirahatte geçen sürelerinin, tabi olduğu hizmet süresinin her ayı için bir günlük kısmı, askerlik hizmetinden sayılacak.

Yedek subay ve yedek astsubaylardan hastalananlar, muvazzaf subay/astsubay emsalleri gibi sıhhi izin süresine tabi tutulacak. Bu izin süresince, özlük hakları saklı kalmak kaydıyla, yedek subay veya yedek astsubaylıkta alınan sıhhi izin sürelerinin tabi olduğu hizmet süresinin, her ayı için bir günlük kısmı askerlik hizmetinden sayılacak.

Yedek subay adayları ya da yedek astsubay adaylarının kanuni mazeretlerine dayalı olarak sınıf okulundan ayrı geçirilen sürenin, sınıf okulu toplam süresinin üçte birinden fazla olanlar veya sınıfı görevi yapamaz raporu alanlar hakkında geçici terhis işlemi yapılacak. Bir sonraki dönemde hastalıklarının devam etmediği sağlık raporu ile saptananlar ve yeniden sınıflandırılanlar yeni dönemin tamamına katılacak.

Firar ve hava değişimi veya izin ihlali durumundaki yükümlüler hakkındaki suç dosyası, suçun oluşması için öngörülen sürelerin geçmesine müteakip, ilgililerce soruşturma izni verilmesi halinde yetkili cumhuriyet savcılıklarına gönderilecek.

Haklarında yakalama kararı olan firar ve hava değişimi ya da izin ihlali durumundaki yükümlüler ele geçirilinceye kadar kolluk kuvvetlerince aranacak. Kolluk kuvvetlerince yakalananlar en yakın adli makama teslim edilecek ve adli makamın talimatı doğrultusunda haklarında işlem yapılacak. Bu durumda olan ancak haklarında adli makamlarca çıkarılmış yakalama kararı bulunmayan yükümlülerden, kendiliğinden gelen ya da kolluk kuvvetlerince askerlik şubelerine teslim edilenler, serbest olarak birlik ve kuramlarına sevk edilecek.

Kısa süreli kaçma ve izin süresini geçirme disiplinsizliklerini işleyen yükümlülerden kendiliğinden askerlik şubelerine gelenler, serbest olarak birlik ve kurumlarına sevk edilecek.

Tanı ve tedavide geçen süreler askerlik hizmetinden sayılacak Muvazzaflık hizmeti sırasında sağlık kuruluşlarında tanı ve tedavide geçen süreler, yargılama sonucu beraat edenlerin gözaltı ve tutukluluk süreleri askerlik hizmetinden sayılacak.

Terörle mücadele görevi sırasında veya bu görevinden dolayı alıkonulan ya da kaybolanların yeniden birliklerine dönmeleri halinde durumları kuvvet komutanlıklarınca teşkil edilecek kurul tarafından incelenecek. Kaçırılma veya kaybolma ile ilgili kusurlu görülenler hakkında soruşturma dosyası tanzim edilerek yetkili adli makamlara intikal ettirilecek. Kurul tarafından kusursuz görülenler ile haklarında kovuşturmaya yer olmadığı yahut beraat kararı verilenlerin birliklerinden ayrı geçirdiği süreler hizmetten sayılacak ve ödenmemiş özlük hakları ödenecek.

Firar, izin ihlali suçları ile kısa süreli kaçma ve izin süresini geçirme disiplinsizliklerinde geçen süreler, mahkemelerin hükmettiği hapis cezalarının infazda geçen süreleri, Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu'nda hizmetten sayılmayacağı belirtilmiş cezalar, kendilerini askerliğe elverişsiz hale getirmeye veya getirtmeye teşebbüs ettikleri mahkeme kararıyla sabit olanların, yargılanmalarına esas eylemleri dolayısıyla ortaya çıkan rahatsızlıklar ile uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması nedeniyle mahkeme tarafından haklarında tedaviye karar verilenlerin, bu karar nedeniyle yatarak gördüğü tedaviler ya da istirahatte veya hava değişiminde geçirdikleri süreler muvazzaflık ve yedeklik hizmeti sürelerinden sayılmayacak.

Yedek subay veya yedek astsubay, yedek subay adayı ya da yedek astsubay adayı, yedek subay aday adayı veya yedek astsubay aday adayı iken; Askeri Ceza Kanunu ile Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nda belirtilen suçlardan mahkum olanlar, süresine bakılmaksızın kamu hizmetlerinden yasaklı olanlar ile idari karar sonucu kamu hizmetlerinden çıkarılanlar, yedek subay yahut yedek astsubaylardan askerlik hizmet süresini tamamlamadan çeşitli nedenlerle Türk Silahlı Kuvvetleriyle ilişikleri kesilen veya mahkeme kararı ile ya da haklarında verilen mahkumiyet kararı sonucu Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarılanlar yedek subay veya yedek astsubay olamayacak.

Bunun yanı sıra yedek subay adayı veya yedek astsubay adaylarından Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, disiplinsizlik ve ahlaki durumları nedeniyle yedek subay ya da yedek astsubay olması uygun görülmeyenler, Türk Silahlı Kuvvetlerinin manevi şahsiyetine gölge düşüren veya askerliğin şeref ve haysiyetiyle bağdaşmayacak eylemlerde bulunanlar ile tutum ve davranışlarıyla yasa dışı siyasi, yıkıcı, bölücü ideolojik görüşü benimsemiş olduğu anlaşılanlar, yedek subay veya yedek astsubay eğitim ve öğretiminde başarı gösteremeyenler yedek subay veya yedek astsubaylık yapamayacak.

Subay, astsubay, uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş veya er olarak görev yaparken askerlik hizmet süresini tamamlamadan disiplinsizlik ya da ahlaki nedenlerle Türk Silahlı Kuvvetleriyle ilişikleri kesilen veya mahkeme kararı ile ya da haklarında verilen mahkumiyet kararının sonucu olarak Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarılanlar, askerlik hizmetini er statüsünde tamamlayacak. Bunların askerlik hizmeti erbaş ve erlerin hizmet süresi kadar olacak.

Sevk edilen yükümlülerin katılışları, birlik veya kurumlarınca Bakanlığa bildirilecek. Terhis edilen yükümlüler için birlik komutanlığı ya da kurum amirliğince terhis belgesi tanzim edilerek yükümlüye verilecek ve kıta şahsi dosyası ile birlikte kayıtlı olduğu askerlik şubesine gönderilecek.

Askerlik hizmetini yapmakta iken yedek subay veya yedek astsubay olma hakkını veren öğrenim kurumlarından mezun olanların, yedek subay ya da yedek astsubay olarak statü değişikliği talepleri dikkate alınmayacak.

Noksan hizmetli yükümlülere öncelikle askerlik hizmet süresinin tamamlatılması maksadıyla tebligat yapılacak. Tebligat tarihinden itibaren noksan hizmetini tamamlamak üzere iki aylık süre içerisinde askerlik şubesine müracaat etmeyenler hakkında bakayalara ilişkin hükümler uygulanacak. İki aylık sürede askerlik şubesine başvurmayanlar, yakalanmaları için Bakanlıkça İçişleri Bakanlığına bildirilecek. Yakalananlar mesai saatleri içerisinde en yakın askerlik şubesine getirilecek. Mesai saatleri dışında veya askerlik şubesinin bulunmadığı yerlerde yakalananlar ilgili kolluk kuvveti tarafından hazırlanan tutanağa istinaden derhal serbest bırakılacak.

Bir yıl ve daha az süreli hapis cezaları

Askerlik hizmetine başlamadan önce veya askerlikleri sırasında işledikleri suçlardan dolayı, bir yıl ve daha az süreli hapis cezasına hükmedilenler ile Türk Ceza Kanunu uyarınca yazılı tedbirler ya da adli para cezasına mahkum edilen yükümlüler, hakkında verilen ceza ile tedbirlerin yerine getirilmesi askerlik hizmetlerinin sonuna bırakılacak. Bu durumdakiler terhis edildikleri zaman serbest bırakılmayıp cezalarının çektirilmesi için kıta ve kurumlarınca bulundukları yer cumhuriyet savcılıklarına teslim edilecek.

Bir yıldan fazla hürriyeti bağlayıcı cezaya hükmedilenler ise bulundukları yer cumhuriyet savcılıklarına teslim edilecek. Bunlardan askerlikle ilişiği olanlara tahliyelerinde cezaevi idarelerince 15 gün içerisinde askerlik şubesine müracaat edecekleri tebliğ edilecek ve buna ilişkin belge askerlik şubesine gönderilecek. Askerlik şubelerine kendilerine tanınan süre içerisinde gelmeyenler hakkında bakaya hükümleri uygulanacak. İnfazları geri bırakılan mahkumiyetler için zaman aşımı işlemeyecek.

Yasalara uygun diploma, sertifika veya ehliyet gibi belgelere sahip olan erbaş ile erler, özel kanunlarda belirtilen koşullara uyulması şartıyla, yetkili komutanlık ya da amirliklerin onayı ile bu belgelerin kendilerine verdiği yetki kapsamındaki görevlerde çalıştırılabilecek, mesleki hizmetlerin yürütülmesinde görevlendirilebilecek.

Yabancı ülkelerdeki vatandaşlar 35 yaşına kadar erteleyebilecek

Teklife göre, yabancı ülkelerde çalışma iznini de ihtiva eden oturma izni veya doğrudan çalışma iznine sahip olarak işçi, işveren veya bir meslek ya da sanat mensubu sıfatı ile bulunanların, yabancı bandıralı gemilerde gemi adamı statüsünde bulunanların, ikamet eden çok vatandaşlık hakkına sahip olanların her türlü askerlik işlemleri, durumlarını ispata yarayan belgeler ile bağlı bulundukları Türk konsolosluklarına başvurmaları halinde 35 yaşını tamamladıkları yılın sonuna kadar ertelenebilecek.

Erteleme şartlarına haiz olmadıkları anlaşılanlar, erteleme süresi içinde herhangi bir takvim yılının yarısından fazlasını yurt içinde geçirenler, erteleme nedeni ortadan kalkanlar ile kendi istekleriyle erteleme hakkından vazgeçenlerin ertelemeleri iptal edilecek.

Dövizle askerlik

Teklife göre, Türkiye Cumhuriyeti tarafından tanınan yabancı ülkelerde iltica başvurusu dışında elde ettikleri çalışma iznini de ihtiva eden oturma izni veya doğrudan çalışma iznine sahip olarak işçi, işveren veya bir meslek ya da sanat mensubu sıfatına haiz olanlar ile bir iş sözleşmesine bağlı olarak yabancı bandıralı gemilerde gemi adamı sertifikasında yazılı mesleğini icra edenlerden yurt içinde geçirilen süreler hariç olmak üzere, en az 3 yıl süre ile fiilen çalışanlar, Milli Savunma Bakanlığınca verilecek uzaktan eğitimi alanlar, durumlarını ispata yarayan belgelerle birlikte bağlı bulundukları Türk konsoloslukları aracılığıyla askerlik şubelerine başvuracak.

Başvurucular, belirlenen gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarın, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca her yılın ilk mesai günü tespit edilen döviz alış kuruna göre avro veya karşılığı kadar konvertibl yabancı ülke parasını başvuru tarihinde peşin ödemeleri halinde askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılacak.

Uzaktan eğitime ilişkin usul ve esaslar Milli Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenecek.

Teklife göre, yurt dışında ikamet eden ve çok vatandaşlık hakkına sahip olanlar en az 3 yıl süre ile fiilen yabancı ülkelerde bulunmaları halinde, çalışma şartı aranmadan bu düzenleme hükümlerinden yararlandırılacak.

Dövizle askerlik hizmetinden yararlanmak üzere yaptıkları başvuruları kabul edilenlerden ödemeleri gereken yabancı ülke parasını ödemeyenler, ücret veya maaşları yurt içinden transfer edilenler, yabancı ülkelerde resmi görevle bulunanlar, dövizle askerlik hizmeti dışında diğer statülerde fiili askerlik hizmetine başlamış olanlar, oturma veya çalışma iznini iltica nedeniyle aldığı anlaşılanlar, müracaatına ait belgelerde sahtecilik veya resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyanda bulunarak idareyi yanıltmak suretiyle dövizle askerlik başvurusunda bulunduğu anlaşılanlar, yararlanma şartlarından herhangi birini taşımadıkları sonradan tespit edilenler, dövizle askerlik hizmetinden faydalanamayacak.

Bu durumda bulunan yükümlülerin müracaatları Milli Savunma Bakanlığınca iptal edilecek.

Başvuruları iptal edilenlerin, ödemede bulunmalarına rağmen başvuru işlemleri tamamlanmayanların, fazla ödemede bulunduğu anlaşılanların ödediği tutarlar, talepleri halinde kendilerine, vekillerine veya mirasçılarına iade tarihindeki kura göre Türk lirası olarak yurt içinde gösterecekleri banka hesabına iade edilecek.

Ödeme ve başvuru işlemlerini tamamladıktan sonra dövizle askerlik hizmeti kapsamından çıkartılmalarını talep edenlere, askerliğe elverişsiz hale gelenlere, vefat edenlere, Türk vatandaşlığından çıkmalarına izin verilenler ile Türk vatandaşlığını kaybedenlere geri ödeme yapılmayacak.

Ödeme ve başvuru işlemlerini tamamladıktan sonra dövizle askerlik hizmeti kapsamından çıkartılmalarını talep edenlerin istekleri de kabul edilmeyecek.

Belgelerinde sahtecilik yapanlardan başvuruları bakanlık tarafından iptal edilenler, yeniden dövizle askerlik hizmetinden faydalanma şartlarını taşısalar dahi bu madde kapsamından faydalanamayacak.

Yürürlükten kaldırılacak olan Askerlik Kanunu'nun uygulamaları gereğince, dövizle askerlik kapsamından çıkarılanlar yeniden dövizle askerlik hizmetinden yararlanamayacak.

Dövizle askerlik hizmetinden faydalanmak isteyenlerin işlemlerinin yapılmasında yetki ve sorumluluk Dışişleri Bakanlığında olacak. Seferberlik ve savaş halinde bu hükümler uygulanmayacak.