1800 günle emeklilik şartları neler?

Emeklilik konusunda en çok araştırılan konulardan biri de az primle hangi şartlarda emekliliğe hak kazanabileceği. Sigortalı çalışırken rahatsızlanan veya kaza geçiren kişilere belli şartlarda maaş bağlanıyor. Bir başka deyişle bu kişiler erkenden 1800 gün primle emekliliğe hak kazanıyor. Peki ya erken emekliliğe hak kazanmak için şartlar neler? Detaylar haberimizde.

Emekli olmak için 3 koşul aynı anda gerçekleştiğinde emeklilik dilekçesi verilebilir. Bunlar yıl, prim günü ve yaş koşullarıdır. Ancak bazı özel durumlarda 3 koşul değil de 2 koşul şartı aranır. Bunlar, engelli emeklilik ve malulen emeklilik durumlarıdır. 1999’dan önce işe başlayanlar için belli şartlarda 3600 günle emeklilik hakkı var. Bu, halk arasında erken emeklilik olarak biliniyor. Ancak ülkemizde hem engelli hem de hastalık nedeniyle işgücü kaybına uğramış milyonlarca kişi var. İşte bu kişiler daha az primle emekli olabiliyor. Buna ‘malulen emeklik’ deniyor.

Malulen emeklilik şartları neler?

Yüzde 60 kayıp şartı

Malulen emekli olabilmek için gerekli ilk ve en önemli şart, çalışma gücünde en az yüzde 60 kayıp olduğuna dair sağlık kurulu raporu. Bu raporun alınabilmesi için kişilerin bulundukları il veya ilçedeki SGK merkezlerine başvurmaları ve yetkili hastanelere sevk edilmeleri gerekiyor. Yani SGK’nın sevki şart.

1800 prim şartı

Sevkin, SGK üzerinden yapılmasının nedeni, yalnızca sağlık kurulu raporunun malullük aylığı almak için yeterli olmamasından kaynaklanıyor. Kişi, çalışma gücünde en az yüzde 60 kayıp olduğunu belgelese bile en az 1800 gün prim ödemesi gerekiyor. Malulen emekli olabilmek için çalışma gücü kaybında dikkate alınan rahatsızlıkların ilk kez sigortalı olunan tarihten sonra başlamış olması gerekiyor.

10 yıl çalışma şartı

Malul kişinin en az 10 yıl sigortalı olması da aranan diğer bir şart. Yani, malullük aylığı alınabilmesi için 10 yıldır sigortalı olma koşulu bütün maluller için gerekli değil. Malul kişi eğer başka birisinin sürekli bakımına muhtaç durumda ise 10 yıldır sigortalı olma koşuluna tabi olmaksızın malullük aylığı alabilir. Ancak sağlık kurulu raporunda bu yönde bir ibare bulunmuyorsa, bu durumda sigortalının malul sayılabilmesi için hem 5 yıl ödenmiş priminin olması, hem de en az 10 yıldır sigortalı olması gerekir.

Kanser hastalarına 18 ay malullük maaşı ödeniyor. Süre, hastalığa göre 24 aya kadar çıkıyor. Kanser türüne göre değişmekle birlikte, malullük aylığı almak için gerekli prim ödeme gün sayısı ve sigortalılık şartlarını sağlayan kanser hastalarına teşhisten itibaren 1 yıl içinde başvurmaları şartıyla sağlık kurulu raporu aranmadan malullük aylığı bağlanıyor.

1800 prim ile emeklilik başvurusu nereye yapılır?

Teşhisten itibaren 1 yıl içinde SGK’ya başvuranlar 18 ay süreyle malul sayılıyor. 18 aylık sürenin sonunda kanser hastalığına bağlı olarak çalışma gücünde kayıp söz konusu ve bu kaybın oranı en az yüzde 60 ise bu kişiler malullük aylığı almaya devam ediyor. Çalışma gücünde kayıp yüzde 60’ın altındaysa malullük aylığı kesiliyor. Organ nakli (böbrek, karaciğer, akciğer, kalp gibi) olanlar da malul sayılıyor. SGK, hangi organ nakli veya sağlık sorunu sonucunda malul olunacağını tahmin edebiliyor. Bu nedenle malulen emekli olan kişiye ‘2 yıl sonra muayeneye gel’ diyebiliyor. Bu muayene işgücü kaybı yüzde 60’ın altında tespit edilirse maaş kesiliyor.

Erken emeklilik şartı taşıyan hastalıklar neler?

■ Kanser

■ Epilepsi

■ Demans

■ Alzheimer

■ Parkinson sendromu

■ Beyin tümörleri

■ Serebral palsi

■ Multiple Skleroz

■ Zeka gerilikleri (IQ 50 ve altı)

■ Şizofreni

■ Bipolar bozukluk

■ Yardımsız ayakta durmayı engelleyen denge bozuklukları ile birlikte işitme kaybı

■ Görme azlığı

■ Retina kanamaları

■ Kol, bacak gibi organ kaybı

■ Anemi

■ Behçet hastalığı

■ Gastrointestinal kanamalar

■ Karaciğer sirozu

■ Kalp yetmezliği

■ Kalp kapak hastalıkları

■ Kalp-Böbrek Karaciğer-akciğer nakli

■ Tüberküloz

■ AIDS

■ Sara

■ Astım

■ KOAH

■ Uyku bozuklukları