Bilirkişilik işi nedir, kimler bilirkişi olabilir, şartları nelerdir?

Ülkemizde herkese göre bir ek gelir kapısı mevcut. Ek kazanç sağlamak isteyenler ilgi alanlarına göre kendilerine ek kazanç sağlamakta. İnsanlara ek gelir kazandıracak işlerden biri de bilirkişilik. Pek çok kişinin ilk kez duyduğu bilirkişilik işi nedir, kimler bilirkişi olabilir, şartları nelerdir, nereye başvurulur ve ücreti nedir? Bilirkişilik ile ilgili tüm merak edilenler haberimizde.

Bilirkişilik işi nedir?

Bilirkişiler, taraflar arasındaki hukuki anlaşmazlıkları çözmekle mükelleftir. Örnek verecek olursak; hâkimin, hukuk bilgisini, tecrübesini aşan, yalnızca özel ve tekniksel bilgi ile çözülebilecek nitelikte olan anlaşmazlıklarda farklı dallarda uzmanlık sahibi kişilerin bilgisine ihtiyaç duyulabilmektedir. Tanımsal olarak bilirkişi, hukuki anlaşmazlık konusunda ilgili alanda uzmanlaşmış ve görüşüne saygı duyulan ve önem verilen kişidir. Bu kişiler hakim, savcı, avukat, müşteki, sanık tarafından talep edilebilir. Yine bu kişilerin konumları, durumları, salahiyetleri devlet tarafından belirlenmiştir.

Bilirkişi işinin ücreti nedir?

Çalışan ve emekliler, başvuruları kasımda olan ‘bilirkişilik’ işiyle ayda yaklaşık 7 bin lira kazanç sağlayabiliyor. Bir bilirkişiye yılda 300 dosya verilebiliyor. Dosya başına ödenen ücret ise minumum 300 lira. Yani kaba bir hesapla yılda 300 dosyaya baksanız kazanacağınız para 90 bin lira. Bunu aya böldüğünüz zaman 7 bin 500 lira aylık gelir demek. Vergiler çıkınca ele geçen para ise 7 bin lira. Türkiye’de iş mahkemelerinde tam 2.1 milyon dava var. Ceza mahkemelerindeki dava sayısı ise 2.5 milyon. Piyasada profesyoneller yanında, yasal şartları karşıladığı için atanmış olup, dosya peşinde koşanlar bile var. Daha çok dosya almak isteyenler 100 liraya bile rapor yazıyor. Yani konuyu bir iş haline getirmişler. Ancak biraz da arz-talep meselesi. Hizmeti veren ‘fiyatım budur’ der ve karşı taraf kabul ederse sorun kalmıyor. Yani işin sabit ücreti yok. Yazdığınız bir bilirkişi dosyası için 2 bin ya da 200 bin lira bile kazanabilirsiniz.

Kimler bilirkişilik işini yapabilir?

Türkiye’de herkese ek gelir kazandıracak bir iş var ki; bu işi yapmak için ille de kişinin kendi mesleğini bırakması gerekmiyor. Uzmanlık gerektiren bir iş ama herhangi bir işte bir süre çalışan, o konuda zaten uzmanlaşıyor. Üstelik bu işin kazancı da oldukça iyi. Bilirkişilikten bahsediyoruz. Mahkemelerin iş ve çalışma yaşamı davaları başta olmak üzere, hemen hemen her davada başvurduğu uzmanlık işi. 

Bilirkişilik işi başvuruları ne zaman, nereye yapılıyor?

Bilirkişilik işi için Adalet Bakanlığı’na başvurmak gerekiyor. Başvurular da her yılın kasım ayı içinde yapılıyor. Yani 30 Kasım son başvuru süresini kaçırırsanız, bir yıl beklemeniz gerekiyor. Başvuru için T.C. vatandaşı olmak, 25 yaşını doldurmak kriterler arasında. Çalışan ya da emekli de olabilirsiniz. Bu iş özellikle emekliler için biçilmiş kaftan gibi.  http://bilirkisi.uyap.gov.tr adresinden de her yıl başvuru tarihleri arasında başvurularınızı yapabilirsiniz. Bilirkişilik başvurularında internet sayfamızda her yıl belirlenecek tarih aralığında kullanıma açılan “Başvuru Yap” menüsünden adımlar takip edilerek, istenen belgeler eksiksiz olarak başvuruya eklenecektir.

Otomatik olarak oluşacak başvuru formu indirilerek eksik bilgiler girildikten sonra e-imza ile imzalanarak başvuruya eklenecektir. Başvuru formu eksik olan başvurular değerlendirmeye alınmayacaktır. Başvuru yapmak isteyen ilgilinin yerleşim yerinin veya mesleki faaliyetlerini yürüttüğü yerin bağlı olduğu bölge kuruluna ya da bölge kurulunun bulunmadığı yerlerde ilk derece mahkemesi adli veya idari yargı adalet komisyonuna başvuru formu ve istenen belgelerle birlikte şahsen de başvuru yapılabilmektedir.

Bilirkişi olmanın şartları nelerdir?

-T.C. vatandaşı olmak

-25 ve üzeri yaşta olmak

-Fiili ehliyete sahip olmak

-En az 3 yıllık mesleki deneyim

-Herhangi bir suç kaydının bulunmaması

-Meslekten atılmamış olmak

-Kendi isteği dışında bir bilirkişi listesinden çıkarılmamış olmak

-Başka bir adalet komisyonunun listesinde kayıtlı olmamak.

Doktor, mühendis, inşaat işçisi ya da elektrik teknisyeniyseniz de bilirkişi olabilirsiniz. Tek şart, yaptığınız meslekte en az 3 yıllık deneyime sahip olmak. Alanınızı ilgilendiren bir davada hesaplama veya teknik bilgiye ihtiyaç duyulursa Adalet Bakanlığı, sizden görüş talep ederek dosya başına ücret ödüyor. Aslında her gün yaptığınız iş konusunda sadece bir rapor hazırlayıp bunun üzerinden para kazanıyorsunuz.

Bilirkişi konuları nelerdir?

Sahte paranın tespitinden, elektronik kayıt incelenmesine, işçilik alacaklarının hesaplanmasından, iş kazalarında veya trafik kazalarında tarafların kusurunun incelenmesine, hasar tespitinden, bina değer tespitine, kıymetli bir sanat eserinin değerinin tespitinden bir giyim ürününde, otomobilde, elektronik bir cihazda üretim hatasının bulunup bulunmadığına yargıya taşınan her alanda bilirkişilik söz konusu olabilir.

Bilirkişi başvuru dilekçesinde istenen belgeler neler?

1) Gerçek kişiler için;

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, yabancılar için pasaport veya yabancı kimlik numarası ve çalışma iznini gösteren belge.

Bölge kurulunun yetki çevresinde oturduğu ya da meslekî faaliyetini yürüttüğüne dair yazılı beyan.

Uzmanlık alanını gösteren diploma, meslekî yeterlilik belgesi, uzmanlık belgesi, ustalık belgesi veya benzeri belgelerin aslı veya onaylı sureti.

Mesleğini icra edebilmek için herhangi bir meslek kuruluşuna kayıtlı olmak zorunda olanlar için, meslek kuruluşuna üye olduğuna dair son altı ay içinde alınmış oda faaliyet belgesi veya oda kayıt belgesi.

Daire Başkanlığı tarafından daha fazla bir süre belirlenmemiş olmak kaydıyla, bilirkişilik yapacağı uzmanlık alanında en az beş yıl fiilen çalıştığını gösterir belge.

Görev belgesi veya mesleki faaliyetten veya sanat icrasından geçici ya da sürekli olarak yasaklı olmadığına dair kayıtlı olduğu meslek kuruluşu veya çalıştığı kurum ya da kuruluştan alacağı belge.

Bilirkişilik temel eğitimini tamamladığına dair belge.

Banka hesap numarası.

2) Özel hukuk tüzel kişileri için;

Şirketler için ticaret sicil tasdiknamesi, diğer tüzel kişiler için halen faaliyetine devam ettiğini gösterir belge.

Tüzel kişi bünyesinde faaliyet gösteren gerçek kişi bilirkişileri ve uzmanlık alanlarını gösterir liste.

Banka hesap numarası.

MERSİS numarası.

Daire Başkanlığı tarafından gerekli görülen diğer belgeler