İstinat duvarları neden yıkılıyor? İşte çökmelerin nedenleri

İstanbul’da son 1 ay da çok sayıda istinat duvarı çökme olayları yaşandı. Yıkım sonrasında hem maddi hem de manevi zarar gören insanlar çökmelerin tekrarlanma olasılığından dolayı tedirgin. Uzmanlara göre çökme vakaları artabilir. Anlaşılan tehlike büyük ve denetimsizlik yıkım getiriyor. Peki ya çökmelerin asıl nedenleri nedir? İmar barışının gelmesi bu riskleri daha da arttırıyor mu? Detaylar haberimizde.

Son bir ayda İstanbul'da genelinde peş peşe istinat duvarları çöktü. Çöken duvarla kimseye zarar vermezken büyük çaplı maddi hasar meydana geldi. Art arta yaşanan çökme olayları, akıllara olası bir depremin yaratacağı büyük yıkımı getiriyor. Uzmanlar, denetimsizliğe dikkat çekip imar affının getireceği benzer tehlikeye de vurgu yapıyor.

İstanbul’da nerelerde istinat duvarları çöktü?

Beyoğlu Sütlüce

Beyoğlu Sütlüce Fuadiye Sokak'taki 4 katlı bir apartmanın altında toprak kayması meydana geldi. İhbar üzerine olay yerine itfaiye ve sağlık ekipleri sevk edildi. Polis ekipleri, bina yakınındaki caddeyi trafiğe kapatırken, çevrede güvenlik önlemi aldı. Binadan parçalar kopmaya devam etti. 7 dairenin olduğu binada yaşayanlar tahliye edilirken, çevredeki diğer binalar da tedbir amacıyla boşaltıldı. Binanın hemen yanında bir inşaat temeli olduğu ve kaymanın bu temel kazısından kaynaklandığı iddia ediliyor. Bina boşaltıldıktan kısa süre sonra yıkıldı.

Ümraniye

Ümraniye’de yaklaşık 1 yıldır yapımı devam eden inşaatın istinat duvarı çöktü. Olayda herhangi bir yaralanma ve can kaybı olmadı. Duvarla birlikte inşaatın önündeki yolun bir kısmı da çökerken, yolda bulunan park halindeki 2 otomobil ve bir kamyon çukura yuvarlandı. İnşaatın temeli için açılan çukurun yaklaşık 20 metre derinliğinde olduğu belirtildi. Çökmesinin şantiye elektrik kablolarında oluşan patlamadan kaynaklandığının düşünüldüğü belirtildi.

Sancaktepe

Sancaktepe Fatih Mahallesi Gazi Yücel Sokak’ta 2 katlı bir binanın yanında bulunan inşaat temelinde şiddetli yağmur nedeniyle toprak kayması meydana geldi.Olayın ardından sokağa tedbir amaçlı itfaiye ekibi sevk edilirken, bina da boşaltıldı.Bina sahibi Fatma Çelik, yaklaşık 3 ay önce yandaki alanda bulunan eski bir binanın müteahhit tarafından yıkılıp hafriyatının alındığını belirterek, “Hafriyatı alırlarken toprak kaymaları olmuştu. Müteahhidi uyardık. O, bize sorun olmayacağını söyledi. Bugün de yağmur yağınca istinat duvarı çöktü.” diye konuştu.

Sancaktepe

Mevlana Mahallesi Dik Sokak'ta bulunan Mevlana İlkokulun istinat duvarı henüz belinmeyen nedenle çöktü. İhbar üzerine olay yerine çok sayıda polis, itfaiye ve sağlık ekibi sevk edildi. Polis toprağın döküldüğü sokağı şerit çekerek araç ve yaya trafiğine kapattı. İtfaiye ekipleri de çöken toprağın altında kalan olup olmadığını öğrenmek için çalışma başlattı.

İstinat duvarları neden yıkılıyor? İşte çökmelerin nedenleri

Çökmelerin en büyük nedenlerinden biri çarpık ve denetimsiz yapılaşma. İstinat duvarları da bir yapı türüdür. Tüm etkenleri irdelenmiş, önemli mühendislik yapılarıdır. Her yapı gibi istinat duvarları da gerekli mühendislik hesaplarını içerecek şekilde projelendirilmelidir. Jeoloji, jeofizik ve inşaat mühendislerin etkin denetimi olmadan, hesap ve kesitleri yetersiz, zemin koşullarını dikkate almayan yani mühendisliğin gerektirdiği bilim ve tekniği hiçe sayan her proje faciaya davetiye çıkarmaktadır.

Uzmanlara göre gelecekte bu tarz yıkımlar daha da çoğalacak. İnşaat yapılan yerde araziye uygun istinat sistemi seçilmiyor. Aşırı kentleşme, uygun duvar sisteminin seçilmemesi, arazi yapısının analiz edilmemesi, projedeki hatalar ve denetimsizlik yıkımın sebebidir. Ufak bir sarsıntıda da bile benzer sorunlar yaşanacağını ve beklenen Marmara depreminin yıkımının daha büyük olacağını söyleyen uzmanlar imar barışının büyük yıkımlara davetiye çıkardığını belirtiyor. Zemini kötü yapılar imar affına sığınıyor ve iskan alınıyor. Kontrol şartının olamaması da büyük bir yanlışlardan biri. Yapıların sağlamlığı kanıtlanmalı, gerekiyorsa güçlendirmeler yapılmalı, af gerekiyorsa bu şekilde işletilmelidir.