Nomofobi nedir, belirtileri neler, tedavisi var mı? Nomofobiden nasıl kurtulunur?

Nomofobi nedir, belirtileri neler, tedavisi var mı? Nomofobiden nasıl kurtulunur? Teknolojinin ilerlemesi ile insanlar teknolojiye bağımlı hale geldi. Teknoloji öyle bir alışkanlık haline geldi ki kimse telefonsuz ve internetsiz yapamaz duruma geldi. Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi, Nomofobi konusunda vatandaşları uyardı. Peki Nomofobi nedir, belirtileri neler, tedavisi var mı? Nomofobiden nasıl kurtulunur? sorularının yanıtlarını azonceoldu.com ekibi olarak sizler için araştırdık.

Nomofobi nedir?

Nomofobi teknolojinin ilerlemesi ile bahusus geçler arasında yaygınlaşan cep telefonundan mahrum kalma korkusudur. İngilizce “no mobile phobia” kelimelerinden türetilmiştir. Batıda intiharlara yol açan, Türkiye'de de giderek yaygınlaşan nomofobi akıllı telefon ve internete ulaşma imkanlarının artmasıyla endişe verici bir boyut kazandı. Prof. Dr. Nevzat Tarhan, geçmişte konuya dair yaptığı değerlendirmede, elbiseye ihtiyaç olduğu kadar cep telefonuna da ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Nomofobisi olan kişilerin telefonda ya da internette olmama kokusu var. bu kişiler cep telefonu olmadığında ya da internet bağlantısı olmadığında kendisini kötü hisseder. Nomofobisi olan kişi interneti yaşamının bir parçası hâline getirdiği için kapsam dışı kalma korkusu yaşar. İnternetin olmamasına tahammül edemez ve hemen sinirlenir. Tarhan, bir kişinin internetsiz bir yerde oturamıyorsa ve burada kendini kötü hissediyorsa, nomofobinin başladığını söyledi. Akıllı telefonların zararlı kullanımı ve internette aktif olamama durumuna dair 15-24 yaş kuşağı arasında sanal bir bağımlılık oluşturduğunu belirten Tarhan, bu bağımlılık türünün 2013’te literatüre "davranışsal bağımlılık" olarak girdiğini söyledi.

Nomofobi belirtileri neler?

Modern çağın bir hastalığı olan bu rahatsızlık akıllı telefonların yanı sıra sosyal medya kullanımı ile de popülerliğini artırdı. Nomofobi belirtilerinde ise bu rahatsızlığı olan  kişi kendini telefonu olmadan kötü hisseder ve karamsar şekilde dolaşır. Yanındaki telefonu bilinçsizce kurcalaması. Telefonu kaybetme korkusu yaşaması. Telefonu kaybedince aşırı derecede panik olması. İlerlemiş hali ise telefonu yanında olmayan ya da kaybeden kişilerin; mide bulantısı, baş dönmesi, aşırı terleme ve nefes almada zorluk çekme gibi rahatsızlıklar yaşamasıdır.

Uzmanlar tarafından teknoloji çağı fobisi olarak nitelendirilen bu rahatsızlığı tetikleyen durum; yalnızlık, izolasyon ve korku gibi duygulardır. Cep telefonunu kaybetme ile bağımlılık arasında kuvvetli bir bağ vardır. Nasıl ki kişiler bağımlı oldukları şeye ulaşamayınca ruhsal bunalımlar yaşarsa uzun zaman kullanamadığı cep telefonu içinde aynı belirtileri gösterir. Tüm dünya ile iletişimin bir telefon aracılığı ile yapan kişiler "Burada görünüyorsam o halde varım" felsefesi ile hareket ediyor. Bu fobiyi besleyen en önemli kaynakta internettir.

Nomofobinin tedavisi var mı?

Aşırı derecede bağımlılığın oluşturduğu bu hastalık kişiyi sosyal durumdun çıkarıyor. Hatta birçok genç mutluluğu cep telefonunda bulduklarını belirterek ailesi ile olan bağını koparıyor. Nomofobinin zihinde aşırı uğraş oluşturduğunu kaydeden Tarhan, bu bağımlılık türlerinin beyindeki ödül-ceza sistemini bozduğunu vurguladı.

Nomofobik vakalarda artış olduğunu söyleyen Tarhan, kendi kliniklerinde de benzer vakalarla karşılaştıklarını kaydetti. Özellikle ergenlik çağındaki çocuklarda akıllı cihazlar ve internette daha çok zaman geçirmek için okulu reddetme gibi eğilimlerin ortaya çıktığını ifade eden Tarhan, tedavinin iki aşamada gerçekleştiğinin vurguladı.

Tarhan, tedavi yöntemini ise şöyle açıkladı:

"Beynin kimyası bozulduğu için 2-3 haftalık bir ilaç tedavisi uyguluyoruz. Yani kişiyi hastaneye yatırıyoruz. İlaçla beraber bireyi akıllı cihazlardan ve internetten yoksun bırakıyoruz. Sonrasında ise bireysel ve grup terapileri ile tehlikeli ve zararlı kullanım algısı oluşturuyoruz."

Nomofobiden nasıl kurtulunur?

Kişi eğer kendisinde böyle bir rahatsızlığın olduğunu biliyorsa, bilmeyen kişilerden bir adım daha önde oluyor. Rahatsizliği olduğunu düşünen kişiler  hastalıktan kurtulmak için psikyatristlere başvurur. Fark edemeyen kişileri ise çevresi uyarması gerekir. Aksi halde bu rahatsızlık ilerledikçe ciddi ruhsal hastalıkların ortaya çıkmasına neden olabilir. Psikiyatrisler ilk önce ilaç tedavisini başvurur. Daha sonra ise, bu hastalara genellikle teknoloji detoksu denilen tedavi yöntemini uygular. Bu tedavi yöntemini hastalar her gün bir saat telefonsuz bir ortamda tanımadıkları kişilerle muhabbet ederek uygular.