Sistemik lupus eritematozus(Kelebek hastalığı) nedir?

Bir tür cilt hastalıklarından biri olan sistemik lupus eritematozus sağlığı olumsuz etkiliyor. Özellikle gebelikte birçok zararları olan bu hastalığı mercek altına aldık. Sistemik lupus eritematozus(Kelebek hastalığı) nedir? Gebelikte sistemik lupus eritematozus tehlikeli mi?

Sistemik lupus eritematozus(Kelebek hastalığı) nedir?

Sistemik lupus eritematosus (Epidermolizis Bülloza), tipik bir otoimmün hastalık olarak görülen romatizmal bir hastalıktır (cildi ve bağ dokuları etkiler). Otoimmün bir hastalık olduğu için, en tipik özelliği otoantikorların varlığıdır. Başka bir deyişle, kişinin kendi bağışıklık sistemi tarafından üretilen, kendi vücudundaki hücrelere “saldıran” antikorlar. Lupus durumunda bu otoantikorların nihai sonucu, organ ve dokulardaki lezyonların ortaya çıkmasıdır. Bu yüzden “sistemik hastalık” veya “organ dışı” olarak kabul edilir. Bu, belirtilerin hafiflediği ve şiddetlediği değişen dönemlerden oluşan kronik bir hastalıktır.

Sistemik lupus çeşitleri nelerdir?

– Diskoid lupus eritematozus (DLE)
– Sistemik lupus eritematozus (SLE)

Diskoid lupus eritematozus: DLE esas olarak hayati iç organları etkilemeyen güneş ışığına maruz kalan cildi etkiler. Diskoid (yuvarlak) deri lezyonları, lezyonların iyileşmesinden sonra sıklıkla izler bırakmaktadır.

Sistemik lupus eritematozus: SLE daha ciddidir. Cildi ve diğer hayati organları etkiler ve tedavi edilmezse yara izleri bırakabilen burun ve yanakların köprüsünde kabarık kelebek şeklinde döküntülere neden olabilir. SLE ayrıca cildin diğer bölgelerindeki başka kısımlarını da etkileyebilir.

Sistemik lupus eritematozus tekrarlayan bir hastalık mı?

Sistemik lupus eritematozus kadınları ve esmerleri daha çok etkiler. Bu risk, nüfusun geri kalanında, ailedeki yakınlarında hastalık olan kişiler için daha fazladır. Durumların %65’i kişi 20 ila 40 yaş arasında olduğunda görülmektedir. SLE bulaşıcı değildir. Yani bir kişiden başka bir kişiye geçmez.

Sistemik lupus eritematozus hastalığının nedeni nedir?

Hastalığın kesin nedeni bilinmemekle birlikte, bunun çok komplike olduğu inkar edilemez. Bir dizi genetik, hormonal ve çevresel faktör, yatkın bir bağışıklık sistemi üzerinde etkili olup, sonuç olarak hastalığın tipik klinik görünümüne yol açar. Sistemik lupus eritematozusun, çocuk doğuran yaştaki kadınlarda erkeklerden daha yaygın olması, seks hormonları ile hastalık arasında bir bağlantı fikrine yol açmıştır. Bazı çevresel faktörler, sistemik lupus eritematozusu tetikleme veya yoğunlaştırma özelliğine sahip gibi görünmektedir. SLE hastalığı ailesel kaynaklı olabilir ancak SLE için herhangi bir genetik test veya doğum öncesi tanı mevcut değildir.    

Sistemik lupus eritematozus önlenebilir mi?

SLE önlenemez ancak etkilenmiş çocuk, hastalığın başlamasını tetikleyebilen veya alevlenmesine yol açan bazı durumlardan (örneğin güneş kremi sürmeden güneşe maruz kalma, bazı viral enfeksiyonlar, stres, hormonlar ve bazı ilaçlar) kaçınmalıdır.

Sistemik lupus eritematozus belirtileri nelerdir?

-Yorgunluk ve halsizlik en sık ve ilk belirtiler arasındadır.

-Sürekli ateş, kilo kaybı ve iştah kaybı vardır.

-Bir veya birkaç organın tutulumunun yol açtığı, hastalığa özgü yakınmalar gelişir.

Deri döküntüleri, ışığa duyarlılık (güneş ışığına maruziyet döküntüyü tetikler) ile burun veya ağız içinde ülserler bulunabilir.

-Burun ve yanakların etrafındaki tipik 'kelebek' döküntü, etkilenmiş çocukların üçte biri ile yarısında görülür.

-Bazen artmış saç dökülmesi (alopesi) fark edilebilir.

-Soğuğa maruz kalındığında ellerde kızarma, beyazlaşma ve morarma görülebilir.

-Eklem şişliği ve katılığı, kas ağrısı, kansızlık, kolay morarma, baş ağrısı, nöbetler ve göğüs ağrısı olabilir.

Sistemik lupus eritematozus tanı ve tedavisi nasıl?

SLE tanısı, diğer hastalıklar dışlandıktan sonra belirtiler (ağrı gibi), bulgular (ateş gibi), kan ve idrar testlerinin birleşimiyle konur. Tüm bulgu ve belirtiler aynı anda mevcut değildir ve bu durum, SLE'nin çabuk teşhis edilmesini güçleştirir. SLE’li çocukların tedavisinde onaylanmış bir ilaç bulunmamaktadır. SLE’nin belirtilerinin büyük çoğunluğu iltihaptan dolayıdır ve bu yüzden tedavisi, iltihabı azaltmayı amaçlar. SLE iyileşme ve alevlenme dönemleriyle seyreden bir hastalıktır. Alevlenme dönemlerinde kortizon dışı antiromatizmal ilaçlar, sıtma ilaçları, kortizon ve immunsupresif (bağışıklı sistemini baskılayıcı) ilaçlar kullanılabilir. Tedavide en çok kullanılan ilaç kortikosteroidlerdir.

Gebelikte Sistemik lupus eritematozus tehlikeli mi?

SLE (sistemik lupus eritematozus) nispeten yaygın bir hastalıktır. Çocuk sahibi olacak yaşlarda ortaya çıkar. Gebelikle birlikteliği birçok kompleks klinik probleme yol açar çünkü immün sistemde açıklanması güç bir rahatsızlık ve çoklu organ tutulumu vardır. Gebelikte SLE’ye bağlı en sık rastlanan durumlar, tekrarlayan düşükler, intrauterin gelişme geriliği, erken doğum, preeklampsi, neonatal lupus ve ölü doğumdur. SLE'ye bağlı tekrarlayan düşükler sıklıkla antifosfolipid antikorlarla ilgilidir. SLE hastalığı olan gebeler düzenli olarak kadın doğum doktorları ve romatoloji doktorları tarafından değerlendirilmektedir. Gebeliğin son döneminde bu takipler haftada bir olmalıdır. Bebeğin gelişimi de sıklıkla takip edilmelidir. Gebelik sırasında annede bulunan Anti SS-A (Anti-Ro) ve Anti SS-B (Anti-La) antikorları bebeğe geçerek konjenital kalp bloğuna neden olabilir. Bu antikorların bulunduğu gebeliklerde fetal eko yapılması gerekir.