BES ve bireysel krediler için VDMK ne anlama geliyor?

BES sisteminde değişikliğe gidildi. BES’e yapılan devlet katkısının yüzde 30’una kadar kısmıyla, Varlığa Dayalı Menkul Kıymetlere de (VDMK)yatırım yapılabilecek. Peki ya bu ne anlama geliyor? BES ve bireysel krediler için VDMK ne demek?

BES’e yapılan devlet katkısının yüzde 30’una kadar kısmıyla, söz konusu VDMK’lere de yatırım yapılabilecek.  Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın konuyla ilgili yönetmelik değişikliği Resmi Gazete’de yayımlandı. Yönetmeliğin “Devlet katkısının yatırıma yönlendirilmesi”  başlıklı 11. maddesinde değişiklik yapılıyor. BES’e vatandaşlar tarafından yatırılan paranın yüzde 25’i oranında devlet katkısı yapılıyor.

Eski yönetmeliğe göre, devlet katkısının asgari yüzde 75’i “Hazine Müsteşarlığınca veya Hazine Müsteşarlığı Varlık Kiralama Şirketlerince ihraç edilen Türk Lirası cinsinden borçlanma araçlarında, gelir ortaklığı senetlerinde veya kira sertifikalarında” değerlendirilebiliyordu. Yapılan değişiklikle bu oran yüzde 70’e çekildi. Böylece, BES’teki devlet katkısının yüzde 30’una kadar olan kısmıyla Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası’nın dört büyük bankanın konut kredileri karşılığı çıkarttığı Varlığa Dayalı Menkul Kıymet (VDMK) de alınabilecek.  23 Kasım tarihi itibarıyla bireysel emeklilik sistemine bugüne kadar yapılan devlet katkısı tutarı 11 milyar 39 milyon lira seviyesinde bulunuyor.

VDMK ne demek?

VDMK alacak karşılığı ihraç edilen kıymetli evraktır. İşletmeler kendi ticari faaliyetleri sonucunda doğan alacakları karşılığında menkul kıymet ihraç edebilmektedir. VDMK işletmenin ticari işlemlerinden doğmuş alacakları karşılığında doğrudan veya işletmelerin devraldıkları alacakları karşılığında dolaylı olarak iki şekilde ihraç edilebilmektedir.

Varlığa dayalı menkul kıymet ihracının amacı alacakları likit hale getirmek ve bu yolla düşük maliyetli kaynak yaratmaktır, işletmeler varlığa dayalı menkul kıymet satışı yaparak bir anlamda alacaklarını vadesinden önce nakde çevirmiş olurlar.

Aşağıda varlığa dayalı menkul kıymetlere (VDMK) dayanak oluşturabilecek bazı alacak türleri listelenmiştir;

-Bankaların gerçek ve tüzel kişilere verdiği tüketici kredileri

-Konut kredileri

-Finansal kiralama (leasing)işlemlerinden doğan alacaklar

-İhracat işlemlerinden doğan alacaklar

-Gayrimenkul yatırım ortaklıklarının (GYO) portföylerindeki gayrimenkullerin satış veya satış vaadi sözleşmelerinden kaynaklanan senetli alacakları

VDMK ihraç edebilecek kuruluşlar aşağıda listelenmiştir;

-Bankalar

-Finansal kiralama şirketleri

-Genel finans ortaklıkları

-Gayrimenkul yatırım ortaklıkları

-Finansman şirketleri

Varlığa dayalı menkul kıymetler iskontolu, sabit ya da değişken faiz ödemeli olarak ihraç edilebilir, kullanılacak faiz ya da iskonto oranı alacakların getirisi dikkate alınarak ihraçcı tarafından serbestçe belirlenebilir. VDMK vadesi ise alacakların vade yapısına göre vade uyumu sağlanacak şekilde belirlenmektedir. VDMK fon iç tüzüğünde hüküm bulunması ve ilgili borsanın izni dahilinde borsalarda işlem görebilmektedir. VDMK benzeri bir diğer yatırım aracı da VTMK 'dır (Varlık teminatlı menkul kıymetler). VTMK'nın farkı alacakların teminat niteliği taşımasıdır.