Gebelik kolestazı nedir, belirtileri nelerdir? Gebelik kolestazı bebeği nasıl etkiler?

Gebelik dönemi çoğu kişi için sorunsuz bir şekilde geçse de bazı anne adayları için aynı şeyleri söylemek mümkün değil. Gebelik döneminde ortaya çıkan bazı sağlık sorunları bebeği ve anne adayını ciddi derecede etkileyebilir. Tehlikeli hastalıklar grubuna giren gebelik kolestazı(kaşıntı) da hamilelik dönemini olumsuz etkiliyor. Gebelik kolestazı(kaşıntı) nedir, belirtileri nelerdir? Gebelik kolestazı bebeği nasıl etkiler? Detaylar haberimizde.

Gebelik kolestazı(kaşıntı) nedir?

Gebelik kolestazı genellikle hamileliğin son dönemlerinde ortaya çıkan el ve ayaklarda yoğun bir kaşıntıya neden olan hastalıktır. Karaciğerden safra salgısının etkisiz hale gelmesiyle ortaya çıkar. Bu rahatsızlık genellikle son trimesterde başlar ve anne adayını dayanılmaz derecede huzursuz eder. Nedeni her ne kadar tespit edilemese de gebelik hormonlarından kaynaklı olabileceği üzerinde duruluyor. Safra karaciğer tarafından üretilir ve safra kesesinde depolanır. Gebelik hormonlarının tekisi ile safra kesesinin fonksiyonlarında yavaşlama olabilir. Gebelik kolestazının görülme oranı %1 ila %15 arasında değişmektedir. Gebeliğe bağlı karaciğer hastalıklarının en sık görülenidir. İlk defa 1883 yılında Ahlfeld tarafından tanımlanmıştır.

Gebelik kolestazı belirtileri nelerdir?

-Yoğun kaşınma hissi. Özellikle el ayasında ve ayak tabanında hissedilir.

-Koyu renkli idrar.

-Açık renkli dışkı.

- Gözlerin ya da derinin sarı renkte olması.

Risk faktörleri neler?

Safra yollarının hamilelikte yüksek östrojen hormonu etkisi ile daralması, safra asitlerinin karaciğerden atılamaması ve kana karışması ile ilgili olduğu düşünülmektedir. Gebeliğin ilk aylarında ortaya çıkan kaşıntı diğer 3 ayda hafiflemiş gözükse de kalan 3 ayda tekrar artabilir. Deride kuruma ve ciltte dökülmeler yaşanabilir. Bu dönemde cilt kuruluğu için nemlendirici kullanılması önemlidir. Son 3 ayda meydana gelen kaşıntının mutlaka tedavi edilmesi ve doğum için karar verilmesi gerekir. Gebelik karaciğer kolestazı bu dönemde anne adayını olumsuz etkiler. Özellikle gece ortaya çıkan kaşıntılar nedeniyle anne adayı uykusuzluk yaşayabilir. Kaşıntı ile birlikte anne adayı iştahsızlık, yorgunluk ve halsizlik görülebilir.

-Ailede ya da bir önceki gebelikte gebelik kolestazı öyküsünün varlığı.

-Karaciğer hasarı olması.

-İkiz gebelik.

-Tüp bebek yöntemi ile gebe kalmış olmak.

-Yardımcı üreme teknikleri ile oluşan gebelikler (%2.7)

-35 yaş üstü gebelik

-Hepatit C varlığı

Gebelik kolestazı bebeği nasıl etkiler?

Gebelik döneminde ortaya çıkan gebelik kolestazı yoğun kaşıntı hissine neden olur. Bu sorun anne adayını ciddi derecede etkilemese de bebek açısından tehlikelidir. Bu sorun tespit edildiğinde anne adayının erken doğum yapması sağlıklı olur. Gebelik kolestazı geçici bir süreliğine yağda eriyen vitaminlerin emilimini önler. Ancak kalıcı bir karaciğer hasarı yapmaz. Neden olduğu kaşıntı da doğumu takiben birkaç gün içerisinde geçer. Gebelik kolestazı bebekte preterm doğum ve mekonyumlu doğum gibi ciddi durumları tetikleyebilir. Mekonyumlu doğumdan kasıt, bebeğin henüz anne karnında iken dışkısını yapmasıdır. Bu materyalin bebek tarafından yutulması, yeni doğan döneminde bebekte ciddi sıkıntılar yaratır.

Gebelik kolestazı tanısı nasıl koyulur?

-Medikal geçmiş sorgulanır.

-Tam bir fizik muayeneniz yapılır.

-Bazı kan testleri ile karaciğerin durumu ve kanda dolaşan safra miktarı hakkında fikir edinilir.

-Ultrason ile annede karaciğer anormallikleri taranır.

Gebelik kolestazı tedavisi nasıl olur?

Kaşıntıyı ve komplikasyonları önlemek amacıyla tedavi uygulanır. Kaşıntının rahatlatılması amacıyla ursodeoksikolik asit kullanılır. Kaşıntı giderici, steroid içeren kremlerin kullanılması da yardımcı olur. Komplikasyonlar açısındansa hasta düzenli kan testleri ile takip edilir. Bebeğin iyilik hali ultrason ve biyofizik profiline bakılarak değerlendirilir. Tüm bu önlemler alındıktan sonra, doğum mümkün olan en kısa sürede planlanması gerekir.