İş güvenliği uzmanı olmak için şartlar
Bir iş yerinde en önemli kişilerden biri olan İş güvenliği uzmanlığı nasılı olunuyor? Detaylar haberimizde.
İş yerindeki çalışanların güvenli bir şekilde çalışmalarını sağlamak için ortamdaki güvenliği ve koşulları inceleyen kişilere iş güveliği uzmanı deniliyor. Peki ya iş güvenliği uzmanı olmak için neler gerekiyor derseniz hemen açıklayalım.
İş Sağlığı ve Güvenliği Nedir?
İş yerindeki fiziki çevre şartları, çalışma ortamı gibi sebeplerden ötürü işçilerin karşılaşabilecekleri sağlık sorunları ve mesleki sorunların en aza indirilmesi veya ortadan kaldırılması için analizler ve çalışmalar yapılmasına İş Sağlığı ve Güvenliği denir.
İş sağlığı ve iş güvenliğinin tam olarak sağlanabilmesi için iş ortamında oluşabilecek tehlikelerin, sağlığa zararlı olabilecek şartların risk ve tehlike analizleri yapılarak ortadan kaldırılmaları gerekmektedir. İş güvenliğinin sağlanması için alınan tedbirlerle hem işçi, hem işletme, hem de iş yeri korunmuş olur.
İş sağlığı ve Güvenliğinin temelini; işçileri iş kazalarından ve meslek hastalıklardan korumak için gerekli önlemleri almak, işçileri bu konuda bilgilendirmek gelmektedir. İş sağlığı ve güvenliği 4857 sayılı iş kanunu ile de yasal temele dayandırılmıştır. Bu yasada iş sağlığı ve güvenliği hususunda işverenin ve işçilerin yükümlülükleri, ne gibi durumlarda işyerine gerekli cezai yaptırımın uygulanacağı, iş sağlığı ve güvenliğinin işyerinde örgütlü olarak yönetilmesi gibi maddeler yer almaktadır.
İSG kısaltmasıyla iş hayatında yoğun olarak kullanılan iş sağlığı ve güvenliği tanımını yapacak olursak. "işyerinde işin yürütülmesi sırasında çeşitli nedenlerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek koşullardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalardır" diyebiliriz.
İş sağlığı ve güvenliği - İSG olgusu, Avrupa Birliği içerisinde de, 1980’li yıllardan itibaren ağırlıkla ele alınmaya başlanmıştır. Özellikle, 1989 yılında çıkarılan 89/391/EEC sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Direktifi, iş sağlığı ve güvenliği alanında çerçeve direktif olarak kabul edilmiş ve daha sonra bu çerçeve direktife dayanarak çok sayıda bireysel direktif çıkarılmıştır. Ülkemizde 2012 yılında yürürlüge giren 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu da Avrupa Birliği uyum süresince hayatımıza girmiştir.
İş Güvenliği Uzmanı Nedir?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde görevlendirilmek üzere belgelendirilen mühendis, mimar ve teknik elemanlara İş Güvenliği Uzmanı deniyor. Teknik eleman olarak bahsedilen grupta, teknik öğretmenler, fen-edebiyat fakültelerinin fizik veya kimya mezunları ile iş sağlığı ve güvenliği programı mezunları yer alıyor.
Mühendis, mimar veya teknik elemanlar uzmanlık belgesi alabilmek için, bakanlıkça yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler veya özel eğitim şirketlerinin düzenlediği eğitimlere katılması gerekiyor. Bu eğitimler 220 saatten az olamıyor. Bunun 180 saati teorik olarak 40 saati ise pratik eğitim olarak gerçekleştiriliyor. Teorik eğitimin 90 saati uzaktan eğitim yöntemiyle gerçekleştirilebiliyor.
Sertifika Sınıflandırması
İş Güvenliği uzmanlarının A, B veya C sınıfı belgelere sahip olması gerekiyor. Bu belgeler, işin tehlikesine göre sınıflandırılıyor. Buna göre; C sınıfı ve belgeye sahip olanlar az tehlikeli sınıflarda, B sınıfı belgeye sahip olanlar az tehlikeli ve tehlikeli sınıflarda, A sınıfı belgeye sahip olanlar ise bütün tehlike sınıflarında yer alan işlerde çalışabiliyor.
Uzmanlık Sınavları
Eğitimlerin sonunda sınavları, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yapıyor veya yaptırıyor. Alınacak belgenin sınıfına göre ayrı ayrı düzenlenen bu sınavlar yılda iki kez gerçekleştiriliyor. Sınavda 70 puan ve üzerinde bir puan alınması gerekiyor. Başarılı olanlar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yetki belgesi alıyor.
İş Sağlığı ve Güvenliği Çalışmalarının Amacı
Çalışanları Güvenliğini Sağlamak: İş sağlığı ve güvenliği çalışmalarının ana amacını oluşturur. Çalışanları iş kazaları ve meslek hastalıklarına karsı koruyarak ruh ve beden bütünlüklerinin sağlanması amaçlanmaktadır.
Üretim Güvenliğini Sağlamak: Bir işyerinde üretim güvenliğinin sağlanması beraberinde verimin artması sonucunu doğuracağından özellikle ekonomik açıdan önemlidir.
İşletme Güvenliğini Sağlamak: İşyerinde alınacak tedbirlerle, iş kazalarından veya güvensiz ve sağlıksız çalışma ortamından dolayı doğabilecek makine arızaları ve devre dışı kalmaları, patlama olayları, yangın gibi işletmeyi tehlikeye düşürebilecek durumlar ortadan kaldırılacağından işletme güvenliği sağlanmış olur.
Amaçlarından da anlaşılabileceği gibi iş sağlığı ve güvenliği çok yönlü bir çalışmayı gerektirir. Çalışmalar sırasında da tıp, fizik, kimya, matematik, istatistik, iktisat, sosyoloji, psikoloji ve ergonomi gibi bilimlerden yararlanılır. Çalışma alanı ise, tüm iş kollarını kapsar. Doğal olarak da her iş kolunda bazı farklılıklar gösterir.
İş sağlığı ve iş güvenliği konusunda yapılan tüm çalışmalara rağmen, iş kazaları ve meslek hastalıklarının istenilen düzeye indirgenemediği tespit edilmiştir. Meslek hastalıkları yeterli düzeyde tespit edilememekte ancak iş kazaları büyük oranda tespit edilebilmektedir.
Meydana gelen iş kazaları sonucu kesikler, yaralanmalar, elektrik çarpması, zehirlenmeler, cilt hastalıkları, kırıklar, organ kayıpları, ölümler ve toplu ölümler şeklinde karşımıza çıkmaktadır. İş sağlığı ve iş güvenliğini tek cümleyle özetleyecek olursak; “insan merkezli yaklaşımın adıdır” demek uygun olacaktır.
Kimler İş Güvenliği Uzmanı Olabilir?
Mühendislik Fakültesi Mezunları
Balıkçılık Teknolojisi Mühendisi
Bilgisayar Bilimleri Mühendisi
Bilgisayar Mühendisi
Bilişim Sistemleri Mühendisi
Biyomedikal Mühendisi
Biyomühendis
Cevher Hazırlama Mühendisi
Deniz Teknolojisi Mühendisi
Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisi
Deri Mühendisi
Elektrik Mühendisi
Elektrik Elektronik Mühendisi
Elektronik Mühendisi
Elektronik ve Haberleşme Mühendisi
Endüstri Mühendisi
Endüstri Sistemleri Mühendisi
Enerji Sistemleri Mühendisi
Fizik Mühendisi
Gemi Makinaları İşletme Mühendisliği
Gemi Ve Deniz Teknolojisi Mühendisi
Gemi İnşaat Mühendisi
Gemi İnşaatı Ve Deniz Bilimleri Mühendisi
Gemi İnşaatı Ve Gemi Makinaları Mühendisi
Genetik Ve Biyomühendis
Geomatik Mühendisi
Gıda Mühendisi
Harita Mühendisi
Havacılık Ve Uzay Mühendisliği
Hidroloji Mühendisi
Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisi
Jeofizik Mühendisi
Jeoloji Mühendisi
Kimya Mühendisi
Kimya ve Süreç Mühendisi
Kontrol Mühendisi
Kontrol ve Bilgisayar Mühendisi
Maden Mühendisi
Makine (otomotiv) Mühendisi
Makine Mühendisi
Makine ve İmalat Mühendisi
Malzeme Bilimleri Mühendisi
Malzeme Mühendisi
Matematik Mühendisi
Mekatronik Mühendisi
Metalürji Mühendisi
Metalürji ve Malzeme Mühendisi
Meteoroloji Mühendisi
Nükleer Enerji Mühendisi
Orman Endüstri Mühendisi
Orman Mühendisi
Petrol Mühendisi
Petrol Ve Doğalgaz Mühendisi
Seramik Mühendisi
Sistem Mühendisi
Su Ürünleri Mühendisi
Tasarım ve İmalat Mühendisi
Tekstil Mühendisi
Tütün Teknolojisi Mühendisi
Uzay Mühendisi
Uçak Mühendisi
Yazılım Mühendisi
Ziraat Mühendisi
Çevre Mühendisi
Üretim Mühendisi
Üretim Sistemleri Mühendisi
İmalat Mühendisi
İnşaat Mühendisi
İşletme Mühendisi
Mimarlık Fakültesi Mezunları
Endüstri Ürünleri Tasarımı
Mimar
Peyzaj Mimarı
İç Mimar
Şehir ve Bölge Plancısı
Fen Edebiyat Fakültelerinin Fizik, Kimya Biyoloji Bölümü Mezunları
Fizikçi
Kimyager
Biyolog
Teknik Öğretmenler
Teknik Öğretmen (Aile ekonomisi ve beslenme)
Teknik Öğretmen (Aile ve tüketici bilimleri)
Teknik Öğretmen (Bilgisayar sistemleri)
Teknik Öğretmen (Bilgisayar)
Teknik Öğretmen (Döküm)
Teknik Öğretmen (El sanatları)
Teknik Öğretmen (Elektrik elektronik)
Teknik Öğretmen (Elektronik ve bilgisayar)
Teknik Öğretmen (Elektronik ve haberleşme)
Teknik Öğretmen (Elektronik)
Teknik Öğretmen (Endüstriyel teknoloji)
Teknik Öğretmen (Enerji teknolojisi)
Teknik Öğretmen (Enerji)
Teknik Öğretmen (Ev ekonomisi öğretmenliği)
Teknik Öğretmen (Ev-iş ve ev ekonomisi öğretmenliği)
Teknik Öğretmen (Giyim endüstrisi ve giyim sanatları)
Teknik Öğretmen (Giyim endüstrisi ve moda tasarımı)
Teknik Öğretmen (Giyim yaygın)
Teknik Öğretmen (Giyim)
Teknik Öğretmen (Hazır giyim teknolojisi)
Teknik Öğretmen (Hazır giyim)
Teknik Öğretmen (Kalıp)
Teknik Öğretmen (Kontrol)
Teknik Öğretmen (Kuaförlük ve güzellik bilgisi)
Teknik Öğretmen (M. iç mimarı)
Teknik Öğretmen (Makina resmi ve konstrüksiyonu)
Teknik Öğretmen (Makine ressamlığı)
Teknik Öğretmen (Makine)
Teknik Öğretmen (Matbaa)
Teknik Öğretmen (Mekatronik)
Teknik Öğretmen (Metal işleri)
Teknik Öğretmen (Metal)
Teknik Öğretmen (Metalürji eğitimi)
Teknik Öğretmen (Mobilya ve dekorasyon)
Teknik Öğretmen (Moda tasarımı)
Teknik Öğretmen (Model)
Teknik Öğretmen (Motor)
Teknik Öğretmen (Nakış)
Teknik Öğretmen (Otomotiv teknolojisi)
Teknik Öğretmen (Otomotiv)
Teknik Öğretmen (Seramik eğitimi ve ana sanatları)
Teknik Öğretmen (Talaşlı üretim)
Teknik Öğretmen (Talaşlı İmalat)
Teknik Öğretmen (Tasarım ve konstrüksiyon)
Teknik Öğretmen (Tasarım imalat)
Teknik Öğretmen (Teknoloji)
Teknik Öğretmen (Tekstil dokuma ve örgü)
Teknik Öğretmen (Tekstil eğitimi)
Teknik Öğretmen (Tekstil teknolojisi)
Teknik Öğretmen (Tekstil terbiye)
Teknik Öğretmen (Tekstil)
Teknik Öğretmen (Telekomünikasyon)
Teknik Öğretmen (Tesisat)
Teknik Öğretmen (Tesviye)
Teknik Öğretmen (Uygulama resim)
Teknik Öğretmen (Yapı eğitimi)
Teknik Öğretmen (Yapı ressamlığı)
Teknik Öğretmen (Yapı)
Teknik Öğretmen (Çiçek-örgü-dokuma)
Teknik Öğretmen (Çocuk gelişimi ve ev yönetimi)
Teknik Öğretmen (İnşaat)
Teknik Öğretmen (İş ve teknik eğitimi öğretmenliği)
Teknik Öğretmen (İş ve teknik öğretmenliği)
Teknik Öğretmen (İş ve teknik)
İş Sağlığı Güvenliği Programı Mezunları
İş Sağlığı ve Güvenliği Teknikeri