Soçi Zirvesi sona erdi

Soçi Zirvesi sonrası Rusya Devlet Başkanı Putin, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ortak basın açıklaması yaptı. Sanatoryum Rus'da, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in ev sahipliğinde yapılan zirve toplantısı 1 saat 10 dakika sürdü.

"Suriye'de terör koridoruna izin vermeyeceğiz"

34 yıldır terörle mücadele eden, onbinlerce vatandaşını PKK terörüne kurban veren bir ülke olarak İranlı kardeşlerimizi anlıyoruz. Terörün sonu hezimettir. Suriye'de barış ve istikrar ortamının tesisi yönünde yürüttüğümüz çalışmaları gözden geöçird,il. İdlib başta olmak üzere, Suriye'de ateşkesin sağlanması da ana gündemlerimizden biriydi. Suriye halkı özellikle İdlib'de hayata tutunmaya çalışan kardeşlerimiz yeterince acı çektiler. Ne İdlib'de ne de Suriye'nin başka bölgelerinde yeni insani krizler istemiyoruz. Türkiye, sahanın zorluğuna rağmen sukunet için olağanüstü çaba harcamıştır. Rejimin ateşkese uyması yönündeki beklentilerimizi de mevkidaşlarıma ilettim. 

Görüşmede, ABD'nin Suriye'den çekilme kararını da değerlendirdik. Sayın Trump'ın aldığı karar gerçekleşmesi halinde son derece önemlidir. Çekilme sürecinin PYD ve DEAŞ'ın dolduracağı bir güç boşluğuna mahal vermemelidir. ABD'nin çekilme sürecinde Rusya ve İran'la koordinasyona önem veriyoruz. Kurulacak güvenli bölge de terör örgütlerinin büyüyeceği bir alan olarak görülmemelidir. Güney sınırımızda bir terör koridoruna izin vermeyeceğiz. 

Putin'in açıklamalarından satır başları:

Suriye ile ilgili toplantılar ileride de yapılacaktır. Astana'da Mart sonunda bir toplantı yapılacak. Biz bölge ülkeleriyle yoğun temas içerisindeyiz. Suriye'de barışın sağlanması ve Suriye'nin yeniden ıslah edilmesi için olumlu koşullar sağlanmıştır. Suriye'de sadece siyasi yöntemlerle siyasi çözüm mümkün olabilir. Suriye'nin toprak bütünlüğünün sağlanması şarttır. Sadece Suriyeliler kendi geleceğini belirlemelidir. Bugün anayasa komitesinin en hızlı şekilde faaliyete başlaması konusunda çalışmalarımızı değerlendirdik. anayasa komitesine katılacak isimler konusunda çalışmalar yaptık. Eminiz ki, Suriye'de siyasi çözüm sürecinin ilerletilmesinin Şam'ın Arap ülkeleriyle ilişkilerini ilerletmesini de sağlayacaktır. Özellikle terörle mücadele ile ilgili faaliyetlerimizi değerlendirdik. İdlib'deki mutabakat konusunda değerlendirmeler yaptık. Biz eminiz ki, Suriye'de ateşkesin sağlanması terörle mücadeleye zarar vermemeliydi. İdlib'deki çatışmasızlık bölgesi geçici bir tedbir. Teröristlerin saldırıları karşılıksız kalmayacaktır.

ABD'nin çekilmesi olumlu bir adım olacaktır. Bugün insani konulara da değindik. Suriyeli mültecilerin geri dönemesi gerektiğini konuştuk. Suriye'ye 1.5 milyon insanın dönmesi için koşullar sağlanmıştır. Suriye'de durumun iyileştirilmesi için, sosyal, ekonomik konuların iyileştirilmesi lazım. Bugün yaptığımız kapsamlı ve verimli görüşmeler için sayın Erdoğan ve Ruhani'ye teşekkür ediyorum.

Ruhani'nin açıklamalarından satır başları:

Bugün çok faydalı, açık ve net bir toplantı oldu. Terörizmle mücadelenin gereğiyle ilgili vurgu yapıldı. Çatışmanın azaltılması ve garantör birliklerin bölgede olması geçici olacaktır. İdlib, Suriye'nin bir parçasıdır ve temizlenmesi lazım. Çok endişemiz var ve tedirginiz. Amerikalılar DEAŞ'ın bir kısmını Afganistan'a aktarıyor. Bu çok tehlikeli olabilir. Amerikalılar görünüşte çekilseler bile, aldığımız bilgilere göre Suriye'ye müdahaleye devam edecekler. Amerikalılar inansınlar ki, Kürtler Suriye'nin bir parçası ve Suriye tek bir millete aittir. Bugünkü zirvede biz toprak bütünlüğüne vurgu yaptık. Türkiye hükümetinin ferah olması lazım Suriye'yle ilgili. Hepimizin Suriye'nin toprak bütünlüğüne ve Suriye Kürtlerinin haklarına önem vermemiz lazım. Aynı şekilde, teröristlerin yok olması ve Türkiye'nin güvenliğine de önem vermeliyiz. Siyonist rejimin kanlı müdahaleleri, Suriye halkını endişeye sürüklüyor. BM ve dünyadaki yetkililer İsrail'in hava sahası tacizlerine susuyorlar. Bu da şunu gösteriyor ki, bölgede ve Suriye'de güvenliğin tam olarak sağlanmasını istemiyorlar. Biz istikararın sağlanması için çalışmalarımıza devam edeceğiz. Umarız Suriye halkı, yıllarca zorluklar yaşadıktan sonra huzur içinde yaşarlar. Üç ülkenin işbirliği, Suriye'de istikrar çok önemli.

SOÇİ ZİRVESİ ÖNCESİ LİDERLER AÇIKLAMALARDA BULUNDU

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıklamalarından öne çıkan başlıklar:

Bugüne kadar yaptığımız üç toplantıda da beklentileri boşa çıkarmadık. Siyasi sürecin ilerletilmesi, sükunetin sağlanması, ateşkesin tahkimi ve terörle mücadele konusunda gerçekten önemli mesafeler aldık. Tüm sıkıntılara, görüş ayrılıklarına hatta aramızı açmaya yönelik kimi provokasyonlara rağmen Astana ruhunu kararlılıkla mücadele ettik. Altını çizerek ifade etmek isterim ki Astana Platformu Suriye’de akan kanın sona erdirilmesi için somut çözümler içeren en başarılı girişimdir.

Kritik bir dönemde, çok kritik bir zirve icra ediyoruz. 8 yıldır silahların ve bombaların gölgesinde hayata tutunmaya çalışan Suriye halkı, bizden kalıcı siyasi çözüm yolunda sevindirici haberler bekliyor. Aynı şekilde 4 milyona yakın Suriyeli mültecinin Türkiye’de misafir edildiğini düşündüğümüz zaman bu Irak’takilerle beraber 4 buçuk milyonu buluyor. Vatan hasretiyle yanan Suriyeli mülteciler huzuru kalple dönebilmek için gün sayıyor.

Biz nasıl Suriye'de akan kanı durdurmak için mücadele veriyorsak, başkaları da çatışmaların sürmesi için gizli açık çalışıyor. Basiret, feraset ve uzlaşıyla hareket ederek şimdiye kadar bu çevrelere bekledikleri fırsatı vermedik.

"Türkiye ile yürütülen çalışmalar sayesinde Suriye’de önemli mesafe katettik"

Rusya Devlet Başkanı Putin ise "Türkiye ile birlikte Suriye’de taraflar arasındaki diyaloga yeni bir ivme kazandıracağımıza eminim. Suriye’deki hedeflere aktif, kapsamlı çalışmalarla ve uzlaşıyla ulaşabiliriz. Türkiye ile yürütülen çalışmalar sayesinde Suriye’de önemli mesafe katettik." dedi.

Putin, Soçi’de düzenlenen dördüncü Üçlü Zirve Toplantısı kapsamında İran ile yapılan heyetler arası görüşmeden önce konuştu.

Rusya ve İran arasındaki iş birliğinin son dönemde artmaya devam ettiğine işaret eden Putin, "Suriye krizinin çözümüne İran’ın verdiği katkı için teşekkür ediyoruz. Birlikte Suriye krizinin çözümü için yakın çalışıyoruz ancak tüm sorunlar çözülmedi." diye konuştu.

İran ile ortak nükleer projelerin de geliştirilmeye devam ettiğini belirten Putin, "Umuyorum bugünkü toplantımız ikili ilişkilerimizi daha da geliştirecektir." ifadelerini kullandı.

Putin, İran’da en az 27 askerin hayatını kaybettiği intihar saldırısıyla ilgili de başsağlığı diledi.

"ABD Suriye'de terör gruplarına destek vermekte"

Öncelikle sayın Putin ve Rusya Fedarasyonu'na teşekkür ediyorum. Hayatlarını kaybeden herkese cenabı Allah'tan rahmet diliyorum.

Soçi'de çalışmalarımızı devam ettiriyoruz. Alacağımız önemli kararlar için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Suriye halkının kendi amaçlarını yerine getirmesine katkı vermek istiyoruz. Bütün teröristlerle mücadele etmeliyiz. Siyasi diyaloğu ve anayasanın değiştirilmesini, mültecilerin geri dönmesini hep birlikte sağlamak durumundayız. Suriye ne başka ülkelerin tehdidi altında olmalı ne de başka bir ülkenin Suriye'ye gelmeli. Suriye'nin toprak bütünlüğü çok önemlidir. Bu ülkedeki bütün çocuklar kendi ulusal haklarını kullanabilmelidirler. Başkaları Suriye'nin içişlerin müdahale etmemeliler.

Şu ana kadar bu ülkede ateşkes için çalıştık. Farklı hısımlar arasındaki diyaloğun sağlanması için çalıştık. Savaşı büyük oranda sona erdirdik. Sadece ülkenin kısıtlı kısımlarında çatışmalar devam etmekte. Uluslararası hukuk çerçevesinde bir barış ve istikrara ihtiyacımız var. Yapmış olduğumuz çalışmalar sonucunda Suriye'nin ulusal bütünlüğünü devam ettirmek bizim önceliğimiz. Silahların bırakılması ve barış tesis edilmesi için çalışıyoruz. Teröristlerin hamileri şunu bilmeli ki, terör onların kullanabileceği bir araç değildir. ABD, Suriye'deki terör gruplarını kendi amaçları doğrultusunda kullanmaktadır. Bu noktada ABD'nin Suriye içerisinde DEAŞ terör gruplarına yardım ettiğini, İsrail'deki siyonist rejimin de teröristlere yardım ettiklerini gösteren bir çok işaret var. Uluslararası camia bu tip faaliyetlerle de mücadele etmeli ve Suriye'nin işgali yönündeki faaliyetlere karşı çıkmalı.

Geçtiğimiz yıl Eylül ayında İdlib anlaşmasını Türkiye ve Rusya imzaladı, biz de destek verdik. Garantör ülkeler bu anlaşmayla, insani krize son verebilmeyi hedefledi. Bu anlaşmayı devam ettirmeliyiz. Aynı zamanda bu İdlib bölgesinin yüzde 40'ını elinde bulunduran El Nusra grubu bu bölgeyi terk etmeliler. Hama ve Humus'ta da adımlar atılması gerekiyor. İdlib anlaşması bölgede önemli bir soruna da yol açabilir, dolayısıyla El Nusra grubu bu bölgeden çıkmalı. Sivil halkın arasına saklanıp, kendi terörist amacını gerçekleştirmeye çalışıyorlar.

Amerikan başkanı Suriye'den çekileceğiz dedi. Ama Amerikan birlikleri, izinsiz bir şekilde Suriye'de bulunmakta. Uluslararası camia ve BM'nin herhangi bir kararı ve izni olmadan işgalci olarak orada bulunmaktalar. Bunlar Suriye halkının faydasına değil. Suriye'nin doğusu ve kuzeyi de uluslararası camiayla işbirliği yapmalı. Kürtler de Suriye ulusunun ayrılmaz bir parçasıdır. Onların da hakları korunmalı. Türkiye'nin bu konudaki endişelerini de anlıyoruz. Bu noktada endişelerin giderilmesi için Suriye'nin meşru hükümetiyle işbirliği yapılmalıdır. Suriye ile Türkiye arasında bir Adana Anlaşması var. İran ve Rusya olarak üzerimize düşeni yapacağız. Türkiye ile Suriye arasındaki bağları güçlendirmek istiyoruz.