SpaceX Falcon Heavy testi başarılı oldu mu?

Tüm dünyanın canlı olarak izlediği Falcon Heavy test uçuşu başarıyla gerçekleştirildi. Peki ya SpaceX Falcon Heavy testi nedir? sorusunun cevabını açıklayalım.

SpaceX nedir?

Space Exploration Eechnologies Corporation'in kısaltması olan, Kaliforniya merkezli bir uzay arastIrmalari Şirketi. Yola çıkış amaçlarini "Uzay yolculuklarinin guvenligini 10 kat artırırken maliyetini 10 kat azaltmak" olarak açıklayan şirket, ne yazik ki şu ana kadar bunu basarabilmis gibi durmuyor. 2 Agustos 2008'de üçüncü başarısız denemesini Falcon 1 isimli roketiyle gerçekleştirmiş olan firma buna rağmen kararlılığını sürdürüyor. Firmayı 2002 yılında kurmuş olan Elon Musk (Kendisi aynı zamanda Paypal ve Zip2'nin de kurucusu) "Asla ama asla vazgecmeyecegini" söylüyor.

SpaceX ve Tesla şirketlerinin kurucusu Elon Musk, şimdiye kadar yapılmış en güçlü roketlerden birinin içerisine Tesla Roadster koyarak Mars'a gönderdi. Fırlatma işleminin ilk aşaması sorunsuz gerçekleşti ve kapsülden ayrılan roket yeniden kullanılmak üzere dünyaya döndü. Kapsül ise Mars'a doğru yol almaya devam ediyor.

Fırlatma işleminin ilk aşaması sorunsuz gerçekleşti ve kapsülden ayrılan roket yeniden kullanılmak üzere dünyaya döndü. Kapsül ise Mars'a doğru yol almaya devam ediyor.Uzaya gönderilen roketteki spor araba Mars'ın yörüngesine yerleştirilecek. Aracın müzik setinde ise David Bowie'nin "Space Oddity" şarkısı çaldı.

Elon Musk gazetecilere açıklamasında "Araba dünyadan 400 milyon kilometre uzağa gidecek ve saniyede 11 kilometre yapıyor olacak. Yörüngede bir kaç yüz milyon hatta milyarca yıl kalacağını tahmin ediyoruz" dedi.

Amerika Birleşik Devletleri yerel saatiyle öğlen 15:45'de, Türkiye saatiyle 23:45 de gerçekleşen Falcon Heavy roketinin yük ile birlikte gerçekleştirdiği ilk yörünge uçuşu başarıyla gerçekleşti. ABD'nin Florida eyaletinde bulunan Kennedy Uzay Üssü'nde gerçekleşen kalkış, adeta uzay teknolojilerinde birçok ilkin bir arada gerçekleştiği bir an oldu.

Önce başarılı bir şekilde Dünya'nın atmosferinden çıkan araç, iki yan iticisinden (ki bunlar da Falcon 9 roketleri) başarıyla ayrıldı. Daha sonra ana iticisinden de ayrıldıktan sonra başarılı bir şekilde yük bölmesini Dünya'nın etrafında oval bir yörüngeyle bırakmayı başaran Space X ekibi, Elon Musk'ın çılgın fikrini de gerçekleştirmiş oldu.

Falcon Heavy nedir?

Falcon Heavy (FH), daha önceki adıyla Falcon 9 Heavy, SpaceX tarafından tasarlanmış ve üretilmiş bir Ağır yük fırlatma aracıdır. Falcon Heavy, Falcon 9 v1.1 fırlatma aracının bir uyarlamasıdır ve Falcon 9 roket çekirdeğinin yanı sıra, Falcon 9 ilk aşamasından türetilmiş olan, fazladan iki adet sonradan eklenen roketten oluşmaktadır.Bu yapılandırma Alçak Dünya yörüngesine çıkarılabilen görev yükü miktarını yaklaşık 54 tona yükseltecektir, bununla karşılaştırılacak olursa Falcon 9 v1.1 aracı 13 ton'a kadar görev yükünü ADY'ye çıkarabilmektedir.

Falcon Heavy neden önemli?

​Ağır yük roketleri uzaya çok sayıda uydu fırlatarak birim fırlatma maliyetlerini düşürüyor. Ayrıca Falcon Heavy’yi oluşturan üç yeniden kullanılabilir Falcon 9 roketi de maliyetleri azaltacak. Falcon Heavy aynı zamanda Mars’a uzay aracı gönderebilen en güçlü roket.

54 ton ağırlığında olan bu canavar, SpaceX şirketinin en büyük rakibi olan ULA’in Delta IV Heavy roketine göre iki kattan daha fazla yük taşıyabiliyor. Hem de üretim maliyeti üçte bir olduğu halde.Falcon Heavy özel bir tek parça roket değil. SpaceX maliyetleri azaltmak için üç Falcon 9 roketini birbirine bağladı. Nitekim roketin üst kısmındaki soğutma borularını görebiliyorsunuz. Yine de bu fırlatma sırasında kaza riskini artıran kompleks bir çözüm. Bu sebeple Elon Musk da özetle, “Falcon Heavy’den tek beklentim yerden iyice yükseldikten sonra patlaması. Bari fırlatma pistine ve kulesine zarar vermesin de NASA’ya tazminat ödemeyelim” dedi. Elbette Falcon Heavy’nin test uçuşları sürdükçe hatalar ve riskler azalacak.

Bununla birlikte SpaceX’in tek parça halinde fırlatılacak daha ucuz ve güçlü bir süper roket üzerinde çalıştığını da belirtelim. Big Fucking Rocket resmi adını kazandığında Mars’a 40 insan gönderebilecek ve yörünge altı hipersonik uçuşla İstanbul’dan New York’a 50 dakikada yolcu taşıyacak.Falcon Heavy roketi aslında üç adet Falcon 9 roketinden oluşuyor ve toplamda 27 Merlin motoru kullanıyor. Bu bağlamda merkez roket, Tesla Roadster elektrikli spor otomobili tamamlaması 1 milyar yıl sürecek olan uzun bir Mars yörüngesine oturtacak.

Merkez rokete bağlı olarak “booster” işlevini gören iki Falcon 9 roketi de Falcon Heavy’nin Tesla Roadster’ı yörüngeye taşıması için gereken ek itiş gücünü sağlayacak. Fırlatma sırasında otomobilin müzik setinde Dawid Bowie’nin ünlü Space Oddity şarkısı çalacak.

Kalkış anında 2700 tondan fazla itiş gücü sağlayan Falcon Heavy, tam güçle çalışırken 18 adet Boing 747 yolcu uçağı kadar itiş üretecek. Bu sebeple de sektörde kullanımda olan diğer roketlerden iki kat güçlü olacak (yük kapasitesi açısından sadece Ay’a insan taşıyan Saturn V roketinin gerisinde kalacak).

Falcon Heavy tarihçesi nedir?

Washington şehrinde ABD Ulusal Basın Kulübünde 5 Nisan 2011 tarihinde gerçekleştirilen basın toplantısında, Elon Musk şöyle söylemiştir : “Apollo Projesi'nden sonra kullanımı bırakılan Saturn V ay roketi hariç olmak üzere, tarihteki herhangi bir uzay aracına göre, Falcon Heavy yörüngeye veya kaçış hızına daha fazla görev yükü çıkaracaktır. Bu hem hükümetin gerçekleştirdiği hem de ticari uzay programları için yeni imkanlar sunacaktır.”

SpaceX'in daha önce yaptığı duyuruya göre, Falcon Heavy ispat roketi, şirketin ABD'nin batı kıyısında bulunan fırlatma noktası olan Vandenberg Hava Kuvvetleri Üssüne 2012'nin sonundan önce gelmiş olacaktı. 2013 içerisinde de uçuş planlanıyordu. Vandenberg üssünden yapılan ilk fırlatmalardan sonra, Cape Canaveral doğu kıyısı fırlatma tesisinden ilk uçuşun 2013 sonları ya da 2014 içerisinde gerçekleşmesi öngörülmüştü. 2012 sonunda, şirket ilk uçuş tarihini 2013 olarak güncelledi. Aslında, doğu kıyısındaki Cape Canaveral fırlatma tesisindeki ilk fırlatma 2013 için planlanmıştı.

Yeni fırlatma aracının Nisan 2011 tarihinde verilen özellikleri, ADY'ye 53 bin kg (117 bin lb) ağırlığa kadar görev yükü, YİTY'ye ise 12 bin kg (26 bin lb) ağırlığa kadar görev yükü taşıyabileceğini gösterirken, 2011'de daha sonraki raporlar alçak Dünya yörüngesinin ötesinde daha yüksek görev-yükleri bildirmişti,buna yer-sabit aktarma yörüngesine 9 bin kg (42 bin lb) görev yükü, Ay yörüngesine (16 bin kg (35bin lb) görev yükü, ve Mars yörüngesine 14 bin kg (31 bin lb) görev yükü de dahildir. 2013 sonunda, SpaceX Falcon Heavy için öngördüğü YİTY'ye çıkarılacak görev yükünü 21200 kg (46700 lb) miktarına çıkarmıştır.

Falcon Heavy, NASA'nın "insanlı uzay-uçuşu gözden geçirme ekibi"nin kullandığı sınıflandırma sistemine göre "süper ağır-yük" fırlatma sistemleri aralığına denk gelir. SpaceX, Falcon Heavy aracının,Saturn V (1967–1973) aracından beri kullanılan herhangi bir uzay aracına göre, yörüngeye daha fazla kullanılabilir görev yükü çıkacağını belirtmiştir.

2015 Nisan ayında, SpaceX şirketi ABD Hava Kuvvetlerine 14 Nisan tarihli güncellenmiş bir niyet mektubu göndererek, Falcon Heavy roketinin ulusal güvenlik uydularını fırlatabilmesi için uygunluk alması sürecini özetlemiştir. Süreç içerisinde Falcon Heavy aracının gerçekleştirmesi gereken, art arda iki başarılı uçuş içeren toplamda üç adet başarılı uçuş bulunmaktaydı, ve Falcon Heavy aracının 2017 sonuna kadar ulusal güvenlik görev-yüklerini uçurmaya hazır hale geleceği belirtilmişti.

Falcon Heavy tasarımı nasıl?

Falcon Heavy yapılandırması, genel bir Falcon 9 aracı ile birlikte "eklenmiş" sıvı-yakıtlı hızlandırıcı görevi gören iki adet fazladan Falcon 9 ilk aşaması içermektedir, bu yapılandırma kavramsal olarak, EHFA türündeki Delta IV Heavy fırlatıcısına ve Atlas V HLV ve Rus yapımı Angara roketleri için yapılan tekliflerdeki tasarımlarla benzerdir. Falcon Heavy, ADY'ye 53 bin kg (117 bin lb) ağırlığında görev yükü çıkarabildiği için şu anda kullanımda olan diğer tüm roketlerden bu konuda daha iyidir. Roket şu anda geçerli olan "insalı uçuş" gereksinimlerini karşılamak ya da bunları aşmak üzere tasarlanmıştır. Yapısal güvenlik değer aralıkları uçuş yükünün %40 üzerindedir, bu da diğer roketlerin %25'lik değer aralıklarına göre daha yüksektir.

Falcon Heavy'nin tasarımında görev yükü miktarı, yetenekleri, ve toplam itki miktarı; Amerikanın Ay'a iniş için kullanmayı planladığı 'Dünya yörüngesinde buluşma' (Earth Orbit Rendezvous) yaklaşımı için üzerinde çalışılmış olan Saturn C-3 fırlatma aracı tasarımının (1960) değerlerine denktir.

Elon Musk Kimdir?

Elon Musk 1971 senesinde Güney Afrika Cumhuriyeti’nin başkenti Pretoria’da doğdu. Kendi imkanlarıyla yazılım dillerini öğrenen Musk, henüz 12 yaşındayken yazmış olduğu bir bilgisayar oyununu (Blastar) $500'e satarak ilk ticari başarısını sağlamış oldu.

Orta öğrenimini Bryanston High School’da tamamladıktan sonra Pretoria Boys High School’a başladı ve buradan mezun oldu. Üniversite eğitimi için önce Kanada'ya taşındı ve 1992 senesinde Queen’s University’de iki yıl eğitim aldı. Buradaki eğitiminden sonra University of Pennsylvania’da işletme ve fizik okumak için Kanada’dan ayrılıp Amerika'ya geçiş yaptı.

The Wharton School of the University of Pennsylvania’da Ekonomi alanında lisans diplomasının yanı sıra University of Pennsylvania, School of Arts and Sciences’dan da, Fizik alanında yan dal diploması aldı.Doktora yapmak için Silikon Vadisi bölgesine taşındıysa da doktorasını yarıda bırakarak, insanlığın çözülmesi gerektiği sorunları olduğunu düşündüğü üç konu üzerine yoğunlaşmaya başladı; Temiz hava, İnternet ve Uzay.

Bu üç konu üzerine yoğunlaşmak isteyen Musk, 95 senesinde yüksek lisansını bırakarak kardeşi ile birlikte yeni organizasyonlar için bir çevrimiçi içerik yayınlama yazılımı olan Zip2 projesine başlamak istiyordu.

1999 senesinde ise, Compaq’ın AltaVista birimi Zip2’yu 307 milyon dolar nakit ve 34 milyon dolarlık hisse senedi vererek satın aldı. Aynı sene Musk, çevrimiçi ödeme sistemleri ve finans altyapısı X.com’u kurdu. Ertesi sene X.com ile aynı büyüklükte bir açık arttırma sistemi olan Confinity’yi bünyesine kattı ve PayPal’ı oluşturdu.2002 senesinin Ekim ayında ise PayPal, eBay tarafından 1,5 milyar dolarlık hisse senedi karşılığında satın alındı.

Elon Musk, 2002'nin Haziran ayında Uzay Araştırma Teknolojisi üreteeceği SpaceX'i (Space Exploration Technologies’) kurdu. SpaceX, roket teknolojisinin durumunu ilerletmeye odaklanmış roket teknolojilerine yönelik fırlatma araçları üreten bir şirkettir. Bu şirketin ilk fırlatma araçları, Falcon 1 ve Falcon 9; ilk uzay aracının adı ise Dragon’dur.

Elon Musk, insanlığın bilincini korumak için olmasa bile, genişletmek için uzayın keşfedilmesinin gerekli olduğuna inanmaktadır. Ona göre çok gezegenli hayat insan ırkının hayatta kalmasını tehdit eden şeylere karşı bir önlem olabilir.

”Er ya da geç hayatı mavi-yeşil topun ötesine genişletmek zorunda kalacağız ya da soyumuz tükenecek.” Ayrıca SpaceX, Uluslararası Uzay İstasyonu’na (International Space Station) bir araç gönderen ve yanaştıran ilk ticari şirket olarak tarihe adını yazdırmıştır.

TESLA

2003 senesinde Martin Eberhard ve Marc Tarpenning adlı mühendislerin oluşturduğu küçük bir ekiple San Carlos’da faliyetlerine başlayan Tesla Motors, 2004 senesinde Musk'ı projeye dahil etti. İlerleyen zamanlarda bilişim, elektronik ve otomotiv sektöründen mühendislerle kadrosunu daha da genişleten şirket, 2014 senesinde şirket hisslerini halka da açarak elektrik motorlarının gelişmesini sağlamıştır. Şirketin ürettiği ilk otomobil Tesla Roadster, 31 ülkede yaklaşık 2500 adet satış yapmıştır. Ayrıca Elon Musk'ın en büyük hissedarı olduğu SolarCity, Amerika'nın en büyük güneş enerjisi sistemi sağlayıcısıdır.

Iron Man filminin yönetmeni Jon Favreau, verdiği bir röportajda filmin baş kahramanı Tony Stark karakterinin oluşumunda Elon Musk’tan ilham aldıklarını açıkladı. Daha sonra Iron Man serisinin ikinci filminde SpaceX fabrikası filmde mekan olarak kullanıldı. Tesla’nın CEO’su Elon Musk, yaptığı açıklamada şirketin marka değerlerinin olması gerekenden yüksek olduğunu ifade etti. Ayrıca araba üretmenin hiç karlı bir iş olmadığının da altını çizdi.

The Guardian gazetesi ile röportaj yapan Musk, 300 dolar olan hisse fiyatlarının yüksek olduğunu belirterek "Bence market değerimiz hak ettiğimizden yüksek." ifadelerini kullandı.Ayrıca bir araba fabrikası açmanın para kazanmak için iyi bir yol olmadığını belirten Musk, "Tabi belki de roket üretmek daha kötü bir yoldur." şeklinde konuşmasına eklemede bulundu.