Orta Doğu ve Suudi Arabistan'da yaşanan gelişmeler

Orta Doğu'da son günlerde yaşananlar tüm dünyanın gündeminde. Lübnan'da Başbakan Hariri'nin istifa etmesiyle başlayan olaylar, Yemen'in Suudi Arabistan'a füze saldırısında bulunmasıyla devam ederken, Suudi Arabistan'da yolsuzluk operasyonu ve bir prensin helikopterinin düşmesiyle devam etti.

İşte Suudi Arabistan başta olmak üzere Orta Doğu'da yaşananlar:

LÜBNAN BAŞBAKANI İSTİFA ETTİ

İlk olarak, 4 Kasım'da Lübnan Başbakanı Saad el Hariri yaptığı televizyon konuşmasıyla istifa ettiğini duyurdu. Hariri, istifa konuşmasında, Tahran yönetimini Arap devletlerinin ilişkilerine müdahale etmekle eleştirdi ve hayatına yönelik bir komplo kurulduğunu hissettiğini söyledi.

İSRAİL, İRAN VE SUUDİ ARAİSTAN'DAN LÜBNAN AÇIKLAMASI

Lübnan Başbakanı Hariri'nin istifasının ardından İsrail, İran ve Suudi Arabistan'dan art arda açıklamalar geldi.

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, "Lübnan Başbakanı Saad Hariri’nin istifası ve dikkati çektiği noktalar, uluslararası camiaya Suriye'yi ikinci bir Lübnan’a çevirmeye çalışan İran’ın saldırılarına karşı gerekli önlemleri alması için bir çağrı niteliğindedir" görüşünü paylaştı.

İran Dışişleri Bakanı Müsteşarı Hüseyin Şeyhulislam, istifanın arkasında ABD Başkanı Donald Trump ile Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın bulunduğunu belirterek, "İstifa, Hizbullah'la yüzleşmek için alınmış açık bir Suudi Arabistan kararıdır. Lübnan halkının onuruna saygı duyuyorsa ve onu korumak istiyorsa Hariri'nin istifasını Lübnan'dan yapmasını temenni ediyoruz, başka bir ülkeden değil" dedi.

Suudi Arabistan Körfez-Arap İşleri Devlet Bakanı Samir Sebhan ise Hariri'yi, istifasını sunması konusunda teşvik etmediğini belirtti.

Lübnan ordusu ise Hariri'nin istifa gerekçesi olarak sunduğu suikast iddialarını reddetti. Ordudan yapılan açıklamada "Yürütülen soruşturmalar ve eldeki bilgiler gösteriyor ki ülkede suikast hazırlığı yapılmamaktadır" ifadesi yer aldı.

YEMEN'DEN SUUDİ ARABİSTAN'A SALDIRI

Öte yandan aynı gün (4 Kasım) Yemen'den Suudi Arabistan'ın Başkenti Riyad'a, yönelik balistik füze saldırısı gerçekleştirildi. Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'ın kuzeydoğusuna Yemen'den atılan balistik füze, hava savunma sistemlerince etkisiz hale getirildi.

Bu saldırının hemen sonrasında ise Suudi Ulusal Muhafızları Bakanı Prens Miteb bin Abdullah ve Donanma Komutanı Amiral Abdullah bin Sultan bin Muhammed Al-Sultan'ın görevden alındığı bildirildi.

SUUDİ ARABİSTAN VE İRAN AÇIKLAMASI

Füze saldırısı nedeniyle Suudi Arabistan, İran'ı suçladı ve bunun bir 'savaş eylemi' olarak kabul edilebileceğini söyledi. İran ise bu açıklamanın 'provakatif' olduğunu belirten bir açıklama yayınladı.

SUUDİ ARABİSTAN'DA YOLSUZLUK OPERASYONU

Lübnan Başbakanı Hariri'nin istifası ve Yemen'in Suudi Arabistan'a saldırmasının ardından 5 Kasım'da Suudi hükümeti bir yolsuzluk operasyonu gerçekleştirildi.

Suudi Arabistan'da Savunma Bakanı ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman başkanlığında kurulan Yolsuzluk ile Mücadele Komisyonu'nun kararıyla, aralarında 11 prens, 4 bakan ve çok sayıda eski bakanın da bulunduğu çok sayıda kişi tutuklandı.

Ülkede rüşvet ve yolsuzlukların engellenmesi için komisyon kurulmasını kararlaştıran Kral Selman bin Abdulaziz'in ciddi yaptırım kararları aldığı kaydedildi.

Kraliyet kararnamesiyle gece kurulduğu ilan edilen Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu, tutuklama, malvarlığına el koyma ve gerekli diğer işlemleri yapmak ile yetkilendirilmiş, başkanlığına da Kral Selman'ın oğlu Veliaht Prens Muhammed bin Selman getirilmişti.

MALİYE BAKANLIĞI AÇIKLAMASI

Suudi Maliye Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, alınan son tutuklama kararları, "Hukukun üstünlüğünü artırarak, Suudi Arabistan'ın yatırım ortamını korudu" ifadeleri kullanıldı.

OPERASYONDA KİMLER GÖZALTINA ALINDI?

Suudi Arabistan medyası ve uluslararası haber ajanslarında, gözaltına alınanlar arasında 11 prens, dört bakan ve onlarca eski bakanın bulunduğu aktarıldı.

Gözaltına alınanların tamamı açıklanmazken, haber kuruluşlarının gözaltına alındığını bildirdiği bazı isimler şu şekilde belirtildi:

Eski maliye bakanı, Aramco petrol şirketi yönetim kurulu üyesi İbrahim el-Assaf

Ekonomi Bakanı Adel Fakieh

Eski Riyad Valisi Presn Türki bin Abdullah

Kraliyet Mahkemesi eski başkanı Halid el-Tuvaiciti

Binladin inşaat şirketi başkanı Bakr bin Ladin

PRENS TALAL DA TUTUKLANDI

Ülkenin önde gelen işadamlarından biri olarak bilinen, dünyanın en zengin insanları arasında yer alan Prens El Velid bin Talal de gözaltına alınanlar arasında yer alıyor.

Forbes dergisine göre Prens El Velid bin Talal, 17 milyar dolarlık bir servetin sahibi. İşadamının sahibi olduğu Kingdom Holding ülkenin en büyük yatırım şirketlerinden.

Talal'ın sosyal paylaşım sitesi Twitter'ın da ikinci büyük ortağı olduğu belirtiliyor.Şirketin Twitter, Apple, Citigroup, Four Seasons otelleri zinciri ile Rupert Murdoch'ın sahibi olduğu News Corp'ta hisseleri bulunuyor.

Suudi Arabistan kraliyet ailesine mensup Prens El Velid Bin Tallal Bin Abdülaziz El Suud ve ailesi geçtiğimiz Ağustos ayında Bodrum'a gelmişti. Talal, tatil boyunca yaklaşık 2.5 milyon lira harcamış ve buradan aldığı eşyalar, 2 nakliyat kamyonu ile taşınmıştı.

'BU DAHA BİRİNCİ DALGA'

Suudi Arabistan’da Başsavcılık, yolsuzluk soruşturması kapsamındaki gözaltıların henüz birinci dalgayı oluşturduğunu açıkladı. İlk dalganın şüphelilerin kaçma ihtimali nedeniyle gizli tutulduğu da ifade edildi.

Başsavcı Şeyh Saud El Muceb, gözaltına alınanların sorgularından "çok sayıda kanıt" elde ettiklerini de söyledi.

5 YILDIZLI OTELDE GÖZALTI İDDİASI

Cumartesi akşamı Yemen’deki İran destekli Husilerin Riyad’a balistik füze atmasının ardından başlatılan operasyonda, Suudi Arabistan’da 11 prens ve aralarında iş insanları ve resmi yetkililerin olduğu 38 kişi gözaltına alınmıştı. Gözaltındaki kişilerin, Riyad’daki 5 yıldızlı otellerde tutulduğu tahmin ediliyor.

GÖZALTINA ALINANLARIN HESAPLARI DONDURULDU

Suudi Arabistan, gözaltına alınanların banka hesaplarını dondurma kararı aldı. Telekomünikasyon ve İletişim Teknolojileri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, şüphelilerin banka hesaplarının dondurulmasının yanı sıra bu kişilerin tüm varlıklarının devlet mülkü olarak kaydedileceği aktarıldı.

'ILIMLI İSLAM' AÇIKLAMASI

Tüm bu yaşananlar, Savunma Bakanı ve Yolsuzluk ile Mücadele Komisyonu Başkanı Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın 24 Ekim tarihinde yaptığı 'ılımlı islam' açıklamasının ardından geldi. Başkent Riyad'da yapılan bir ekonomi konferansındaki panelde konuşan Prens Selman, "Önceden olduğumuz hale dönüyoruz. Tüm dinlere ve Dünya'ya açık olan ılımlı bir İslam ülkesine" demişti.

PRENSİN HELİKOPTERİ DÜŞTÜ

5 Kasım'ı 6 Kasım'a bağlayan gece ise Suudi Arabistan'da içinde prens Mansur ve 8 üst düzey yetkilinin bulunduğu helikopter düştü. Düşen helikopterden kurtulan olmadı.

Helikopterde Prens Mansur’un Emir vekili Selman el-Cerişi, Emirlik Genel Sekreteri Salih bin Abdullah el-Kadi, Asir Bölge Tarım Bölümü Başkanı Fehd el-Fertiş, Asir Bölgesi Polis Müdürü Binbaşı Salih bin Süleyman el-Kerzai de bulunuyordu.

İÇİŞLERİ'NDEN AÇIKLAMA

İçişleri Bakanlığı Güvenlik Sözcüsü Tümgeneral Mansur Et-Turki, yaptığı açıklamada, düşen helikopterin Asir bölge emiri yardımcısı ve heyetini taşıdığı, helikopterin enkazına ulaşıldığını belirtti.

Asir bölgesi emiri yardımcısının heyeti ile birlikte rutin programlarını takip etmek üzere Ebha kentinin batısında bulunan sahil şeridini ziyaret ettiği, akşam saatlerinde dönüş yolunda helikopter ile iletişimin kesildiğini ifade etti.

Bugün de tüm bu yaşananlara ilişkin yeni gelişmeler yaşandı.

HARİRİ İLE SELMAN GÖRÜŞTÜ

Öncelikle Suudi Arabistan Kralı Selman’ın istifa eden Lübnan Başbakanı Hariri ile bir araya geldiği açıklandı.

Böylece Lübnan'ın istifa eden Başbakanı Hariri, son bir haftada ikinci defa Suudi Arabistan'a ziyarette bulundu.

SUUDİ ARABİSTAN YEMEN'E ULAŞIMI KAPATTI

Suudi Arabistan, başkent Riyad'da bulunan Kral Halid Havaalanı'nın yakınlarına düşen füzelerin ardından Yemen'e hava, kara ve deniz ulaşımını kapattı.

Suudi Arabistan'ın devlet haber ajansı SPA'da yayınlanan açıklamada, Yemen'e ulaşımın İran'dan ülkeye gelen silah akışını durdurmak için kapatıldığı belirtildi.

Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyondan yapılan açıklamada, yardım çalışanlarının ve insani yardımların ülkeye girişine izin verileceği duyuruldu.

SUUDİ ARABİSTAN-İRAN KARŞI KARŞIYA

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adil el-Cubeyr, İran'ın müdahalesinin komşu ülkelerin güvenliğine ve global güvenliğe zarar verdiğini belirterek, Suudi Arabistan uygun zamanda ve herhangi bir şekilde İran'ın hareketlerine cevap verme hakkını saklı tuttuğunu söyledi.

Daha önce füze saldırısı nedeniyle Suudi Arabistan, İran'ı suçlamış ve bunun bir 'savaş eylemi' olarak kabul edilebileceğini söylemişti. İran ise bu açıklamanın 'provakatif' olduğunu belirten bir açıklama yayınlamıştı.

SUUDİ ARABİSTAN'DA YENİ ATAMALAR

Son olarak, akşam saatlerinde ajanslara gelen bilgiye göre yolsuzluk operasyonunun ardından Suudi Arabistan'da yeni atamalar gerçekleşti. Görevden alınan bakanlar yerine yenileri atandı.

Yeni Kraliyet Muhafızları lideri Prens Khalid bin Ayyaf Mukrin olurken, Muhammed el Tuvaiji yeni Ekonomi ve Planlama Bakanı olarak atandı.

4 yıldır Kraliyet Muhafızları Bakanı olan Prens Mutab bin Abdullah ve Nisan’dan bu yana ekonomi bakanlığı yapan Adil Fakih, Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın başında olduğu ‘yolsuzluk soruşturması’nda gözaltına alınanlar arasındaydı. Prens Mutab bin Abdullah, tahta aday isimler arasında görülüyordu.

600 BANKA HESABI DONDURULDU

Yolsuzluk operasyonu kapsamında bin 600 banka hesabı donduruldu

Suudi Arabistan Para Ajansı, başsavcılığın talimatıyla yolsuzluk gerekçesiyle gözaltına alınanlara ait bin 600'den fazla banka hesabının dondurulduğunu açıkladı

 800 MİLYAR DOLAR'LIK HESAP DONDURULDU

Suudi Arabistan’da başlayan yolsuzluk operasyonlarında 800 milyar dolarlık 1700 hesap donduruldu

Bakanlar, kraliyet ailesi, generallere yönelik operasyonlarda toplamda 800 milyar dolarlık hesaplar donduruldu. 2009’daki Cidde su baskınları ve 2012’deki MERS virüsü salgınına ilişkin soruşturma kapsamında başlatılan yolsuzluk operasyonunda, dün yeni tutuklamalar yapıldı.

Veliaht Prens Muhammed bin Selman başkanlığındaki komisyonun emriyle tutuklanan veya görevden uzaklaştırılanlara ait banka hesaplarına da el konuluyor. Reuters Haber Ajansı, el konulan hesapların sayısının 1700’e ulaştığını duyurdu.  Amerikan Wall Street Journal Gazetesi’ne göre ise el konulan hesaplardaki varlıkların toplamı 800 milyar doları (3.1 trilyon TL) buluyor.

LÜBNAN'DA BULUNAN VATANDAŞLARIN ÜLKEYİ TERK ETMELERİ İSTENDİ

Suudi Arabistan'da Kral Selman, yayınladığı kararnameyle 56 hakim atadı veya terfi ettirdi.

İçlerinde prensler, bakanlar, eski bakanlar ve işadamlarının da bulunduğu onlarca kişinin gözaltına alındığı yolsuzluk operasyonlarıyla çalkalanan ülkede şimdi de yeni hakimler konuşuluyor.

26 TERFİ, 30 YENİ ATAMA

Suudi Arabistan'ın resmi haber ajansı SPA'da yer alan haberde, 26 hakim terfi ettirilirken, 30 yeni hakimin de Kral Selman tarafından yayınlanan kararnameyle göreve başlamasına karar verildi.

208 KİŞİ İFADEYE ÇAĞRILDI

Suudi Arabistan Başsavcısı şimdiye kadar 208 kişinin yolsuzluk soruşturması kapsamında gözaltına alındığını duyurdu.

Soruşturma kapsamında tespit edilen yolsuzluk miktarının 100 milyar dolar olduğu açıklandı. Savcılık ticari hesapların soruşturmadan etkilenmeyeceğini yalnızca kişisel hesapların dondurulduğunu duyurdu.

Açıklamada, gözaltındaki kişilerin kimliklerine ilişkin bir bilgi paylaşılmayacağı ifade edildi.

Öte yandan Suudi Arabistan, Lübnan'daki vatandaşların ülkeyi terk etmesini istedi