Trigeminal nevralji (delirten hastalık, intihar hastalığı) ne demek?
Türk Sanat Müziği sanatçısı Umut Akyürek'e "intihar hastalığı" ve ya "delirten hastalık" olarak bilinen trigeminal nevralji hastalığı koyulduktan sonra bu hastalık merak edilmeye başladı.
Halk arasında delirten hastalık ve ya intihar hastalığı olarak bilinen trigeminal nevralji hastalığına ünlü ses sanatçısı Umut Akyürek yakalandı. Yaşam kalitesini oldukça kötü etkileyen trigeminal nevralji hastalığı ne demek, tedavisi var mı? Tüm merak ettikleriniz haberimizde.
Trigeminal nevralji hastalığı halk arasında intihar hastalığı ve delirten hastalık olarak biliniyor. Tek ya da çift taraflı trigeminal nevralji sensitif dallarının tutulumuyla karakterize edilen, “intihar hastalığı” olarakta bilinen bir nevropatik hastalıktır. Bu hastalık hastanın yüzünde göz, kulak, dudaklar, burun, kafa derisi, dişler, çene ve alın gibi bölgelerde şiddetli ağrılara neden oluyor. Trigeminal nevralji hastalığını teşhisi oldukça zor ve belirtilerinin başka bir hastalık ile karıştırılma ihtimali çok yüksek. Bu hastalığın toplumda girlme sıklığı azımsanacak kadar da az olmadığı tahmin ediliyor. Geçmişten bugüne hastalığın tedavisi göz önüne alındığında her hastalıkta olduğu gibi trigeminal nevralji hastalığında da erken teşhis önemli. Bu hastalık erken teşhis edildiğinde hastanın ağrılarını en aza indirmek daha mümkün hale geliyor. Trigeminal nevralji hastalığında en yaygın şikayet diş kaynaklı ağrıların olması. Bu hastalık dişlerde ağrıya neden olduğunda diş ya da diş etlerinde kanal tedavisi yapılıyor hatta dişler çekilebiliyor. Dişlere yanlış tedavi uygulanmaması açısından tedavi olunacak doktorun trigeminal nevralji hastalığı hakkında bilgi sahibi olması gerekir.
TRİGEMİNAL NEVRALJİ(ANİ YÜZ AĞRISI) NEDİR?
Halk arasında 'delirten hastalık' diye bilinen 'trigeminal nevralji', yüz bölgesini tutan bir nöropatik ağrı türüdür ve 'tic douloureux' diye de adlandırılır. Çeşitli çalışmalarda, trigeminal nevralji görülme sıklığının 100.000’de 5 ile 25 arasında olduğu bildirilmiştir. Kadınlarda 1.7-2.2 kat daha sık olduğu bilinmektedir. Ağrının genellikle yüzün alt ve üst çene bölümünde görüldüğü ve daha çok 50 yaş üzerinde görülen hastalık çocuklarda bile görülebiliyor. İki tip trigeminal nevralji rahatsızlığı vardır;
Tip 1 Trigeminal Nevralji
N.Trigeminus’un santral veya periferik herhangi bir yerinde teşhis olunamayan bir uyarandan dolayı ortaya çıkan ağrılardır. Uyaranın bulunmaması tipik TN’nin karakteristik özelliğidir. Bazı vakalarda şüphelenilen bir uyaran ortadan kaldırılsa dahi bu tip nevraljinin devam ettiği görülür.
Trigeminal nevralji hastalığının belirtileri neler?
1.Paroksismal ataklar halinde yüzün ön bölgesinde birkaç saniyeden 2 dakikaya kadar süren ağrı,
Aşağıdaki özelliklerin en az dört tanesi bulunmalıdır:
a) Ağrı, trigeminal sinirin bir veya daha fazla dalında dağılır
b) Ani, yoğun, keskin, bıçaklama, yüzeysel veya yanan tipte ağrı c) Şiddetli ağrı d) Konuşma, yemek yeme, yüz yıkama veya diş fırçalama gibi günlük aktiviteler sırasında ağrı ya da tetik noktası varlığı e) Ağrı atakları arasındaki semptomsuz dönemler
2.Nörolojik kayıp bulunmaması
3.Hastalara özgü tarzda kalıplaşmış ağrı atakları
4.Hasta öyküsünde ve fizik muayenesinde yüz ağrısının diğer etkenlerinin bulunmaması ve gerekirse araştırılarak elenmesi
Tip 2 Trigeminal Nevralji
Tip 2 Trigeminal nevralji Atipik TN genellikle tümör, multipl skleroz veya nörovasküler kompresyon gibi nedenden kaynaklanmaktadır. Tahmin edilen sebepleri trigeminal sinirin enflamasyonu, demiyelinizasyonu ve duyarlılaşmasıdır. Dental işlemler, enfeksiyon, demiyelinize hastalıklar sebebiyle de oluşabilir. Atipik TN ağır, ağrılı, keskin ve yanıcı bir nevralji çeşidi olarak tarif edilebilir. Hastaların çoğunlukla krizler şeklinde gelmeyip yaşamının %50’lik döneminde migren benzeri ağrısı vardır ayrıca tip 1 deki şoklar ve saplanma tarzındaki ağrılar da görülebilir. Ağrılar herhangi bir neden olmadan ortaya çıkabildiği gibi heyecan, yorgunluk, çiğneme gibi bazı durumlarda kötüleşebilir. Tip 1’e oranla nadir görülmesi ve semptomlarının diğer hastalıklara benzemesi nedeniyle, teşhisi oldukça zordur. Semptomlar sıklıkla migren ağrıları, TME problemleri, kas-iskeletsel ağrılar ve hipokondriazis ile karışabilir. Bu tip “The International Headache Society” tarafından son hali kesinleşmemiş “ICHD-3 Beta Version” sınıflamasında “Klasik trigeminal nevralji ve buna eşlik eden kalıcı yüz ağrısı“ olarak sınıflandırılmıştır.
TRİGEMİNAL NEVRALJİ NEDEN OLUR?
Bir damarın beyin sapından trigeminal sinirin çıktığı yerdeki teması nedeni ile olduğuna inanılır. Damarın her nabızda sinire vurması ile hastalığın ortaya çıktığı düşünülür. Bir diğer inanış ise beyin sapında duyu sinirinde olan beyin sapı bağlantısında anomalilik olduğudur. Sinire bası yapan tümör veya kitlelerin de bunu yapabileceği de düşünülür.
TRİGEMİNAL NEVRALJİ TEDAVİSİ NEDİR?
Trigeminal nevralji tedavisinde genel olarak epilepsi hastalığında kullanılan ilaçlar kullanılır. Kullanılan ilaçlar etki etmezse cerrahi müdahale edilebiliyor. Trigeminal nevralji hastalığında en sık kullanılan cerrahi yöntem mikrocerrahi işlem uygulayarak damarın yaptığı bası ortadan kaldırılır.