Yüksek lisans nasıl yapılır? Tezli ve tezsiz yüksek lisans nedir? 2018 yüksek lisans başvuru

Üniversitede öğretim görevlisi olmak isteyenlerin ya da özel sektörde kariyerini bir üst basamağa taşımak isteyenlerin tercih ettiği yüksek lisans eğitimini sizler için mercek altına aldık ve detaylandırdık. Peki ya yüksek lisans nasıl yapılır? Tezli ve tezsiz yüksek lisans nedir? 2018 yüksek lisans başvuru tarihleri ne zaman?

Yüksek Lisans nedir?

Yüksek lisans; Lisans eğitimi ardından bir eğitim türüdür. Birçok kişi Master kelimesinin farklı bir eğitim için kullanıldığını düşünse de yüksek lisans eğitimi ile aynı anlamlara gelmektedir. Yüksek lisans; en çok tercih edilen hali ile genel olarak iki bölüme ayrılır, tezli yüksek lisans ve tezsiz yüksek lisans. Bunlara ek olarak; uzaktan yüksek lisans programı ve 2. Öğretim yüksek lisans programı, MBA vardır.

Kişiler tezli yüksek lisans yapmak istiyorsa mutlaka; ALES denen sınava girmeli ve istenen puanı almalıdır. ALES’ten ne kadar puan almanız gerektiğini, okumak istediğiniz yüksek lisans programının katılım şartları belirleyecektir. Tezsiz yüksek lisans yapacaksanız ALES’e girmeniz gerekmemektedir. Başvuru şartlarını yerine getirmeniz halinde yüksek lisansa başlamanız mümkündür.

Tezli yüksek lisans nedir?

Bu programda amaç öğrencinin herhangi bir konuda kendine verilen bilimsel araştırmalar sayesinde bilgiye ulaşması ve ulaştığı bilgiyi değerlendirerek yorumlayabilmesini sağlamaktır. Tezli yüksek lisans özellikle akademisyen olmak isteyenler için önemli bir adımdır, akademisyen olmak isteyen bireyler mutlaka bu yolu denemelidirler. Tezli yüksek lisans eğitim süresi 1 yıl dersler ve 1 yıl da tez hazırlama senesi olmak üzere toplam 2 senedir. Farklı bir alandan geliyorsanız 1 yıl da bilimsel hazırlık senesi okumanız gerekebilir. Bu durumda tezli yüksek lisans eğitim süresi 3 yılı bulmaktadır. Tezsiz yüksek lisans eğitimi ise 1 yıl sürmektedir. Tezli yüksek lisans programlarında büyük oranda devam zorunluluğu vardır. Öğretim görevlileri öğrencilerin derslere önemli bir mazeretleri olmadığı sürece katılmalarını isterler.

Tezli Yüksek Lisans Başvuru Şartları Neler?

Yüksek Lisans programlarına, yabancı dil sınavı ve mülakat yapılarak güz ve bahar yarı yılları başında öğrenci alınır. Üniversite yabancı dil sınavını kendi yapmazsa YDS, IELTS, TOEFL gibi sınav sonuçlarını da kabul edebilir. İlk yapmanız gereken başvuru yapmak istediğiniz üniversitelerin başvuru tarihlerini öğrenmek ve bu tarihlerde gerekli belgeleri götürüp teslim etmektir. Belge tesliminden sonra sizi mülakata çağırabilirler. Veya mülakattan önce bilim sınavı adı verilen bir sınava girebilirsiniz. (Başvuru için gerekli prosedürler üniversiteler arasında farklılık gösterebilir)

Tezli yüksek lisans programının amacı, öğrencinin bilimsel araştırma yaparak bilgilere erişme, bilgiyi değerlendirme ve yorumlama yeteneğini kazanmasını sağlamaktır. Bu program toplam 21 krediden az olmamak koşuluyla en az 7 adet ders, bir seminer dersi ve tez çalışmasından oluşur. Seminer dersi ve tez çalışması kredisiz olup başarılı veya başarısız olarak değerlendirilir. Öğrenci, en geç üçüncü yarıyılın başından itibaren her yarıyıl tez çalışmasına kayıt yaptırmak zorundadır. Öğrencinin alacağı derslerin en çok iki tanesi, lisans öğrenimi sırasında alınmamış olması koşuluyla, lisans derslerinden seçilebilir. Ayrıca dersler ilgili enstitü anabilim dalı başkanlığının önerisi ve Enstitü Yönetim Kurulu onayı ile diğer yükseköğretim kurumlarında verilmekte olan derslerden de seçilebilir.

Gerekli belgeler ve detaylar aşağıdaki gibidir:

Lisans diploması:

Bir yüksek lisans programına başvurabilmek için adayların lisans diplomasına sahip olması gerekir. Yurt dışından alınmış lisans diplomalarının denklikleri Yüksek Öğretim Kurulu’nca onaylanmış olmalıdır. Yüksek lisans programlarına, hangi lisans programlarından mezun olanların başvurabileceği Üniversitelerarası Kurul kararı ile belirlenir. Ancak bu programlar dışından da öğrenci kabulüne anabilim dalları kurul önerileri, ilgili Fakülte Merkez Yetkili Kurullarının görüşleri, Dekanlık kanalı ile alınarak Enstitü Kurulunda karara bağlanır ve Senatonun onayından sonra her yarıyıl başından önce ilan edilir. Özetle siz farklı bir alandan mezun olmuş olsanız bile bir yüksek lisans programına başvurabilirsiniz.

ALES puanı:

Adaylar Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavından (ALES) başvurduğu programın puan türünde en az 55 standart puan almış olmalıdırlar. Bu şart YÖK’ün yayınladığı Lisansüstü Eğitim Öğretim Yönetmeliği’nde belirtilmektedir. Üniversite bu puanın altına düşüremez ama isterse daha yüksek puan almış olmayı isteyebilir.

Yabancı Dil Sınavı:

Tezli yüksek lisans için yabancı dil şartı vardır. Üniversite yabancı dil sınavını kendi yapabilir veya IELTS, YDS, TOEFL gibi sınavlardan birinin sonuç belgesini isteyebilir. Başvuru yapmak istediğiniz bölüm Türkçe eğitim veriyor olsa bile enstitüler yabancı dil sınavına girmenizi yada yeterlilik belgesi sunmanızı talep edebilir.

Tezsiz yüksek lisans nedir?

Öğrencinin elde edilen bilgiler ışığında kendini geliştirmesi ve bu bilgileri uygulayarak, bilgilerin nasıl kullanılacağını öğrenmesi için tezsiz yüksek lisans önemli bir adımdır. Genel olarak çalışan kişilerin tercih ettiği bir yüksek lisans programıdır çünkü genelde akşam derslerinden oluşmaktadır. 1 dönem içerisinde 10 ders alınması ve 30 kredinin tamamlanması gereklidir. Aynı zamanda dönem içinde bir de proje dersi bulunmaktadır. Proje dersinin krediye etkisi yoktur, değerlendirilmesi; başarılı ya da başarısız olarak ele alınmaktadır. Proje dönem sonunda sunulur ve bir rapor haline getirilmesi gereklidir.

Tezsiz yüksek lisans programının amacı, öğrenciye mesleki konuda derin bilgi kazandırmak ve mevcut bilginin uygulamada nasıl kullanılacağını göstermektir. Tezsiz yüksek lisans programı İkinci Lisansüstü Öğretimde de yürütülebilir. Bu program toplam 30 krediden az olmamak koşuluyla en az 10 adet ders ile dönem projesi dersinden oluşur. Dönem projesi dersi kredisiz olup başarılı veya başarısız olarak değerlendirilir. Öğrenci, dönem projesinin alındığı yarıyılda dönem projesine kayıt yaptırmak ve yarıyıl sonunda yazılı bir rapor vermek zorundadır. İlgili senato tarafından belirlenen esaslara bağlı olarak tezsiz yüksek lisans programının sonunda yeterlik sınavı uygulanabilir.

İkinci lisansüstü öğretim programlarında sadece tezsiz yüksek lisans eğitimi yürütülebilir. Bu programlarda doktora ve tezli yüksek lisans eğitimi yapılamaz. Öğrencinin alacağı derslerin en çok üç tanesi, lisans öğrenimi sırasında alınmamış olması koşuluyla, lisans derslerinden seçilebilir. Tezsiz yüksek lisans programında, enstitü anabilim dalı başkanlığı her öğrenci için ders seçiminde ve dönem projesinin yürütülmesinde danışmanlık yapacak bir öğretim üyesi veya ilgili senato tarafından belirlenen niteliklere sahip bir öğretim görevlisini en geç birinci yarıyılın sonuna kadar belirler. Tezsiz yüksek lisans programını tamamlama süresi en fazla altı yarıyıldır. İlgili yönetmelikler uyarınca başarısız olan öğrencinin yükseköğretim kurumu ile ilişiği bu süreden önce kesilebilir. Kredili derslerini ve dönem projesini başarıyla tamamlayan yüksek lisans öğrencisine Yüksek Lisans Diploması verilir. Yüksek Lisans Diploması üzerinde öğrencinin izlemiş olduğu enstitü anabilim dalındaki programın onaylanmış adı bulunur.

Yüksek lisans başvurusu yapmak için şartlar nedir?

-Lisans diploması,
-Ales sonucu (Tezli yüksek lisans için)
-Transkript
-CV
-Fotoğraf
-Yeterli derecede yabancı dil
-Referans mektubu
-Nüfus cüzdanının fotokopisi
-Askerlik durumunu belirten belge
-Genel olarak istenen belgeler bunlardır, bazı üniversiteler daha farklı belgeler talep edebilmektedir. Kuruma göre istenen belgeler değişecektir.

Yüksek lisans neden yapılır?

Lisans bölümünden memnun olmadığınız takdirde alan değişikliği için yüksek lisans yapabilirsiniz,
Yönetici, müfettiş olmak için yüksek lisans yapabilirsiniz,
Uzman hale gelmek adına yüksek lisans yapabilirsiniz,
Mühendis iseniz unvanınızı güçlendirmek adına yüksek lisans yapabilirsiniz,
Akademisyen olmak adına yüksek lisans yapabilirsiniz.
Yüksek lisans ne kadar sürer?
Seçeceğiniz yüksek lisans türüne göre eğitim süreleri değişkenlik göstermektedir. Tezli yüksek lisans seçimi yapmanız halinde bu eğitimin 2 sene yanı 4 dönem süreceğini bilmeniz gereklidir. 2 sene boyunca; 2 dönem ders eğitimi görürsünüz ve geri kalan 2 dönemde de tez yazmaya vakit ayırırsınız. Başarısız olmanız halinde 1 yıl yani 2 dönem daha yüksek lisansı uzatma şansınız vardır. Aksi halde kurum ile ilişkiniz kesilecektir. Tezsiz olarak yapılan yüksek lisans 1 yıl yani 2 dönemden oluşmaktadır. 2 dönemde de dersler verilmektedir. 2 dönem dersin ardından proje yazım bölümü başlar. Tezsiz yüksek lisansta kişinin 1 dönem okulu uzatma imkanı vardır.

Yüksek lisans nasıl yapılır?

-İnternet’ten ya da direkt olarak kurum aracılığı ile şartları yerine getiren aday, kendisi için başvuru yapmalıdır.
-Başvurular değerlendirilir ve kuruma başvuran en yüksek puanlı kişilerden oluşturulan sıraya göre adaylar mülakata davet edilir.
-Mülakat puanı öğrencilerin kendi puanına eklenir.
-Değerlendirilmeler yapılır ve ardından asiller ile yedek adaylar açıklanır.
-Kayıt dönemi başlar ve ardından hızlı bir şekilde dersler başlar.
-Ders dönemi biter ve öğrenciler için tez danışmanları atanır ardından tez konusu seçilir.
-Ders dönemi ardından tez dönemi başlar ve tez yazılmaya başlanır. Bu dönemde üniversiteye sadece danışman ile görüşmek için uğramak yeterlidir.
-Tez biter ve jüriye sunulur.
-Tez oylanır ve başarılı olup olmadığına kadar verilir.
-Başarılı olan öğrenci yüksek lisansı tamamlar başarısız olan öğrenci için düzenlemeler yapması adına süre verilir.

Yüksek lisans başvuruları sene içerisinde Güz ve Bahar dönemlerinde olmak üzere iki defa yapılmaktadır:

Başvuru tarihleri okula göre çok farklılık göstermekle birlikte genel olarak bahar dönemi başvuruları Ocak, Şubat aylarında güz dönemi başvuruları Ağustos, Eylül aylarında yapılmaktadır.

Başvuru bir süreçtir. Üniversiteye önce belgelerinizle birlikte bir ön kayıt yaparsınız. Bu belli bir tarihte olur. Bundan sonra eğer programın gereklilikleri arasında varsa sıra dil sınavına gelebilir. Bu da başka bir tarihte yapılır. Dil sınavından sonra da başarılı iseniz mülakat tarihleri açıklanır. Bu tarihler üniversitelere göre farklılık gösterdiği gibi aynı üniversitede farklı enstitü ve programların da tarihleri farklı olabilir.

Ve bu tarihler seneden seneye de farklılık göstermektedir. En doğru ve geçerli kaynak ilgili enstitülerin web siteleridir.

Türkiye’deki devlet ve vakıf üniversitelerinin 2018 eğitim yılı yüksek lisans ve doktora başvuru tarihleri:

Devlet Üniversiteleri Başvuru Tarihleri
Vakıf Üniversiteleri Başvuru Tarihleri

2018 Yılı Lisansüstü Eğitim Ücretleri

Aşağıdaki tabloda 2017-18 eğitim öğretim yılına ait eğitim ücretleri tablosunu görebilirsiniz.

2018 Yılı Ücretleri Devlet Üniversitleri Yüksek Lisans Ücretleri Vakıf Üniversitleri Yüksek Lisans Ücretleri

Tezli Yüksek Lisans Ücretsiz 8.000 TL -45.000 TL
Tezsiz Yüksek Lisans 4.000 TL – 12.000 TL 9.000 TL – 71.000 TL
Uzaktan Yüksek lisans 4.500 TL – 7.500 TL 5.400 TL – 24.500 TL