Emeklilikte en çok merak edilen konulardan biri de malulen emeklilik. Malulen emekliliğe göre sağlığını kaybeden herkes emekli olabiliyor mu? Malulen Malulen emeklilikte % 60 kayıp koşulu nedir? Malulen emeklilikle ilgili tüm detaylar haberimizde.
Malulen emeklilik nedir?
Malulen emeklilik yaşına bakılmaksızın çalışma işgücünü en az yüzde 60 oranında kaybedip de çalışamaz duruma düşen SSK’lı ve Bağ-Kur’lu sigortalıların hayatını idame ettirebilmesi için SGK kanununda sayılan sigorta şartlarını karşılamaları kaydıyla, kendilerine tanınan erkenden emekli edilebilme imkânıdır. Kamu çalışanlarında yukarıda belirtilenlerden ayrı olarak vazifelerini yapamayacak derecede meslekte kazanma gücünü kaybettikleri durumlarda da emekli edilebilmeleri halidir.
Malulen emeklilik şartları neler?
Kurum Sağlık Kurulunca malul sayılan sigortalıların malullük aylığından yararlanabilmeleri için;
-En az on yıldır sigortalı olması ve toplam olarak 1800 gün uzun vadeli sigorta kolları primi ödemesi, başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul ise sigortalılık süresine bakmadan 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması,
-Maluliyeti nedeniyle sigortalı olarak çalıştığı işten ayrılması, faaliyetine son vermesi ve görevinden ayrılması,
-Hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanların ise kendi sigortalılığı nedeniyle Kuruma genel sağlık sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin borcu olmaması,
-Kuruma yazılı dilekçe ile başvurması gerekiyor.
2018 yılında geçerli malulen emeklilik hastalıkları:
-İleri derece şeker hastalığı
-Travma sonrası gelişebilen stres ve obsesif bozukluklar
-Serebral Palsi
-Parkinson
-Epilepsi ve türleri
-Organ naklini gerektirecek kadar önemli hastalıklar
-Genetik bozukluklar
-Kanser
-Santral sinir sistemi hastalıkları
Öte yandan çalışan kişinin malul sayılabilmesi için belirtilen hastalıklardan birine sahip olması gerekir. Çalışanın bu hastalıklardan birine sahip olduğu da doktor raporu tarafından ispat edilmelidir. Raporla onaylanmamış hastaların ise malul olarak kabul edilmesi mümkün değildir.
Kimler malul sayılır? Malulen emeklilikte % 60 kayıp koşulu nedir?
Malulen emekli olabilmek için öncelikle kanunda belirtilen şartlardan en önemlisi 10 yıldan beri sigortalı olması ve 1800 gün toplam prim gününüz olması gereklidir. Ayrıca, SGK sağlık kurulunca çalışma gücünüzün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az yüzde 60’ını kaybettiğiniz tespit edildiğinde malul sayılırsınız. Ancak, siz burada diyaliz hastası olduğunuz için yüzde 60 şartını sağlıyorsunuz 1800 prim gün sayısını doldurmadığınız için aylık bağlanamaz. Tabi sizin kaç yıldır çalıştığınızı bilmiyoruz. 10 yılınızı ve 1800 günü birlikte tamamladığınız gün işten ayrılışınızı yapmanız kaydıyla SGK ya başvurmanız halinde size aylık bağlanacaktır.
Malullük aylığı alabilmek açısından ikinci şart, kişinin malullük için gerekli sağlık kurulu raporunu almak üzere SGK’ya başvurduğu tarihte en az 1.800 gün ödenmiş priminin olmasıdır. Yani, malullük aylığı talep eden kişilerin SGK’ya başvurdukları tarihte en az 5 yıl prim ödemiş olmaları gerekmektedir. Aksi takdirde, sevk işlemleri yapılamaz ve bu kişiler malullük aylığı da alamazlar.
Malulen emeklilik başvuruları nereye yapılıyor?
Sigortalı veya sigortalının işverenin, maluliyet durumunun tespiti için sigortalının bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne veya en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğüne ya da sosyal güvenlik merkezine yazılı olarak başvurması gerekiyor. Kişi yazılı olarak başvurunun ardından yetkili sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarına sevkini yaptırıyor. Bu sağlık kurullarınca düzenlenen raporun incelenmesi sonucu Kurum Sağlık Kurulu, sigortalının maluliyet şartlarını taşıyıp taşımadığına karar veriyor.
Malullük aylığı hangi statüye göre bağlanır?
Bağ-Kurlu, SSK’lı ve memur olarak birden fazla statüde çalıştıysanız malullük aylığınız, en son ki sigortalılık haline göre bağlanır. Yani en son SSK’lı olarak bir yerden sigortalı iseniz işten ayrılmanız ve diğer şartları da taşımanız kaydıyla SSK’dan aylık alırsınız.
2019 malulen emeklilik maaşı ne kadar?
Malulen emekliliğe hak kazanan kişiler için aylık bağlama oranı, prim sayısına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Ancak burada dikkate almamız gereken prim gün sayısı 9000 gündür. 9000 günden daha az prim gününe sahip kişilerin primleri 9000 gün olarak hesaba katılır. 9000 binden fazla olanların ise ne kadar pirim günü varsa o kadar hesap yapılır.
Malulen emeklilik hangi durumlarda kesilir?
Malulen emekli olan kişinin maaşı, 5510 sayılı kanuna göre kişinin yabancı bir ülkede çalışmaya başlamasından sonra kesilir. Ayrıca yeniden yapılan muayenelerden sonra kişinin iş göremez durumunun ortadan kalkmasından sonra malulen emeklilik maaşının da kesilmesi söz konusu olacaktır. Tabi bu maaşın kesilme şartı da kişinin hizmet verdiği iş koluna göre değişiklik göstermektedir.
Öte yandan kişinin bağlı olduğu sigorta kapsamı da bu maaşın kesilip kesilmeyeceği hakkında bilgi verebilir. Kişiler bu türde emekliliğe sahip olduklarında bunu bir süre sonra sonlandırabilir. Dilerlerse çalışmaya devam ederek tekrar işlerinden bu sebeple ayrılabilirler. Bu durumdan sonra da tekrar kişilere malulen emeklilik maaşı bağlanması söz konusu olacaktır. Hastalar tekrar başvuru gerçekleştirilerek bu imkandan yararlanmaya devam edebilirler. Tekrar yapılacak kontroller sonrasında kişinin maaşı hak edip hak etmediği kontrol edilecektir.
Yorumlar