Erzurum Kongresi'nde: İstanbul hükümeti bağımsızlığı koruyamazsa, bir hükümet kurulacaktır. İrade-i milliye esastır! Benzer şekilde, Sivas Kongresi’nde Erzurum’da alınan kararlar tekrar edilir. “Ulus temsilcilerinin oluşturacağı Meclis-i Mebusan’ın denetiminde vatan ve millet ile ilgili kararların alınacağı, İstanbul Hükûmeti baskı karşısında ülke bütünlüğünü koruyamazsa geçici hükümetin kurulacağı” kararı alınır.
İngilizler: Türkiye, Cumhuriyet' doğru gidiyor. İngiliz Amirali Robeck, 17 Eylül 1919’da Dış İşleri Bakanı Lord Curzon’a gönderdiği raporda “Anadolu’da Mustafa Kemal başkanlığında Cumhuriyete doğru gidilmemektedir” diyerek öngörüsünü belirtir.
1921 Anayasası: Egemenlik kayıtsız, şartsız ulusundur. Anayasada belirtilen hükümler, adım adım gelen Cumhuriyet'i ifade ediyordu. Yürütme gücü, halkın seçtiği vekillerden oluşan Meclis'teydi.
1 Kasım 1922 saltanatın kaldırılışı: 'Türk milleti saltanatı fiilen kendi eline almıştır' “Türk milleti, hakimiyet ve saltanatı fiilen kendi eline almıştır. Bu bir oldu bittidir. Söz konusu olan millete saltanatını, hakimiyetini bırakacak mıyız? Mesele zaten oldu bitti haline gelmiş olan bir gerçeği kanunla ifadeden ibarettir. Bu mutlaka olacaktır... Aksi takdirde... bazı kafalar kesilecektir.”