29 Ekim 1938 / "Bayram ve Gözyaşı"

Nihayet 29 Ekim geldi. O gün Cumhuriyetin 15. yaş günüydü.

Ankara Hipodromu'ndaki törenler öncesinde Celal Bayar Ata'nın orduya mesajını okurken, O, sarayda kısılıp kaldığı yatağında Salih Bozok'a durup durup, "Ah Ankara... Ah Ankara'ya gidemedik..."diye yakınıyordu. Akşam olunca havaî fişekler gökyüzünü aydınlatmaya ve patırtıları duyulmaya başlandı. Atatürk bu gürültüyle uyandı ve zile basıp sofracı Kâmil'i çağırdı.

"Bu patırtılar nedir?" diye sordu.

Sofracı Kâmil, Atatürk'ü üzmemiş olmak için:

"Gök gürlüyor Paşam" diye yanıtladı.

Atatürk, yanıtın amacını ve saflığını anlayınca dudağının kenarıyla gülümsedi ve:

"Hadi, enayi..." dedi.

Yaverleri ilgililere telefon edip, havaî fişek gösterisinin durdurulmasını istediler. O sırada hiç beklenmedik bir şey oldu. 29 Ekim törenlerinden dönen Kuleli Askerî Lisesi öğrencilerini taşıyan vapur Dolmabahçe önünden geçiyordu. Öğrenciler vapurdan,"Atamızı görmek istiyoruz" diye bağırdılar. Ardından da İstiklal Marşı'nı ve 10. Yıl Marşı'nı söylemeye başladılar. "Çıktık açık alınla/10 yılda her savaştan" dizeleri Dolmabahçe'nin hüzünlü duvarlarında çınladı.

Kılıç Ali, hemen pencereye koştu

Kılıç Ali (silah arkadaşı): "Atatürk'ün mütees ki 'Varol... Yaşa...' sesleri göklere çıkıyor, gençlerin bu coşkun tezahüratı etrafı çınlatıyordu. Geri çekildim. Kapının önündeki paravanın arkasından Atatürk'e baktım. Yatağında doğrulmuş, oturuyordu. Atatürk, gözyaşlarını daha fazla tutamadı. Yanındakiler, son düşmanı ölümle savaşan bu kudretli adamın ilk kez o gün ağladığını gördüler.''