Bakan Fidan: Avrupa güvenlik mimarisi Türkiyesiz olmaz

Bakan Fidan, Arnavutluk Avrupa ve Dışişleri Bakanı İgli Hasani ile Dışişleri Bakanlığındaki görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.

ABD'deki yeni yönetimin, Ukrayna'daki savaşa ilişkin görüşlerinin ve politikalarının bir önceki yönetimle neredeyse taban tabana zıt olduğunu belirten Fidan, "Ukrayna'da yapmış oldukları masrafların, tekrar geri ödenmesi konusunda bir anlaşma zemini oluşturmaya çalıştığını anlıyoruz." değerlendirmesini yaptı.

Fidan, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin 28 Şubat'ta ABD'nin başkenti Washington'a ziyaret düzenleyeceğini hatırlatarak ziyaret sırasında bir anlaşmanın hayata geçeceğini düşündüğünü söyledi.

"Onun mukabilinde ne türden güvenceler alınacak, o da ayrıca anladığımız kadarıyla tartışılıyor." diyen Fidan, Ukraynalıların özellikle ABD'lilerden bir ateşkes barış anlaşması durumunda, güvenlik garantisi adı altında talep ettikleri birtakım pratik, somut, askeri destek ve garanti talepler olduğunu kaydetti.

Bakan Fidan, "Bu talepler nasıl yerine gelir, Amerikalılar ne kadarına 'Evet' derler, bunu göreceğiz." diye konuştu.

Avrupa Güvenlik Mekanizması

Avrupalı liderlerin hem ABD ile hem de kendi aralarında yürüttüğü ciddi müzakereler olduğunu vurgulayan Fidan, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un da yakın zamanda ABD'yi ziyaret ettiğini hatırlattı.

Fidan, 1-2 Mart tarihlerinde Avrupalı liderlerin "Avrupa'nın güvenliği ve Ukrayna" konulu bir toplantıda bir araya gelebileceğini aktararak şunları kaydetti:

"Bir taraftan Ukrayna'daki savaşı sonlandırmaya yönelik adımlar atılırken diğer taraftan Avrupa ülkelerinin kendi aralarında büyük bir istişare mekanizması başlatmaya çalıştığını görüyoruz. Bu durumda, Avrupa güvenlik mimarisi gelecekte nasıl olacak? NATO'nun olmadığı bir Avrupa güvenlik mimarisi konularının Avrupalı liderler tarafından şimdilik gündeme getirilip tartışılmaya başlandığını görüyoruz."

Bu toplantıların yakından takip edildiğini söyleyen Fidan, "Avrupa güvenlik mimarisi yeniden oluşacaksa bunun Türkiyesiz olması mümkün değil. Türkiye'yi dışarıda bırakan, Türkiye gibi bir askeri gücü dışarıda bırakan bir güvenlik mimarisi yaklaşımını çok fazla gerçekçi olmayacağı hususunda altı çizilmesi gereken başka bir husus." ifadelerini kullandı.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, "FETÖ ile mücadele konusunda Arnavutluk'tan daha kuvvetli destek ve somut adımlar beklediğimizi tekrar vurguladık." dedi.

Türkiye ve Arnavutluk arasındaki ilişkilerin insani, tarihi ve kültürel boyutlarının ne kadar büyük olduğunun herkes tarafından bilindiğini ifade eden Fidan, "Yüzlerce seneye yayılan, çok derin kardeşlik bağımız var." diye konuştu.

Fidan, ilişkilerin kurumsal zeminini güçlendirmek için çalışıldığını, bu hedefin iki ülkenin liderlerinin önderliğinde hayata geçirildiğini belirterek geçmiş yıllarda ciddi kazanımlar elde edildiğini, en somut örneğinin de ekonomik ve ticari alanda görüldüğünü aktardı.

"Ticaret hacmimizi tekrar 1 milyar dolar seviyesine çıkarmayı başardık." diyen Fidan, bunun 2 milyar dolar seviyesine yükseltilmesinin hedeflendiğini belirtti.

Bakan Fidan, Türkiye'nin aynı zamanda Arnavutluk'ta yatırım yapan ülkelerin başında geldiğini söyleyerek "İş insanlarımız ve 800'den fazla firmamız ülkelerimizin refahına katkı sağlıyor. Haziran ayında Tiran'da düzenlenmesi öngörülen Türkiye-Arnavutluk İş Forumu sayesinde yeni işbirliği imkanlarının ortaya çıkacağına inanıyoruz. İlişkilerimizin kurumsal bir nitelik kazanmasında Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi'nin önemli bir rolü bulunmaktadır." ifadelerini kullandı.

Konseyin ikinci toplantısının 10 Ekim 2024'te başkent Tiran'da yapıldığını hatırlatan Fidan, bugün Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi'nin Üçüncü Toplantısı'nın hazırlıklarının yapıldığını söyledi.

Hakan Fidan, "İki NATO müttefiki olarak, askeri ve savunma sanayii alanında da güçlü işbirliğimiz mevcut. Önümüzdeki dönemde, bu çabaları daha da öteye götürecek ortak projeler üzerinde çalışacağız." dedi.

Terörle mücadele
"Bir Arnavutluk piyade takımının Bosna Hersek'teki Türk Birliği bölgesinde görev yapacak olması, işbirliğimizin somut bir örneğini teşkil etmekte." diyen Fidan, mevkidaşı ile görüşmesinde, terörle mücadele konusunun ele alındığını aktardı.

Fidan, "FETÖ ile mücadele konusunda Arnavutluk'tan daha kuvvetli destek ve somut adımlar beklediğimizi tekrar vurguladık." diye konuştu.

Arnavutluk'un, Balkanlar'da barış ve istikrarı önceleyen tutumunu ve uluslararası platformlardaki faaliyetlerinin takdir edildiğini söyleyen Bakan Fidan, başarıyla tamamladıkları Karadeniz İşbirliği dönem başkanlığından ötürü Arnavutluk'u tebrik etti.

Fidan, Arnavutluk'a, Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Komisyonu ve UNESCO İcra Kurulu üyeliklerinde başarılar dileyerek "Son derece aktif ve yapıcı bir şekilde sürdürdükleri Güneydoğu Avrupa İşbirliği süreci dönem başkanlığına desteğimizi yineliyoruz." ifadesini kullandı.

Bölgesel sorunlara bölgesel çözümler bulunmasını sağlayan çabaların, Balkanlar'da barış ve istikrarın zeminini güçlendirdiğini dile getirerek şöyle devam etti:

"Bu amaçla Arnavutluk ile işbirliği yapmaya devam edeceğiz. Bosna Hersek'in egemenliğine ve toprak bütünlüğüne olan desteğimiz tamdır. Bosna Hersek'te barış ve istikrarın korunması, sorunlu ve itidalli hareket edilmesi ile mümkün olacaktır. Tek taraflı eylem ve söylemlerden kaçınılması, sorunlara diyalog yoluyla çözülmesi büyük önem arz etmektedir. "

Rusya-Ukrayna savaşı

Bakan Fidan, mevkidaşıyla görüşmesinde, dördüncü yılına giren Rusya-Ukrayna savaşının da ele alındığını belirterek müzakere temelli yaklaşımların ön plana çıktığının gözlemlendiğini ve bunun desteklendiğini kaydetti.

Türkiye'nin, savaşın müzakereler yoluyla kalıcı ve adil bir şekilde sonlandırılması için elinden geleni yapmaya hazır olduğunu dile getirerek Suriye'deki güncel gelişmelerin de görüşüldüğünü belirtti.

Fidan, AB'nin, Suriye'ye enerji, ulaşım ve finans sektöründeki yaptırımları kaldırmaya yönelik son kararını "doğru bir adım" olarak nitelendirerek "Tüm yaptırımların, koşulsuz ve geri döndürülemez bir şekilde kaldırılması, Suriye'deki istikrar ve kalkınma için büyük ehemmiyet arz etmektedir." dedi.

Arnavut mevkidaşıyla, Filistin'deki gelişmeleri de ele alındıklarını aktaran Fidan, Gazze'de ateşkesin kalıcı hale gelmesi ve müteakip aşamalarının hayata geçirilmesinin son derece önemli olduğunun altını çizdi.

Dosya bugün Uluslararası Adalet Divanına sunulacak
Bakan Fidan, BM Genel Kurulu'nun Aralık 2024'te bir karar aldığını ve bu kararda, 'İsrail'in BM ajanslarına dönük yükümlülükleri nelerdir' konusunda Uluslararası Adalet Divanından (UAD) görüş istediğini hatırlattı.

"Biz Türkiye olarak bu kararı desteklemiştik. UAD üye ülkelerden görüşlerini sunmalarını istedi. Biz de Türkiye olarak bu konuda bir dosya hazırladık. Bugün bu dosyayı Lahey'de UAD'a sunuyoruz." diyen Fidan, şunları kaydetti:

"Dosyamızda İsrail'in uluslararası hukuk ihlallerinden örnekler veriyoruz. İnsani yardımların engellenmesinin ve BM tesislerinin hedef alınmasının kabul edilemez olduğunu açıklıyoruz. İsrail'in işlediği suçların takipçisi olmaya ve Filistinlilerin haklarını savunmaya devam edeceğiz."

Basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Fidan, Ukrayna'da kalıcı bir ateşkes anlaşmasına ulaşılacağını umduğunu söyledi ve bunun için uluslararası toplumla beraber elinden gelenin yapıldığını kaydetti.

Hakan Fidan, Gazze'deki ateşkesin de ikinci aşamasının devam etmesini umduğunu belirterek bölgenin biraz olsun daha rahat nefes alabileceğinin altını çizdi.

"Şu aşamada, Ukrayna'da tüm hızıyla devam eden, kahredici, yok edici savaşın durdurulmasına yönelik görüşmeler yoğun bir tempoyla artarak devam ediyor." diyen Fidan, Ukrayna ve Rusya liderlerinin yakın zamanda Türkiye'ye yaptığı ziyaretlere de değindi.

Hasani: Türkiye'nin rolü Balkanlar'da son 30 yılda oluşan yeni realitelerde vazgeçilmezdir

Arnavutluk Avrupa ve Dışişleri Bakanı İgli Hasani ise  Fidan ile dostluk ve işbirliği çerçevesinde önemli görüşmeler gerçekleştirdiklerini belirtti.

Fidan'ın ocak ayında ülkesine yaptığı ziyaretin ardından 2 önemli toplantı düzenlediklerini, bu süreçte kritik anlaşmalara imza attıklarını dile getiren Hasani, İstanbul Teknik Üniversitesi'nin Tiran'da açılması dahil savunma, kültür ve eğitim alanlarında önemli projeler için de anlaşmalar yapıldığını aktardı.

Hasani, geçen yıl, Türkiye ile Arnavutluk arasında stratejik ortaklık anlaşmasını imzaladıklarını ve bunun ilişkileri her alanda güçlendirdiğini anlattı.

Görüşmelerinde en önemli konulardan birinin ekonomik işbirliği olduğunu vurgulayan Hasani, Arnavutluk'ta faaliyet gösteren yüzlerce Türk şirketi bulunduğunun ancak bunun mevcut ekonomik potansiyeli tam olarak yansıtmadığının, amaçlarının iki ülke arasındaki ticaret hacmini 2 milyar doların üzerine çıkarmak olduğunun altını çizdi.

Hasani, ülkesinin bir turizm merkezi haline geldiğini ve Türk turistlerin Arnavutluk'a ilgisinin arttığını belirterek, "Türkiye'nin turizm konusundaki tecrübelerinden yararlanmak istiyoruz." dedi.

"Sayın Erdoğan'a Namazgah Camisi'nin inşası dolayısıyla teşekkür etmek istiyoruz. Biz Müslüman toplumu için çok önemli bir eserdir ve çok önemli kültürel bir mirastır." diye konuşan Hasani, iki ülkenin Avrupa Birliği entegrasyonu için işbirliğini vurguladıklarını kaydetti.

Hasani, şöyle devam etti:

"Kosova'nın devlet olarak tanınmasına Türkiye'nin verdiği yardımı vurgulamak istiyorum. Yeni sorunlar çerçevesinden, özellikle Ukrayna'daki savaş konusunda işbirliğimizi vurguladık, hem NATO hem de Avrupa Birliği çerçevesinde."

Arnavutluk'un Gazze'deki ateşkesi desteklediğini aktaran Hasani, Türkiye'yi de barış görüşmelerinde önemli bir diyalog merkezi haline geldiği için tebrik etmek istediğini söyledi.

Hasani, iki ülke arasında mükemmel ilişki olduğunu, Türkiye'nin Arnavutluk'un en önemli ortaklarından biri olduğunu aktardı.

İki ülke arasında enerji alanında önemli bir işbirliği olduğuna işaret eden Hasani, ülkesinin önemli ulaşım noktalarından biri olduğunu dile getirdi.

Hasani, Türkiye'nin rolüne ilişkin övgülerde bulunarak, "Türkiye'nin rolü ve varlığı, Balkanlar'da son 30 yılda oluşan yeni realitelerde vazgeçilmezdir." ifadesini kullandı.