Yargı paketi mesaisi başlıyor

TBMM Genel Kurulu’nun Aralık’taki bütçe maratonu dikkate alınarak 2020 yılı bütçe görüşmelerinden önce yasalaştırılması planlanan 1. yargı paketi için AK Parti bu hafta içinde harekete geçecek.

AK Parti Grup Başkanı Naci Bostancı önceki gün Meclis’te Adalet Bakanı Abdulhamit Gül ile görüştü. Paketle ilgili son değerlendirmelerin yapıldığı belirtilen görüşmenin ardından AK Parti’nin kısa süreli bir iç çalışma sonrası son şeklini alacak yargı paketi teklif taslağını uzlaşmayla Meclis’ten geçirebilmek için muhalefete sunması bekleniyor.

AK Parti kurmaylarından edinilen bilgiye göre, 1. yargı paketi düşünce ve ifade özgürlüğünü güçlendirme, tutuklamada keyfiliği önleme ve mağdur hakları odaklı olacak. Muhalefetin tepki gösterebileceği “af niteliği” taşıyabilecek infaz sistemine ilişkin düzenlemeler ayrı bir paket olarak Meclis gündemine getirilecek. AK Parti baroların seçim sisteminde yapmayı düşündüğü değişiklikleri de ayrı bir yasa teklifi olarak TBMM’ye sunacak. Bu çerçevede ilk etapta 1. yargı paketi taslağına konulan avukatlara yeşil pasaport verilmesini de içeren bu meslek grubuyla ilgili bazı maddeler taslaktan çıkarıldı.

Yapılan rötuşların ardın önceki gün Meclis’te sürpriz bir görüşme gerçekleşti. Adalet Bakanı Gül beraberinde bazı bürokratlarla birlikte geldiği Meclis’te, AK Parti Grup Başkanı Bostancı ile görüştü.

Sayı 5’i bulabilir

Bakan Gül ile yapılan değerlendirmelerin ardından AK Parti grup yönetiminin hukukçu bazı vekillerin de katılımıyla bu hafta taslağa ilişkin kısa bir iç çalışma yapıp, ardından 1. yargı paketini muhalefet nezdinde görücüye çıkaracağı öğrenildi.

Meclis tatili öncesi AK Parti grubunda taslak üzerine bir çalışma yapılmış hatta paketin teklif olarak TBMM Başkanlığı’na sunulması için milletvekillerinden imza toplanmaya başlamıştı. Hukukçu bazı vekillerin de katıldığı bu çalışmada dile getirilen bazı itirazlar üzerine, paketin TBMM’ye sunumu yeni yasama yılına bırakılmıştı. Aktarılan bilgilere göre 1. yargı paketinin ardından AK Parti, yargı reformu stratejisindeki hedefler doğrultusunda üç ya da dört paketi da peyderpey Meclis’e sunacak.

1. yargı paketinde yer alması beklenen bazı düzenlemeler şöyle:

İstinafta kesinleşen 5 yılın altındaki ceza kararlarına temyiz yolu açılacak. Terörle Mücadele Kanunu’nun terör propagandası suçunun düzenlendiği ikinci fıkrasına “Haber verme sınırlarını aşmayan veya eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz” hükmü eklenecek.

Yargının yükünü asgari yüzde 30 oranında hafifleteceği ifade edilen “seri yargılama” usulne geçilecek. Terör, örgüt, şiddet ve cinsel suçlarda geçerli olmayan bu usul uyarınca, soruşturma aşamasında toplanan deliller ışığında suçu sabit görülen faile, suçunu itiraf etmesi şartıyla ceza indirimi teklif edilecek. Failin suçunu itiraf etmesi durumunda dosyanın sevk edildiği mahkemenin hâkimi de kabul ederse hüküm çok kısa bir süre içinde kesinleşmiş olacak.

“Basit yargılama” usulünün, ceza mahkemelerinde de uygulanmasına imkan tanınacak.

“Hükmün açıklanmasının geri bırakılması” kararı konusunda savcılara da yetki tanınacak.

Cumhuriyet savcıları suçun sübutuna doğrudan etki edecek delilleri toplamadan dava açamayacak.

Tutuklama için “suçun işlendiği konusunda kuvvetli şüphe” yeterli olmayacak, “kuvvetli şüphenin varlığını gösteren somut delillerin bulunması” şartı aranacak.

Soruşturma aşamasında tutukluluk süresi asliye ceza mahkemesinin görevine giren işlerde 9 ayı, ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde 2 yıl 6 ayı, terör ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde 3 yıl 6 ayı geçemeyecek. Tutukluluk süreleri çocuklar bakımından yarı oranında uygulanacak.

Hiçbir sosyal güvencesi olmayan şiddet mağdurlarının suçtan kaynaklı tedavi giderlerinin tamamı devlet tarafından karşılanacak.

İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’da, Anayasa Mahkemesi’nin Kasım 2017 tarihli iptal kararı doğrultusunda erişimin engellenmesi tedbirleri kademeli olarak uygulanacak.