Türkiye, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin teklifi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın değerlendirmesi ve onaylaması ile erken seçime gidiyor. 24 Haziran 2018 için erken seçim kararı verildi. Bu açıklamanın ardından seçime dair detaylar merak edilmeye başladı. Gündemde erken seçimle ilgili en çok merak edilenlerden biri ise 24 Haziran 2018 genel seçimlerine girecek adaylar. Özellikle İYİ Parti’nin belli olmayan seçim durumunun nasıl sonuçlandığı merak ediliyor. 24 Haziran 2018’de seçime girecek partiler kimler? Listede İYİ Parti’de var mı? İşte haberimizin detayları..
İYİ Parti Seçime Girebiliyor mu?
YSK Başkanı Sadi Güven, seçim takvimini açıklamak için uyum yasalarının geçmesini beklediklerini, şu ana kadar hangi partilerin seçime gireceğiyle ilgili bir tespitlerinin olmadığını bildirdi. Güven, YSK'ye gelişinde gazetecilerin sorularını yanıtladı.
"İYİ Parti'ye 15 milletvekilinin geçeceği söyleniyor böylelikle grup kurabiliyorlar, seçime girecek mi?" sorusu üzerine, "O tür konu benim işim değil, biz normal yasal süreç içinde çalışmalarımızı yürütüyoruz" dedi.
Başkan Sadi Güven'in gelişinin ardından İYİ Parti temsilcileri de YSK'ye geldi. Partinin grup kurduğuna ve CHP'den istifa ederek İYİ Parti'ye geçen milletvekillerinin listesini YSK'ye sunduklarını bildiren Parti yetkilileri, böylelikle İYİ Parti'nin seçime girmek için Siyasi Partiler Yasası'nın 36. maddesindeki şartların hepsini yerine getirdiğini belirtti.
24 Haziran 2018’de seçime girecek partiler
Buna göre, 24 Haziran 2018'den en az altı ay öncesi itibarıyla teşkilatını kuran ve büyük kongrelerini yapan Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti), Bağımsız Türkiye Partisi (BTP), Büyük Birlik Partisi (BBP), Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Demokrat Parti (DP), Halkların Demokratik Partisi (HDP), İYİ Parti, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP), Saadet Partisi ve Vatan Parti’sinin seçime girebileceği belirtildi. Ayrıca, TBMM'de grubu olan partilerin AK Parti, CHP, MHP, HDP ve İYİ Parti olduğu kaydedildi.
Seçime Girecek Partiler ve Kuruluş Bilgileri
Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti)
Adalet ve Kalkınma Partisi (kısaca AK Parti 14 Ağustos 2001 tarihinde kurulan, esasen sosyal muhafazakâr bir Türk siyasî partisi. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "AK Parti", simgesi turuncu ve siyah renklerden oluşan ampuldür. Parti, Türkiye Büyük Millet Meclisinde 317 milletvekili sayısı ile çoğunluğa sahiptir. Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan ise cumhurbaşkanıdır. Kurucuları ve önde gelen isimlerinden bir bölümü, eski Fazilet Partisine (FP) yakın ya da Fazilet Partisi kadrosundan olup bu partinin kapatılmasından sonra kurulan ve devam niteliğine sahip olduğu kabul edilen Saadet Partisine (SP) katılmayanlardır. Gerek kuruluştaki, gerekse sonraki dönemlerdeki kadroları değişik parti ve siyasi görüşlerden pek çok adı barındırmıştır. Fazilet Partisinin veya ilgili siyasi geleneğin bir uzantısı olarak gösterilmesi partililer tarafından kabul görmemektedir. Ayrıca Anavatan Partisinin (ANAP) devamı olduğu da iddia edilmiştir. Kurucularından Recep Tayyip Erdoğan, partinin siyasi yelpazedeki yerinin muhafazakâr demokratlık olduğunu belirtmiştir.
Adalet ve Kalkınma Partisi, kurulduğu günden beri katıldığı seçimlerin tamamında birinci parti olmuş ve katıldığı beş genel seçimin dördünde (2002, 2007, 2011 ve Kasım 2015) tek başına iktidar olmuştur. Partinin 2001'deki kuruluşundan itibaren genel başkanlık görevini sürdüren Erdoğan'ın, 2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde Cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından bu göreve eski Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu getirildi. Parti, Davutoğlu liderliğinde katıldığı Haziran 2015 Türkiye genel seçimlerinde %8.96 oy kaybederek %40.87'ye geriledi. Kasım 2015 genel seçimlerindeyse tarihindeki en büyük oy sayısı ve %49.5 ile 2011'den sonra en büyük oy oranına sahip olarak, 317 milletvekili elde etti ve TBMM'de tek başına iktidar olabilecek çoğunluğa ulaştı. Ahmet Davutoğlu'nun istifa etmesinin ardından gerçekleştirilen kongrede Binali Yıldırım partinin genel başkanlık görevine seçildi. Yıldırım 24 Mayıs 2016 tarihinde 65. Türkiye Hükûmeti'ni kurarak başbakanlık görevine başladı.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)
Cumhuriyet Halk Partisi (kısaca CHP), 9 Eylül 1923'te kurulan, Atatürkçülük ve sosyal demokrasi görüşlerini benimsemiş bir merkez sol Türk siyasî partisidir. Parti tüzük ve programında belirtilen bu görüşlerin yanında sosyalist ve sosyal liberal eğilimler de barındırmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yasal siyasi partisi olma özelliğini taşıyan Cumhuriyet Halk Partisi, 1923'ten 1950'ye kadar aralıksız iktidarda kalmış ve 1946'ya dek genellikle tek parti yönetimini uygulamıştır. Türkiye'de en uzun süre iktidarda bulunmuş siyasi partidir. Mustafa Kemal Atatürk tarafından "Halk Fırkası" adıyla kurulan partinin adının başına 1924'te "Cumhuriyet" sözcüğü eklenmiş, 1935'teki 4. Kurultay'da bugünkü "Cumhuriyet Halk Partisi" adı benimsenmiştir. 12 Eylül Darbesi'nin ardından, o dönem Bülent Ecevit'in genel başkanlık yaptığı Cumhuriyet Halk Partisi kapatılmış; daha sonra 3821 sayılı yasaya dayanarak, kuruluşunun 69. yıldönümü olan 9 Eylül 1992 günü tekrar açılmıştır. CHP, kurucusu ve ilk genel başkanı Atatürk'ün vasiyeti ile tasarruf haklarını CHP'ye bıraktığı Türkiye İş Bankası'nın bir bölüm hissesinin de sahibidir. CHP'nin tasarruf hakkına sahip olduğu %28,1'lik orandaki bu banka hisselerinin kazancı, Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu'na aktarılmaktadır. 2010 yılından beri genel başkanlığını Kemal Kılıçdaroğlu yapmaktadır.
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP)
Milliyetçi Hareket Partisi (kısaca MHP), 9 Şubat 1969 tarihinde kurulan, Türk-İslam ülküsü ve özellikle Türk milliyetçiliğini savunan bir Türk siyasî partisi. Kurucusu, 1965 yılında Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'nin (CKMP) genel başkanlık görevini üstlenmiş emekli albay Alparslan Türkeş'tir. 1997 yılında Türkeş'in vefatıyla genel başkanlık görevine Devlet Bahçeli seçilmiştir ve halen görevini sürdürmektedir. Ülkü Ocakları, partinin gençlik koludur. Partinin kurucusu Türkeş, destekçileri tarafından lider anlamına gelen Başbuğ unvanıyla anılmaktadır. Partinin amblemi dairesel kırmızı zemin üzerine üç beyaz hilâldir. TBMM'de partiden 36 milletvekili bulunmaktadır. MHP, 1969 ve 1973 genel seçimlerinde büyük başarılar sağlayamamıştır. Suat Hayri Ürgüplü kabinesinde "Türkeşçi" olarak tanımlanan üç bakan vardı: Mehmet Altınsoy, Hazım Dağlı, Mustafa Kepir. 1965 seçimlerinde parti %2,2 oy aldı. Millî Bakiye sistemiyle 11 milletvekili çıkardı. 1 senatörü vardı. 1968'de 14'lerden dört kişi partiden istifa etti. 1969 seçiminde Alparslan Türkeş Adana'dan milletvekili seçildi, 1973'e kadar MHP mecliste bir kişiyle temsil edildi. 1973 seçiminde 3 milletvekiliyle meclise girdi. 1 Nisan 1975'te 1. Milliyetçi Cephe Hükümeti (39. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti)'ne girdi. Alparslan Türkeş ve Mustafa Kemal Erkovan kabinede yer aldı. 22 Temmuz 1977'de oy oranını %3.4’ten, % 6.4’e çıkartarak 16 milletvekiliyle mecliste grup oluşturdu ve senatoya bir üye soktu, bu seçimin ardından kurulan 2. Milliyetçi Cephe Hükümeti (41. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti)'nde ise biri başbakan yardımcılığı olmak üzere beş bakanlıkla temsil edilerek büyük bir atılımda bulundu: Alparslan Türkeş (başbakan yardımcısı), Agah Oktay Güner, Cengiz Gökçek, Gün Sazak ve Sadi Somuncuoğlu.
Halkların Demokratik Partisi (HDP)
Halkların Demokratik Partisi (kısaca HDP), Türkiye'de faaliyet gösteren, siyasi çoğulcu bir siyasî parti. Halkların Demokratik Kongresi'nin 27 Ekim 2013'te yapılan kongreyle partileşmesi sonucu kuruldu. Parti liderliği eş başkanlık sistemi üzerinden yürütülmektedir. Mevcut eş genel başkanları Sezai Temelli ve Pervin Buldan'dır. Halkların Demokratik Partisi, Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri sonrasında kurulan 63. Türkiye Hükûmeti'nde iki bakanlıkla temsil edildi, Kocaeli Milletvekili Ali Haydar Konca Avrupa Birliği Bakanı ve İzmir Milletvekili Müslüm Doğan ise Kalkınma Bakanı olarak görev yaptı. Bu bakanlar 23 Eylül 2015 günü bakanlıktan istifa etti. Parti, son genel seçimler olan Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinde %10,75 oy alarak 59 milletvekiliyle Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yer adı.
İyi Parti
İyi Parti (resmi kısaltmasıyla İYİ Parti), Meral Akşener öncülüğünde 25 Ekim 2017'de kurulan Türk siyasi partisi. İYİ Parti'nin isminin Kayı boyunun bayrağından esinlenildiği iddia edilmiştir. Partinin logosu ise mavi zemin üzerinde 8 ışıklı güneş olarak belirlenmiştir. 8 ışık ise Selçuklu Yıldızı’ndaki 8 köşe ile ilişkilendirilmiştir. Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri sonrasında Milliyetçi Hareket Partisi bünyesinde bulunan bazı milletvekilleri ve parti üyeleri genel başkan Devlet Bahçeli'nin seçim başarısızlığını eleştirerek parti içerisinde sert bir muhalefet gösterdiler. Başta Meral Akşener, Ümit Özdağ ve Sinan Oğan gibi isimler MHP'yi olağanüstü kongreye götürmek için delege imzaları toplamaya başladı. Ancak hukuki nedenlerle olağanüstü kongreye gidemeyen Milliyetçi Hareket Partisi, Disiplin Kurulu'nun aldığı karar sonrasında Meral Akşener, Yusuf Halaçoğlu ve Ümit Özdağ gibi isimleri partiden ihraç etti.
Bunun üzerine başta kurucu üye olarak Meral Akşener, Koray Aydın; Milliyetçi Hareket Partisi'nden ihraç edilen 4 milletvekili Yusuf Halaçoğlu, Nuri Okutan, Ümit Özdağ, İsmail Ok; Cumhuriyet Halk Partisi'nden istifa eden Merkez sağ kökenli İzmir milletvekili Aytun Çıray ve 200 kişilik kurucu üye ile 25 Ekim 2017 tarihinde İyi Parti kuruldu. Kurucu üye listesinde Milliyetçi Hareket Partisi, Refah Partisi, Anavatan Partisi, Doğru Yol Partisi ve Demokratik Sol Parti’de görev yapmış kişiler bulunmaktadır.
Demokrat Parti (DP)
Demokrat Parti, Doğru Yol Partisi'nin 27 Mayıs 2007 tarihinde adını ve logosunu değiştirmesiyle kurulan Türk siyasal partisi. Resmî kökleri 1946 yılında Celâl Bayar tarafından kurulan Demokrat Parti'ye dayanır. Türkiye'de merkez sağ siyasal akım, Celâl Bayar, Adnan Menderes, Süleyman Demirel, Turgut Özal, Mesut Yılmaz ve Tansu Çiller zamanlarında defalarca iktidar olmuştur. Demokrat Parti, içinden 3 cumhurbaşkanı, 7 başbakan çıkarmıştır. Diğer sağ parti ve siyasetçilerin çoğunun ilk çıkış noktası Demokrat Parti geleneğidir.
Bağımsız Türkiye Partisi (BTP)
Bağımsız Türkiye Partisi, 25 Eylül 2001 tarihinde kurulan Türk siyasî partisidir. Genel başkanlığını Haydar Baş'ın yaptığı partinin "Millî Ekonomi Modeli" isimli devletçi bir ekonomi programı vardır. Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne üyeliğine karşıdırlar. Mesaj TV, Meltem TV, Yeni Mesaj Gazetesi ve Meltem Koleji kurumları bu partiyle bağlantılı olan gruba aittir. Haydar Baş, Türkiye'nin ekonomik sorunlarına çözüm için yazdığı tezlerini birkaç kitapta toplamıştır. 2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi'nde Ekmeleddin İhsanoğlu'nu desteklemiştir.
Büyük Birlik Partisi (BBP)
Büyük Birlik Partisi (kısaca BBP), 29 Ocak 1993 tarihinde Muhsin Yazıcıoğlu tarafından kurulan ve muhafazâkarlığın daha baskın olduğu bir milliyetçiliği savunan siyasî partidir. 7 Temmuz 1992 Pazar günü; Muhsin Yazıcıoğlu, Ökkeş Şendiller, İsmet Gür, Saffet Topaktaş, Ahmet Özdemir, ve Esat Bütün'ün içinde yer aldığı altı MÇP'li milletvekili, başkanlık divanı üyeleri, birçok il, ilçe ve belde teşkilat başkanları, üst düzey yöneticilerinin istifası ile başlayan sürecin sonunda kurulmuştur. Amblemi hilal içinde güldür. Faal olan parti kendisini siyasi yelpazede Türk-İslam Birliği ideolojisinde konumlandırmaktadır.
Saadet Partisi (SP)
Saadet Partisi, Millî Görüş hareketinin Fazilet Partisi'nden sonra kurulan son siyasi partisidir. Millî Görüş hareketinin siyasî partisi olan Saadet Partisi, 20 Temmuz 2001 tarihinde Ankara’da kuruldu. Recai Kutan kurucu genel başkanlığa getirildi. Fazilet Partisi'nin Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmasından sonra bağımsız kalan 105 milletvekilinden yarıya yakını Saadet Partisi'ne geçti.
Vatan Partisi
Vatan Partisi,15 Şubat 2015 tarihinde Milli Hükümet için Birlik ismiyle toplanan İşçi Partisi Olağanüstü Kurultayı'nda partinin adının değiştirilmesiyle, kurultay programında belirttiği şekliyle halkçıları, milliyetçileri ve sosyalistleri bir araya getirmek ve birleştirmek amacıyla kurulan partidir. Rus milliyetçisi Aleksandr Dugin'in Neo-Avrasyacılık düşüncesini desteklemektedir. Amblemi, başak tanelerinin kucakladığı çoban yıldızıdır. Buğday başakları vatan ve emeği, çoban yıldızı ise bilimin yol göstericiliğini ve öncü partiyi simgeler. Parti, taban olarak emperyalizme karşı geniş bir cepheyi hedefler. Kendisini Türkiye işçi sınıfının, köylülerin, esnaf ve zanaatkarların, kamu çalışanlarının, fikir emekçilerinin, milli sanayici ve tüccarlarının ortak milli iktidarı için mücadele eden öncü parti olarak tanımlar. Gençlik kolları Öncü Gençlik, kadın kolları ise Öncü Kadın olarak isimlendirilmektedir. Partinin ayrıca kendine bağlı USMER isminde bir stratejik araştırma merkezi bulunmaktadır. Vatan Partisi, Mustafa Kemal Atatürk’ün Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne Anayasa Tasarısı olarak sunduğu 13 Eylül 1920 tarihli Halkçılık Programı’nda ve TBMM’nin 17 Kasım 1920 günü kararlaştırdığı Halkçılık Beyannamesi’nde saptanan temel programın bugün de geçerli olduğunu ilan eder.
*Siyasi partilere ilişkin bilgiler Vikipedi’den alınmıştır.
Yorumlar