Sarı Yelekliler ne demek, kimlere denir, neden eylem yapıyorlar?

Sarı Yelekliler ne demek, kimlere denir, neden eylem yapıyorlar? soruları Fransa'daki gelişmelerle gündeme geldi. Haberimizde Sarı Yelekliler ne demek, kimlere denir, neden eylem yapıyorlar? sorusunun yanıtını bulabilirsiniz. Fransa son günlerin en büyük eylemlerinden birini yaşıyor. İşte Sarı Yelekliler ne demek, kimlere denir, neden eylem yapıyorlar? yanıtı. 

Fransa'daki eylemciler neden Sarı Yelek giyiyor? Sarı Yelekliler ne demek?

1789'da "baskıya karşı isyanı" hak sayan İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi'ni kabul etmiş Fransız Parlamentosu bugün hakları garanti eden sesini yitirmiş olsa da, Fransızlar isyan konusunda referansı bol bir millet.

Sarı Yelekliler kurulu düzene güvenini yitirmiş kesimlerden oluşuyor. Sadece hükümet, Ulusal Meclis ve Senato değil, partiler ve sendikalardan ümidini kesmiş endişeli kalabalıklar.

Geleceklerinden, ceplerine girip çıkan arasındaki artan dengesizlikten, dev şirketlere müşfik, alttakilere gaddar kesilen gidişattan mustaripler.

Hükümet müzakere edecek bir baş, bir örgüt, bir heyet bulamadığı için şaşkın ve çaresiz. Meydanlarda partilere ve sendikalara davet yok, aksine "sarı kart" var. Onlar da katılıp katılmamakta tereddüt ediyor.

Radikal sağ tabanın yüzde 82-85, sol tabanın yüzde 75-77 arasında destek verdiği bir eylemsellik sözkonusu. Parti ve sendika flamaları yok ama farklı kesimlerden insanlar var. Her haliyle kurucu düzenin ezberlerini bozuyor.

Nedeni basit; sarı yelek taşımak suç değil, aksine her araçta bulunması zorunlu. Kaza ya da arıza durumlarında reflektör görevi görüyor. Bu bağlamda ise bir nevi "Dikkat İsyan" demek.

Acil durumla bağlantılı olması nedeniyle hem simgesel, hem bulunması kolay. İsyanı başlatanlar da akaryakıt zammına öfkelenen araba sahipleri. İnsanlar katlayıp cep ya da çantalarına koyarak eylem alanına geliyor.

Sarı  Yelekliler neden eylem yapıyor? 

Bugün Sabah Gazetesi perspektif sayfasında konuk yazar olarak yazı yazan Leonard Faytre, Fransa'daki eylemlerin nedenlerini sıraladı.

Fransa'daki eylemlerin amacı ne? Sarı yelekliler ne istiyor?

"Herhangi bir sendika veya siyasal parti tarafından organize edilmeyen Sarı Yelekliler'in protestoları sadece akaryakıt fiyatlarındaki artışa karşı değil ekonomik durgunluk, devlet yardımlarının azalması ve genel olarak Fransız elitine karşı düzenlenmektedir.

Başka bir ifadeyle eylemlerin fakirleşen Fransız toplumundaki genel bir öfke yansıması olduğunu söylemek mümkündür.

17 Kasım 2018'den itibaren Fransa sokaklarına taşan Sarı Yelekliler'in protestoları her ne kadar olağanüstü bir katılımla gerçekleşmemişse de protestoların metotları ve yayılış biçimi özel bir durumu ortaya koymaktadır. Birçoğu hayatında ilk defa protestoya katılan eylemciler hafta sonlarında protestolar düzenlemişler; ana caddeleri, dönel kavşakları ve otoyol girişlerini kapatarak gerçek polis gibi diğer vatandaşlara çeşitli yasaklamalar uygulamaya ve çeşitli emirler vermeye başlamışlardır.

Gösteriler, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron için önemli bir sınav niteleğinde.

Fransa Cumhurbaşkanı'nın halktan aldığı destek yüzde 20'lere gerilemiş durumda.

Protestocular Cumhurbaşkanı Macron'u halktan kopuk olmakla eleştiriyor.

18 ay önce iktidara gelen macronsa tepkilere rağmen ekonomiyi yeniden şekillendirme planında kararlı.

Fransızlar Avrupa'nın en pahalı petrolünü tüketiyor. Yıl boyunca fiyat artışları yetmezmiş gibi yeni vergi planı bardağı taşırdı.

1 Ocak 2019'da yürürlüğe girecek planla dizele 6,5 sent, benzine 2,9 sent ek vergi binecek. Şu anda akaryakıtta iki türde alınan verginin payı yüzde 60.

Petrol fiyatlarındaki düşüşe rağmen Ocak'tan bu yana dizel 7.60 sent, benzin 3.90 sent zam gördü. (Şu anda dizelin litresi 1.54 euro, benzininki 1.66 euro.)

Özetleyecek olursak Sarı Yelekliler'in isyan nedenlerini maddeler halinde BBC 'den derlediğimiz bilgilerle sıraladık:

Aslında İklim-Enerji Katkısı (CCE) adıyla gelen karbon vergisi 2014'te yani François Hollande döneminde yürürlüğe girmişti.

2014'te ton başına 7 euro ile başlayan karbon vergisi, 2015'te 14, 2016'da 22, 2017'de 30, 2018'de 44 euroya çıktı.

Bu rakam 2019'da 55, sonraki üç yılda 65, 75 ve 86 euro olarak artacak. Bu kalemde 2019'da hedeflenen vergi miktarı 7.8 milyar euro.

İşte isyanı tetikleyen bu artış.

Artan karbon vergisi pahalılık ve yoksullaşma olarak insanların hayatına yansıyor. Yıllarca dizel motor almaya yönlendirilmiş insanlar dizel yakıtın benzinle neredeyse eşitlenmesine de öfkeli.

Patlamanın altındaki öfke yığılmasında birkaç neden daha var:

Maaşlardan vergi kesintisi yüzde 37,3'ü bulurken Macron büyük şirketlere vergi indirimi yaptı.

En şok edici olanı 1 milyon 300 bin euronun üzerinde varlığı olanlar için konulmuş Servet Vergisi'ni kaldırmasıydı.

Buna ilaveten işten çıkartmaları kolaylaştıracak ve çalışanların tazminat haklarını budayacak şekilde çalışma yasasında reforma gitti.

Dar gelirli ve öğrencilerin bel bağladığı kira yardımlarında kesinti yaptı.

Telif hakkıGETTY IMAGES

Macron tüm bunları özel yetkiyle, parlamentoyu bypass eden kararnamelerle, yani "otoriter" bir tavırla yaptı.

Kitleler Macron'a halkın yüzde 77,7'sinin katıldığı seçimde orijinal halk desteğinin sadece yüzde 24 olduğunu hatırlatıyor. İkinci turda Le Pen'i engellemek isteyenlerin ödünç oylarıyla Macron yüzde 66 ile kazanmıştı.