Gebelikte görülen hastalıklar nelerdir, nasıl tedavi edilir?

Hormonların değişmesi ve psikolojik rahatsızlıkların oluşmasının yanı sıra gebelikte görülen hastalıkların bir kısmı da sindirim sistemi problemi olarak görülür. Gebelik döneminde görülen sindirim sistemi rahatsızlıkları sık görülür. Kusma ve bulantılar hepimizin bildiği gibi gebelik belirtilerindendir ancak bunun dışında da reflü ve kabızlık gibi pek çok rahatsızlık da boy gösterebilir. Öte yandan aylar ilerledikçe psikolojik sorunlar da ortaya çıkabilir. İşte gebelikte görülen hastalıkların bir listesi!

GEBELİKTE GÖRÜLEN HASTALIKLAR: BULANTI VE KUSMA

Bulantı ve kusma hamilelerin yüzde 80'ini etkileyen bir durumdur ve özellikle ilk dönemlerde sık görülür. Özellikle sabah uyanır uyanmaz gelen kusma isteği hemen hemen her gebe kadında görülür.

Çoğul gebeliğin yanında, ailede veya önceki gebelikte şiddetli kusmaları olanlar risk grubundadır ve gün içi bulantı süresine, kusma sıklığına ve kilo kaybına göre durumun şiddeti değerlendirilir.

Gebelikte görülen hastalıklar arasında yer alan bulantı ve kusma gözlemlenmelidir. Zira günde 6 saatten fazla bulantı hissi olan ve 5 kereden fazla kusan gebeler doktora başvurmalıdırlar.

Bulantı ve kusma konusunda alınabilecek önlemler ve tedavi yöntemleri:

Uzmanlar, hamilelik öncesinde multivitamin destek alan hastalarda bulantı ve tedavi gerektiren şiddette kusmanın daha nadir olduğunu belirtmektedir.

Öte yandan bir gebelik hastalığı olarak kusmanın tedavisi; sık ve az yemek, yağlı ve baharatlı yiyeceklerden kaçınma, proteinli gıdalar tüketmek ve yatak başında kraker bulundurmaktan geçer.

Öte yandan B6 vitamini, metoklopramid (metpamid), trimetobenzamid (emedur) gibi ilaçlar da kullanılabilir ancak ağır vakalarda doktor gözetimi arttır.

GEBELİKTE GÖRÜLEN HASTALIKLAR: GEBELİK REFLÜSÜ

Sadece yaşam tarzı değişiklikleri bile reflü şikayetlerin azalmasında etkili olmaktadır. Reflü, gebelikte görülen hastalıklardan biridir ve bu hastalığın tedavisine yönelik öneriler şu şekildedir;

Yastık sayısını artırmak, baharatlı yiyecekler ile kahve ve çikolatadan kaçınmak, aşırı kilo almamaya dikkat etmek, yemeklerden hemen sonra yatmamak ve sık aralarla küçük öğünler yemek.

Tüm bunlara rağmen şikayetlerinde gerileme yoksa hamilelerin doktor kontrolü altında aşağıdaki ilaçlar kullanmaları önerilir!

Antiasitler

Bu tür ilaçlar magnezyum, alüminyum, kalsiyum, karbonat gibi metal tuzları içermektedir. Gaviscon, Rennie ,Talcid adlı ilaçların tablet ve suspansiyon formları bulunmaktadır. Yemeklerden sonra yaklaşık 30 dakika – 1 saat sonra ya da ağrı anında tablet emilir veya 1-2 ölçek süspansiyon içilir. Antiasitlerin gebelikte kullanımı güvenlidir fakat uzun süreli ve yüksek doz kullanımında metal tuzlarının birikimi söz konusu olduğundan dikkat edilmelidir.

H2 Reseptörler Antagonistleri

Antiasitlere cevap vermeyen inatçı reflü şikayetleri olan hastalarda H2 reseptör antagonistleri kullanılır. Etkisi hızlı değildir. İlacın emilimi ve vücutta dağılımı için zamana ihtiyaç vardır. Famotidin (famodin), simetidin, ranitidin (ranitab, zantac) bu grup ilaçlardır. Gebelikte kullanımında, ilk trimesterde bile doğumsal anomali artışı tespit edilmemiştir. Bu grup ilaçlar plasentadan geçerler. Doktor kontrolünde kullanılmalıdırlar.

Proton pompa İnhibitörleri

Gebe olmayan hastalarda ülser, gastrit ve reflü tedavisinde kullanılır.Omeprazol (demeprazol), esomeprazol (nexium) ve lansoprazol(lansor) bu grup ilaçlara örnektir. Bebekte kalp , yüz, böbrek anomalilerine sebep olabilir. Her ne kadar fetusta anormallik ypatığı gösterilmemişse de genelde gebelikte kullanılması önerilmez.

GEBELİKTE GÖRÜLEN HASTALIKLAR: KABIZLIK

Gebelikte kabızlık özellikle ilk ve 3. trimesterda daha fazla olmak üzere sık karşılaşılan bir durumdur. Çünkü bu dönemde artan progesteron hormonu ince ve kalın bağırsak hareketlerini yavaşlatır.

Bu durumla karşılaşıldığında gebelerin bol sıvı tüketmeleri, fiziksel aktivitelerini arttırmaları ve daha sağlıklı beslenmeleri (lifli gıdalarla beslenmeleri) gerekmektedir.

GEBELİKTE GÖRÜLEN HASTALIKLAR: DEPRESYON

Hamileler aylar geçtikçe ve hem hormonal hem de fiziksel değişimler başladıkça depresyona meyleder. Gebelerin yüzde 20'sinde depresyon gözlemlenir. Gebelikte sık görülen hastalıklardan biri olan depresyonun tedavisinde destek gruplarına katılım, psikoterapi ve ilaç kullanımı tedavi seçenekleridir.

GEBELİKTE GÖRÜLEN HASTALIKLAR: GRİPAL ENFEKSİYONLAR VE SİNÜZİT

Grip ve sinuzit gebelikte görülen hastalıklar arasındadır ve yaygındır. Özellikle kapalı alanlarda fazla kalmak grip salgınına neden olmaktadır. Gebelik sırasında bağışıklık sistemi de etkilendiğinden hastalık her zamankinden daha uzun sürebilir.

Şu şekilde tedbir alınabilir:

1) Sıvı alınımını artırın. Bunun için taze sıkılmış meyve sularını tercih edebilirsiniz. Hem sıvı ihtiyacınızı karşılar hem de iştahınızın azalmasıyla oluşan besin açığının bir kısmını telafi eder.

2) İştahınız azalmışsa kendinizi 3 büyük ana öğün yemeğe zorlamak yerine 5 ya da 6 küçük öğün yapın

3) Daha çok dinlenin.

4) Burun tıkanıklığı için serum fizyolojik veya okyanus suyu spreyleri ve buğuseptil gebeliğin her ayında rahatlıkla kullanılır.

5) Soğuk algınlığı, kırıklık, kas ağrıları ve hafif ateş için gebeliğin her ayında parasetamol (minoset, parol vb) içeren ilaçlar kullanılabilinir.

6) Boğaz ağrısı için hafif tuzlu suyla gargara veya pastiller (strepsils, viks, bepanthene) kullanılabilinir.

GEBELİKTE GÖRÜLEN DİĞER HASTALIKLAR

Bazen doğrudan hamilelik ile ilgili olmayan bozukluklar gelişir. Bazıları gebelik sürecindeki kadınlar için rik oluşturur. Bu tür rahatsızlıklar şu şekilde sıralanabilir:

Yüksek ateşe neden olan bozukluklar

Enfeksiyonlar

Karın cerrahisi gerektiren bozukluklar

Öte yandan bacaklarda veya akciğerlerde kan pıhtılaşması (tromboembolik bozukluklar), anemi, idrar yolu enfeksiyonların gebelik sırasında ortaya çıkma ihtimali daha fazladır çünkü hamilelik kadınların vücudundaki birçok değişikliklerden kaynaklanmaktadır.