Pıhtı atması her yıl binlerce insanın hayatını kaybetmesine neden olabiliyor. Halk arasında inme olarak da bilinen pıhtı atması nedir? Beyinde pıhtı atması ne demek? Pıhtı atması neden olur?
Pıhtı Atması Nedir?
Beyin ve kalbi besleyen ana damarlarda biriken yağın sebep olduğu pıhtı atma, halk arasında “inme” denilen felce yol açıyor. Hipertansiyon ve kontrolsüz diyabetin pıhtı atmada en önemli faktörler arasında yer aldığını belirten uzmanlar, sağlıklı beslenme, egzersiz, karın bölgesindeki yağlarla mücadelenin yanı sıra kardiyolojik kontrolleri ihmal etmemek gerektiği uyarısında bulunuyor.
Beyinde Pıhtı Atması Ne Demek?
Beyinde pıhtı atması, Kan hücrelerinin bazı nedenlere bağlı olarak damar içinde oluşturduğu pıhtı, damar duvarına yapışıktır. Bu pıhtı damar duvarından koparsa, kan dolaşımına karışarak beyinde pıhtı atmasına neden olabilmektedir. Beyin dışında kalp, akciğer böbrek ve bacaklarda da pıhtı atması oluşabilir. Bu duruma pıhtı atması denir. Bu pıhtı atması kalp ve akciğeri besleyen damarları tutması sonucu ölümle sonuçlanan ciddi sonuçlar doğurmaktadır.
Pıhtı Atması Nasıl Önlenir?
Pıhtı atmasının önlenmesinde sağlıklı yaşamanın çok etkili. Damar sertliğine neden olmayacak şekilde hipertansiyon ve diyabetten uzak kalmak çok etkili. Kardiyolojik muayeneleri muntazam yaptırmak gerekli. Damarlara baktırmak çok etkili. Rutin tetkikleri yaptırıp düzenli beslenmek ve yağsız gıdalarla, şeker tuz alımını minimale indirgeyerek beslenmek gerekir. Egzersiz, yürüyüş ve spor yapmak kolesterol ve yağ oranını azaltıyor. Göbek çevresindeki yağlanmayı azaltmak yağ profillerini değiştirir. Yağ profilini normale getirirsek, dengeli bir yeme içme alışkanlığı edinirsek, fast food yemek alışkanlığından uzak kalırsak daha sağlıklı yaşam imkânımız olur.
Pıhtı Atmasını Önlemek İçin;
-Gün içinde bol su tüketilmelidir.
-Alkol ve kafein alımına dikkat edilmelidir.
-Özellikle uzun uçak seyahatlerine özel önlemler alınmalıdır. Uyku hapı kullanmayarak uçak içerisinde otururken bile bacak egzersizleri ve kısa yürüyüşlerle hareket kısıtlılığının önlenmesi hayati önem taşımaktadır.
-Gebelik ve hormonal tedavi gerektiren durumlarda bilinçli yaklaşılarak doktor kontrollerinin aksatılmaması gerekir.
-Yatak istirahatlerinde pıhtı oluşumunu engellemek için hareket edilmelidir.
-Gerektiğinde yaşam tarzında değişiklikler yapılmalıdır.
-Doktorun tavsiyesine uygun olan basınçta varis çoraplarının toplardamarlardaki kan akımı üzerinde faydası olmaktadır.
-Bacaklarda varislere yatkınlık var ise, doktor takibi ile varisler tedavi ettirilmelidir.
Beyinde Pıhtı Atması Nedenleri Neler?
Uzun seyahatlar yapan kişilerde hareketsizlik nedeniyle beyinde pıhtı atması sık görülen bir rahatsızlıktır. Uzun süre hareketsiz kalmak, bacaklarda kan toplanmasına ve buna bağlı olarak toplardamarda pıhtı oluşup bu pıhtının kopması halinde kan dolaşımı yoluyla beyinde pıhtı atmasına neden olur. Daha önce kalp krizi geçiren kişiler, kalp kapakçığı hastalığı olan kişiler, ritmi bozukluğu yaşayan kişiler, ileri yaş gurubundakiler ve genetik yatkınlığı olanlardır. Televizyon ve internet başında uzun süre hareketsiz kalmakta beyinde pıhtı atmasına zemin hazırlayabilir. Ortopedik cerrahi tedavi olan ve uzun süre hastahanede hareketsiz yatan kişilerde risk altındadır.
Beyinde Pıhtı Atması Ne Demek?
Beyinde pıhtı atması, Kan hücrelerinin bazı nedenlere bağlı olarak damar içinde oluşturduğu pıhtı, damar duvarına yapışıktır. Bu pıhtı damar duvarından koparsa, kan dolaşımına karışarak beyinde pıhtı atmasına neden olabilmektedir. Beyin dışında kalp, akciğer böbrek ve bacaklarda da pıhtı atması oluşabilir. Bu duruma pıhtı atması denir. Bu pıhtı atması kalp ve akciğeri besleyen damarları tutması sonucu ölümle sonuçlanan ciddi sonuçlar doğurmaktadır.
Beyinde pıhtı atması nedenleri, Uzun seyahatlar yapan kişilerde hareketsizlik nedeniyle beyinde pıhtı atması sık görülen bir rahatsızlıktır. Uzun süre hareketsiz kalmak, bacaklarda kan toplanmasına ve buna bağlı olarak toplardamarda pıhtı oluşup bu pıhtının kopması halinde kan dolaşımı yoluyla beyinde pıhtı atmasına neden olur. Daha önce kalp krizi geçiren kişiler, kalp kapakçığı hastalığı olan kişiler, ritmi bozukluğu yaşayan kişiler, ileri yaş gurubundakiler ve genetik yatkınlığı olanlardır. Televizyon ve internet başında uzun süre hareketsiz kalmakta beyinde pıhtı atmasına zemin hazırlayabilir. Ortopedik cerrahi tedavi olan ve uzun süre hastahanede hareketsiz yatan kişilerde risk altındadır.
Beyine Pıhtı Atması Belirtileri Neler?
Beyine pıhtı atması sonucu beynin konuşma merkezine giden damarlar tıkanırsa kişi konuşma yetisini kaybedebilir.
Kolu ve ayağı oynatan merkez damarlarında pıhtı atması gerçekleşirse kişinin eli ayağı tutmaz ve düşer. Bunun sonucunda halk arasında bilinen ismi ile felç ve inme oluşur.
Göz damarlarına pıhtı atması sonucu kişi görme yetisini kaybedebilir.
Pıhtı Atmasında Risk Gurubunda Olanlar
-Hareketsizlik: Risk faktörlerinden en çok bilineni otobüs ya da uçak yolculuklarında uzun süre hareketsiz kalınmasıdır. Baldır kasları uzun süre hareketsiz kaldığı zaman bu bölümde toplardamar içinde pıhtı oluşabilir.
-Kan pıhtılaşmasıyla ilgili hastalıklar: Bazı hastalıklarda kanın çok kolay pıhtılaşması söz konusudur ancak bu kişilerde başka risk faktörleri yoksa genellikle bir sorun yaşanmaz. Bu risk faktörleri, çoğunlukla aileseldir. Bu bozukluğu yaşayanların genetik danışmanlık açısından ilgili uzmanlarla görüşmesinde yarar vardır.
-Uzun süren yatak istirahati: Uzun süre hastanede yatmak ya da felç gibi durumlarda bacaklarda kan akımı yavaşlayacağı için toplardamarlarda pıhtı oluşması kolaylaşır.
-Kazalar veya cerrahi girişimler: Toplardamarları zedeleyecek kazalar veya cerrahi girişimler kan akımını yavaşlatabilir ve pıhtı oluşma riskini artırabilir. Ayrıca anestezide kullanılan ilaçlar toplardamarlarda genişleme yaparak kanın göllenmesine ve pıhtı oluşmasına yol açabilir.
-Gebelik ve loğusalık: Gebelikte pelvis ve bacak toplardamarlarında basınç artışı meydana gelir. Pıhtılaşma riskindeki artış doğumdan sonra altı hafta kadar sürer. Bu nedenle gebelik sonlansa bile gerekli önlemleri altı hafta kadar bırakmamak gerekir.
-Kanser: Bazı kanserlerde kanda pıhtılaşmayı artırıcı maddelerin miktarı artar. Ayrıca bazı kanser ilaçları da pıhtı oluşumu riskini artırır. Venöz tromboembolizm geçirmiş bir kanser hastanın yaşam süresi geçirmemişe göre daha kısadır.
-Kalp yetmezliği: Kalp yetmezliği olan hastalar da derin ven trombozu riski altındadır. Çünkü bu hastalarda kan yeterince etkili bir şekilde pompalanamaz. Bu da kanın göllenmesine yol açar ve pıhtı oluşumu riski artar.
-Doğum kontrol hapları veya hormon replasman tedavisi: Her iki ilaç da kanın pıhtılaşma özelliğini artırır. Bu ilaçları kullanacakların öncelikle doktoruna danışması gerekir.
-Toplardamar içine yerleştirilen kalp pili veya kateter: Bu cihazlar damar duvarını zedeleyebilir ve kan akını yavaşlatarak pıhtı oluşumunu kolaylaştırabilir.
-Daha önce geçirilen derin ven trombozu veya pulmoner embolizm: Daha önce bunları geçirmiş hastalar tekrar derin ven trombozu geçirmeye yatkındır.
-Ailedeki derin ven trombozu veya pulmoner embolizm öyküsü: Ailesinde bu rahatsızlıkları geçirenler için risk daha yüksektir.
-Aşırı kilolu olmak: Aşırı kilo pelvis ve bacak damarlarında basınç artışına yol açar.
Sigara: Sigara içmek pıhtılaşmayı artırıcı etki yapar.
Yorumlar